Ka Elele, Volume 2, Number 21, 4 February 1847 — A HAOLE MA HONOLULU. [ARTICLE]

A HAOLE MA HONOLULU.

Ua heluia mamua iho nei na haoa pau ma Honolu nei; ua hauie 3 paha kekahi, no ka huikau ana . keia kulanakauhale. Eia ka inoa la haole e noho nei, Na kane, - - 352 Na wahine, - 52 Na kamalh, - - 112 5Ī7 Ua manaoia eono haneri (600; paka pono loa; a o keia lehulehu okahi hanen me kanahakumama0 (146) ka poe hoohiki i keia auni Eia ka nui o na haole hana i kehana i keia hana ma Honolulu nei. Kukala waiwai, 2. Kuihao, 7. i\u1 waapa, 1. Malama buke aie, 4. Hur buke, 1. Kuene kuai rama, 3 Pum berena, 4. Lole bipi, 2. Kahiu-

, miumi, 2. Hana pohaku ula, I. Kapi limoku me ka pulupulu, 2. Kamana ka pilikepau, (ī. Kahunapule me na misio- . nari, 7. Hulipahu, 5. Kamana hana Iiale, 28. Kamana liana moku, !4. Kanij kele, 5. Kupakako, 29. Kuke, 2. Ma- . hiai, b. Hanai kolnlioi’o'na, 4. Malama . iiokeie, 3 Hana i kelu hana keia hana, 2, 1 Loio, 5. Holo moku, !3. Kuai, 20. Ha2 hau hale, 12. Kahuna lapaau, 5. Pena : hale, 4. Paipalapala, 10. Luna aupūi ni, 15. Pailola, 2. Kuailiilii ika rama 6. Kuene. 13. Kīiai liihi, 16. Humu ka1 maa, 7. Humu pea, 3. Hana noholio, 2. i Kiai hale pule, l. Kapena moku 2. Ana . aina, 1 Kuikeleawe, 2. Humu lole, 8. Kauo me na holoholona, 3. Kuai liilii i 'ka ai, 9. Malama hale pa[>a, 6 Haua- ' waki, 2. , 0 keia poe haoie he 26 ohana , Amerika, he 13 ohana Beritania, j 1 ohana Eelegiuma, pau loa40ohai na haole ma Honolulu nei. > Eia na wahine haole, he 38 wahine Amerika, he 13 wahine Beritania. Eia ka nui o na haole hoohiki ma - keia pae aina, mai Maraki 8, 1844 ; a hiki i Dek. 19, 1846, he 421, hui ,i me na wahine a me na keiki 472. i 0ka uku no ka la ona h’ oie paahana, he $3,50; no ka poe akamai. Ina he kanaka maoli akamai i ke kamana, kuihao paha, hookahi dala ka uku no ka ia. Ina he kanaka maoli akamai i ka hana kuke no na haoie, |5, a $6, a $8, no ka maiama hookahi: o na wahine akamai loa i ka humuhumu, he hapaha no ka la; ina aole makaukau loa, emi mai i ka hapawalu no ka la. Elima pa kuai ma Honolulu nei; malaila na hua o ka aina a pau, uala, kalo, ipu haoie, akakai, alani, moa, . pelehu, puaa, ia; a me keia mea -1 keia mea.

Ua oleioia, ua hanaia ma keia pae aina he iO.OOO paunahala(waiupaa) iloko o ka makahiki 1846. Ua kuaiia hoi 500.000 pauna bipi maka. ame 500 barela bipi paakai. No iīawaii nei wale no keia bipi, a o ke kuai ana, he 6J kenela no ka pauna hookahi; o ke ano nui ia. Eia na lii haole e noho nei ma Honolulu, no na aupuni e aku. O Tenaika, Komiaina no Amerihuipuia. () Gen. Mila, Kanikele nui no Beritania. Kuakua, Kanikele Farani. Turela, Kanikele no Ameeikahuipuia. Ranai, Kanikele no Beremena. Suwerkrop, Kanikele no Denemaka. Masala, Kanikele no Peru. ’ I Elima nupepa hoolahaike raa Honolulu nei; eia na inoa, Polynesian : (no ke Aupuni Hawaii ia) Friend, S. J, News, O.ihu Fountain, a me 1 ka Elele. No ka “puali inu wai” hou kela nupepa “Oahu Fountain,” ; oia hoi Ka Punawai no Oahu. He 1 nupepa kinai rama ia. Pela no hoi | ka Friend (makamaka) he kinai ra- ; ma kana hana, a me ka hoonaauao i na haole hooholomoku. ■ Na hah ma Honolulu nei. Eia ka 1 nui o na hale a pau loa, he 1386. Na hale pohaku 49; hale laau 39; , hale pohaku malalo, laau maluna29; I hale lepo kawili 345; hale pili mao- I li 875. Na hale kuai ma Honolulu, he 40. ( O keia mau hale, he 5 hale pohaku; he 10 laau; he 15 hale lepo. Na hale kuai kukaa, he 15, na ! hale kuai liilii he 32. Na hale a pau loa o kela ano, keia ano, he [ 1386.

Na lawehala. He 121 I aole i 1 paiia no kela hewa, keia hew 275 kanaka maoli, a 152 wahi hoopaiia ma Honolulu nei iloko ( makahiki 1846. No k* moe kolohe ka nui o \ hoopai ana. He 126 na kane, a i 27 na wahine i hoopaiia no ka i kolohe iloko o 1846. £ia ua na sa nei e nahu ana a e ale i ko Haw'aii nei.