Ka Elele, Volume 2, Number 11, 1 September 1846 — HELU 2 KA UKU NO KA HANA. [ARTICLE]

HELU 2 KA UKU NO KA HANA.

E na hoahanau'o’u ma ko kakou •erita, ke hoakuka hou nei au i na |;aea e hemahema ai ka noho ana o ;anaka Havvuii,-a me na mea e ililune ai. Eia kekahi; o ke koi ana i ka uku ui loa , aku pono ole\ ina i loaa ole, 'ka noho wale no ia. E aho eae ka uku uuku no ka hana, he ole

ioa ka noho wale. Ina i loaa ole ka hapaha no ka Ja hana, e ae no i ka hapawalu, i mau ka hana, a mau > hoi ka loaa. A ina i loaa ole ka ) hapawalu e ae no ka mea hana ole > i ka hapaumi; e aho ia, aole nele ' loa ke kino, a paa hoi na lima i ka t hana, aoie lilo i ka hoowalewale. ' Ma kekahi mau Aupuni o Eura- | pa, aole loaa mai ka hapawalu no } ka la, i ka rnea hana; he mau keneta . wale no ka nui Aole nue hoole ka > poe makemake i ka hana malaila i - keia uku uuku loa; no ka mea, ma- ) kemake lakou i ka lako; aole hoi ■ oluolu ko lakou manao i ka noho ‘ wale. Ina pela na kanaka noho 1 kuewa ma Hawaii nei, pau koke ka ’ pilikia i ka ilihune; no ka oluolu o ’ ka uku, nui loa ka h na; aole kanaika ku hana ole. I keia wa hei, he i hapa ka hana, “'no ke koi ana o na i hanaka i ka uku kaumaha loa. Penei kuu kanuiilio ana me keka- ' hi kuewa, ma ke alanui, o Kalei ' kona inoa. E Kaiei, aole au hana i keia wa? Aole a’u hana i kekahi manawa, , ina loaa ka hana, hana no hoi. Nohea kahi ola ke noho hana ole? i No na makamaka no, wahi a Kalei. Aole ou hilahila i ka noi wale aku i ka hai? Aole, o ko Hawaii nei mau ia. E Kalei, ua oluolu anei kou mai nao i ka noho wale? Aole ou mat kemake i ka hana ? i Ka! he makemake no wau ika hana; aia no i ka olelo ana a inaopopo ka uku hana no hoi. Heaha ka hana? wahi a Kalei. He kawili lepo, i mea pa. Pehea ka uku ana? lle hapalua no ke kanuha lepo;

no ke kawiIi a me ka halihali i kahi e hahau ai, he 30- anana paha ka loihi. I mai oia, pehea ka nui o ka pahu? Panei, 2 kapuai ka loa, ka laula. Kulou iho o Kalei, a noonoo iho, a i mai la, “aole pono ka hapalua no ke kanaha, i ekolu hapaha no.” I aku la au, “ka ! o ka uku mau ia ma keia wahi, he hapalua no ke 40 lepo; o ka poe hooli malima pela, waiwai no lakou; ua loaa ia lakou, ka hapaha maoli i kela la i keia la. Aole anei he uku pono? Olelo iho la o Kalei, aole au e ae i ka hapalua, i ekulu hapaha no, a i ole, ea, uoki no. 0 ke oki no ia o ka maua kamailio ana, a kaawale maua. 0ka noho hana ole no ia o Kalei, a ia hai kana ai; poho kona makamaka mea kihapai ai, a poino hoi ke Aupuni ia ia. Aole nae o Kalei wale no ka i hana pela. He nui wale ka poe noho hana ole, no ka koi ana i ka uku nui, pono ole; a nolaila, loaa ole ka hana. Eia kekahi; he nui wale na hana ku pono i na kanaka maoli, a ua lilo ina haole. No ka mea, ua make pono ka uku nui i ka haole akamai; holo loa ka hana ia ia; aole mea nana e paipai ia ia, a e ao aku, a kiai hoi, o molowa a noho wale iho. i Nolaila, oluolu ka mea hana, i kana i uku nui; no ka paa koke o ka hana; no ka maikai, a no ka poho ole o na mea paahana. Aka, ea, ina ae na kanaka Hawaii i kahi uku oluolu, ina paha he ha-1 pawalu no ka la, aluila, a hapaumi no na wahine, a he mau kenela no i ke kamalii, alaila nui loa ka hana, a

waiwai pu ka poe mea hana a mt> ka poe hoolimalima. He mea ia e® pau ai ke kolohe, ka hune, kahe-l mahema o ka noho ana, a e hano-i hano ai ke Aupuni o Hawaii nei. C ke koi ana i ka uku nui, he mea ial e ilihune ai, a e lilo ai ka hanaai me ka waiwai i na haole. E na makamaka, e ka poe noiaul o Haw’aii nei, pehea ko oukou ma- 1 nao ma keia mea? Pono paha, hewa 1 paha kuu manao. Aloha oukou, Limaikaika.