Ka Elele, Volume 3, Number 2, 15 April 1847 — Ke ano ma ka olelo Hawaii. [ARTICLE]

Ke ano ma ka olelo Hawaii.

£ He oiaio, o ke ao ana a me ka pule Kristiano a ka poe misionari hoole pope i aoa i hoolaha mai ai hoi, ua pakuia a ua auhau wale ia e ka mana a pau o ke aupuni i loaa mai nolaila, mai ka wa ia Kalaimoku a me Kaahumanu, a hiki wale i keia wa, i lilo loa ai ka hooponopono ana o ke aupuni i na lima misionari.’ E wehewehe i keia olelo kupanaha, a e hai mai iko oukou manao. He oiaio anei ma ka mana o na’lii, a o ke aupuni paha i hoolahaia ai ka pono o ke Akua ma keia pae aina? Ma ke koi ana o na’lii anei, a o ke aupuni paha, ka hele o na kanaka i ka pule, i ke kula, a heluhelu i ka ke Akua olelo, a manaoio hoi ia Kristo? Na na misionari e noho nei e hoomalu ke aupuni ? Na na misionari hoole pope anei i hana na kanawai? Ua hapai maoli anei lakou i na hana a ke Aupuni o K. III. ? Pehea kooukou manao? E hai mai. Hooiaio no o ua Bcrinimake nei, ua ola kekahi mau uhane ma ka hooikaika ana a na rnisionari Ameiika, me ke kokua mau no nae o na’lii ma ko lakou mana; eia nae kekahi mau olelo ana. £ But all these efforts, have not in any essential, if in thc lcast degree, ameliorated the physical, domestic, or sociaI condtion of tho great mass of thc native population,

nor have such eliorts had the tendency to do so.’