Ka Elele Hawaii, Volume IV, Number 5, 14 July 1848 — NA AINA O HAWAII NEI. [ARTICLE]

NA AINA O HAWAII NEI.

O ka hann nui a nie ka maikui a keia Aupuni e haim { nei, eia 110 ia, o ka hoi>ponopono i na kuleana aina, a maopopo kahi ajna o keia kanaka keia kanaka, a lilo ; paa loa ka aina ja ia. | Ua holo nma keia kana maikai: ua maopopo ia ma | keia Kh ie; ua hook:tri\va!eia na aina o ka Moi, ![[., a mo na aina o ke Aupuni, a ua akaka. Ta hooholoia keui iloko o ka -|\Iiaole»o o na J/ii a nie ka Poeikohoia e na Makaainana. Aia no «a kuleana o na makaainana iloko o na aina o ka Moi, a me |;e Aupuni; a ke hooikaika nei na l,una Iloona Kuleana, e hoonmopopo i ke kuleana o kela kanaka keia kanaka. Oia ka pono, alaila, pau ka |Hii wale, iiemo wale. lawe walo, a noho oluolu kela kanaka keia kanaka inaluna o kona aina ponoi. Oia auanei paha ka mea e pau ai ka noho wale a ino ka palaualelo, a me ke kaniuhu o kanaka: hm>ikaika |>aha na kanaka e niahi, e ljanu iaau, hana pa, a hoonmikai hoi i ko lakou aina ponoi ilio. Pono loa ia. j O keia hana a ka Nloi. ua ku i ka iokomaikai maoli; mamua ua haaw i oia i kau wahi o kona mana i na ma-

kaainaiia, ma ke Kumukanawai, a me na Kanawai hoi. | Nolaila, ua lilo kekahi olelo i.na makaainana; na lakou | e koho ka poe a lakou e manao ai-e komo iloko oka j Ahaok lp A.lii, e kuka pu me na 'Lii, a hooholo i na | Kanawai. A ina i hewa, a hemaheina paha na Kanaj wai, aole no na 'Lii wale 110 ka hewa; no na Makaai- | nana no kekahi. , | Ma keia hana, ua hoilioiia kau wahi oka aina rnsr j 'Lii ame na Makaainav«a. Akalii no a hanaia me keia. i Owai ke Alii ma Europa i hana pela ? Aole. Ina paha, j i hana lakou me keia. ina ua paa ko lakou-Aupuni. oni- | paa loa, no ka mea, ua loaa i kela kanaka i keia kana|ka kona pono iho; ua lilo i na Makaainana kau wahi niana o ka Moi a me na aina no hoi. 0 ke kumu nae o keia hana maikai ana o ka Moi, K, 111., oka olelo ake Akua. Ua komo ka olelo aloha 0 ka Ilaku nui iloko o kona naau, nolaila, kupu ke aloha 1 na Makaainana, a o kona imi ana no ia i pono E hoonaniia ke Akua. Ua haawi niai o Kapeau me ke kauoha e pai koke, i na inoa o na Ahupuaa a puui ka M6kupuni o Hawaii, i niea e maopopo ai ka pili pono ana o na aina ma ua Mokupuni la ; ma ka Pepa 6 ,e pai a ike kakou. Aia no na Lii i Kauai i keia wa; o ka' holo koe i Niihau, alaila, hoi nmi. 1 ka la 10 o keia mahina haule na kanaka ekolu iloko o ka hale hou e hana ia nei no ke Aupuni ma ka wapo o Honolulu; eha loa ia mau kanaka, aole nae make loa. Ia la no hoi inake loa kekahi kanaka ma ka pa'i Nuuanu, o Aiapai kona inoa; make oia ika pauda wawahi pohaku. He lawehala o Alapai mamua, hana nō oia ma ke alanui a kaa kona uku; alaila, loaa ia ia kekahi hana a ke Aupuni, me ka uku pono, eha dala no ka mahina; hewa hou, paa hou i ka hao, a make aku la i ka pauda. lala no hoi (ka 10) make kekahi haole, ma Kapena, Nuuarfiu; fiele oia i ka auau, a make iloko o ka wai.