Ka Elele, Volume 3, Number 12, 15 September 1847 — No ka lehulehu o na Haku o Waialee. [ARTICLE]

No ka lehulehu o na Haku o Waialee.

Auhea oe, e ka Elele, Ma ka Nupepa elima ua hoike o Emesona i na haku ehiku o Waialee, ana Naloloa ka hai ana ia ia, a ma ka Nupepa ehiku ua hoole o Piikoi ma ka palapala o Kahue i ka oiaioo ua palapala la a Emesona ko makou kumu aloha i hoike ai. Eia makou eono, na mea e hoike ana i ka oiaio ma ia mea. I ka la kanakolu o Dekemaba 1846, ua hai mai ke Kiaaina, oM. Kuanaoa ia makou i Waialee; ma ke alo o ko Naloloa hale, penei (ia Naloloa). “UaloheoeV’ Hoole aku la Naloloa, Hai mai ia, “Ua haawi o Kalama i keia aina o Waialee ika wahine a Piikoi.’’ Ninau hou o Kekuanoa ia Alapai “ Ua lohe anei oe, i KeiaV’ Hoole o Alapai, aole ona lohe mamua. (Na Hawaii ame Kuapuu a me na mea e ae i lohe i keia olelo.) Aole anei i maopopo malaila na

■ Haku eha o Waialee? Ke alii ! B , ‘ Kalama, Kamakee a me Piikoi k . 1 kane. , Eia kekahi. Ua hai maopopo i o Kekukiha, he kaikuaana o ka 1 i heleloa wahine, penei; | “Eono na haku o Waialee ne n a ua hoopuka oia i na inoa i hoik i ma ka Elele elima, aole nae i I i keia ka inoa o ka haku nui o Kan - hameha III, oia no ka haku m 1 0 ka launa nui ana o Kekukiha , me Kuheleloa, oia ka mea i mao| po ai i ko makou manao ka oiaio ia mau haku ekolu i hoopukaia ii waena o Piikoi a me Kuheleloa. Aka ina i haule lakou ekolu, e ma wale no paha na haku i koe, huiia Kuheleloa Aole nae no K i loloa ka hewa o ka hoopuka ana na inoa o Kalua a me Kuluiki a i i Mauli, na Kekukiha no i hai mai i makou ia mau inoa; a manao maki i he oiaio. Ina he hoopunipuni kan i maluna ona ia hew : a. Ua lohe p i no makou i kona hai ana ia mea ) ka la mua o Manaki; o Kalama n ■ Kualoa, kekahi i lohe pono iaoleli Ua kapa oe ia Kuheleloahe liii : wale no, aole he konohiki. He hi ku no ia ma Waialee, ina he lun i na Piikoi. Ua hoonohoia oia e hot . hana ia makou. He haku no ia, oi i ka olelo ma ka Elele elima. D i maa no hoi makou i ke kapa ana i i mau luna a pau loa he mea haku, i he mau konohiki hoi, kekahi mani i w : a. Owai la ke konohiki o Kahi ■ ku? 0 Kekuauoa anei, oKaniho ane i o kana kane anei, o kekahi mau li i na malalo iho o laua anei? Ua ma i makou i ke kapa ana kela mau lun i a pau he poe konohiki, no ka mei ia lakou kekahi olelo, a ia lakouhi i kekahi waiwai o na la hana, aolen

nohiki nui wale no ka waiwaii) a paahao, ke pololei ka hana.ii ko makou manao kaumaha,!i ikoi hoonoho ana i kekahi kei- i ipakuia no Lahainaluna, no ke l loe kolohe, i mea o hoino mai|i nakou kumu aloha. Aka,no,l la ole paha i ka mea pono e 1 a aku mamuli oia ano lokoino, I i hoi ko makou manao, e ka i e pai oe i keia, i maopopo ka o ka wahahee ole o Naloloa. oha oe, na makou na Hawaii, iikui, Naloloa, Kawau, Ka- I iula, Maii. ialee. lulaL 17 1847, 1