Ka Elele Hawaii, Volume IV, Number 6, 5 August 1848 — Page 22

Page PDF (974.90 KB)

22 KA ELELE HAWAII, AUGATI 5, 1848.

 

--------

 

wale i kona waiwai a pau, waiwai paa, waiwai lewa, aohe koe; iloko o ka lima o na mea malama waiwai, ka poe i kohoia e ka poe i aeia; alaila, me ka aeia mai o na hapakolu elua o ka poe i aeia mai, e manaoia nae ka nui o ka aie a me ka nui o ia poe a noho lakou iloko o keia Aupuni, e haawiia no ia ia e ka Peresidena o ka Ahakoikoi ka palapala hooia ana ua pau kona mau aie a pau. Aka hoi, aole e hookuu ua palapala la i kekahi ua hihia pu me ia i ka aie, ma ke ano kookoolua. hoahana , ma kekahi ae like, mea kakau kua, ae i ka aie, a kokua hoopaa paha no ka mea aie.

            PAUKU 25.      O ka mea aie, mamua o kona loaa ana i ka palapala hoopau aie, e hoohiki no oia: penei. Owau o ____________ ke hoohiki oiaio nei au, ma ko'u ike ana, a ma ko'u manao hoi, ua haawi aku au, a ua hoike aku au me ka oiaio, me ka pololei i ka waiwai a pau loa e pili ana ia'u a me na aie hoi i aieia mai ia'u a i ka mea e waiho ana me hai e malama no'u, aole a'u dala, aole a'u aina, aole hoi a'u waiwai e ae, waiwai paa, waiwai lewa o ka mea wale no a'u i haawi aku ai i na mea malama waiwai; aole au i kuai aku, aole au i haawi aku, aole au i huna i kekahi o ko'u waiwai, i mea e pono ai ia'u iho, a e hoonele a e hoopunipuni i kekahi mea a'u i aie aku ai, aole ma kela ano aole ma keia ano.

            Pela ke Akua wau e kokua mai!

            PAUKU 26.      Mahope aku paha, ina e hoopiiia ka mea aie ma ke Kanawai no kona aie ana, aole e lilo kana palapala hoopau aie i mea e pono ai noaa; aka, e hooholo no ka olelo kue ia ia e like me ka nui o kona aie i hoomaopopo ina paha e hooiaio mai ka mea hoopii i kekahi o keia mau hana; peneia.

            1. Ina paha ua haawi aku ka mea aie i ka makana a ua ae aku paha, a ua hoomalu paha i kekahi o ka poe i aieia me ka manao e ae mai lakou a e haawiia mai ka palapala hoopau aie.

            2. Ina paha ua huna kolohe a waiho wale nona iho, a waiho wale ia hai i kekahi o kona waiwai.

            3. Ina paha ua hoakaka wahahee oia me ka ike a me ka manao e hana pela ma kona hoike ana i kona poe aieia no lakou, no ka nui a me ka hanaia ana o kona waiwai.

            4. Ina paha mahope o ke kau ana o keia Kanawai a me ka ike mua ana i ke ano i ka aiekaaole e like me ko keia Kanawai, ua uku oia me kona manao iho a ia hoolilo aku, a ua haawi aku paha i kekahi o kona waiwai me ka manao e haawi aku i pono oi loa aku, i kekahi mea i aieia, a i ke kakau kua paha, kokea hoopaa paha nona, a hoopomaikai oia mamua o ua mea i aieia e ae.

            PAUKU 27.      A holo ka olelo, he aiekaaole kekahi e hiki no i ka poe Lina ke nianinau i ka aiekaale malalo o ka hoohikiia, no kona waiwai a no kana hana ana, no kona waiwai a me ke kuleana o ia mea, e like me ka manao o ka poe Luna he pono i mea e hooponopono ai, a ina e hoole oia aole e hoakaka mai, e hiki no ia lakou ke hoopaa ia ia iloko o ka hale paahao, a ae mai oia e hoike mai.

            PAUKU 28.      Ina e hoole ka mea a aiekaaole, aole e haawi aku, aole e waiho i na mea malama waiwai na mea i kohoia e kona poe i aieia e like me ka mea i oleloia mamua, i kekahi o kona waiwai, i kona mau buke, a i kana mau pepa, e hiki noi ka poe Luna, ke noi mai ka poe malama waiwia ke hoopaa ia ia iloko o ka hale paahao, a haawi mai oia ia mau mea.

            PAUKU 29.      A loaa mai ia ia kana palapala hoopau aie, e pono no i ka aiekaaole, ke noi ia oia, ke hele mai a e hana pu me ka poe malama waiwia, ma ka hoakaka ana i na mooaie, a e loaa no ia ia no keia hana hookahi dala ame ka hapalua no kela la keia la hana. A ina e hoole oia aole e hele mai, aole hana pu ; alaila, ma ka noiia ana i ka poe Luna, e hoopaa lakou ia ia iloko o ka halepaahao a ae mai oia e hana pu.

            PAUKU 30.      O ka manao holo o ka poe Luna i hoonohoia ma keia Kanwai, ma kela ninau keia ninau imua o lakou, e paa loa no ia, aole e hiki ke hoopii aku.

            PAUKU 31.      E hiki no i na mea elua, a oi aku paha ke huia lakou ma kekahi hana, ke hoike mai ia lakou iho he mau aiekaaole ma ko lakou huina, a e hiki no ke haiia aku he mau aiekaaole, a loaa ia lakou ka palapala hoopau aie, e like me ke ano a me ke kumu o ka hana ana me ko ke kanaka hookahi.

            PAUKU 32.      Ina paha elua kanaka, ekolu paha i huiia ma ka hana hookahi, aole nae e hiki ke hookaa i ka aie a lilo paha i mau aiekaaole, e like me ka olelo ana ma keia Kanawai. o ke kumu waiwai a me ka waiwai a pau o ka poe i huiia, a o ka waiwai okoa a pau o kela mea keia mea o ka poe i huiia, e ohiia no; koe wale no ka mea i hookoeia ma keia Kanawai; a o ka poe i aieia mai e ka poe hui, a me ka poe i aieia e kela mea hui keia mea hui; e aeia ia lakou e hooiaio i ko lakou aieia iho, a na na mea malama waiwai e kakau i ka moowaiwai okoa no ke kumu waiwai a no ka waiwai paha o ka poe i huiia, a okoa ka moowaiwai o kela mea keia mea o ia poe hui; a mahope e hookaa na mea malama waiwai i na dala i lilo ma ka hana ana noloko o keia mau waiwai elua ano a o ke koena waiwai o ka waiwai i huiia, e lilo noia i mea e kaa'i ka poe i aieia e ka poe hui; a o ke koena waiwai o kela mea aie keia mea aie o ka poe i huiia, e lilo no ia i mea e kaa'i i kona aie iho, a kaaia na aie o kekahi mea i huiia, aole nae pau kona waiwai okoa, e huipi no ke koena me ko ka waiwai i huiia, i mea e kaa'i na aie o ka poe i hui; a pau na aie o ka poe i hui i ka hookaaia, a koe no kekahi waiwai e puunaueia ua koena la a lilo no i mea e kaa'i ka aie o kela mea hui keia mea hui, e like me ka nui o ko lakou kuleana malaila, a e like hoi me ia ina i pau ka huiana aole e lilo i poe aiekaaole, a o ka waiwai i hooliloia pela i mea okoa no kela mea hui keia mea e haawiia i mea e kaa'i i kona aie, a ma na mea e ae o ka hoopii ana i ka poe hui e like ia no me ka hoopii ana a me ka hookolokolo ana i ke kanaka hookahi.

            PAUKU 33.      O na dala i lilo ma ka hana ana e like me keia Kanawai, e ukuia noloko mai o ka waiwai o ka mea aiekaaole, okoa nae ina aole e hiki i ka poe noi ke hoomaopopo he aiekaaole kekahi, aole pela ka aku ana. O ka poe Luna i hoonohoia mamuli o keia Kanawai, e loaa ia lakou na dala elima no ka la hookahi, no kela la keia la hana; a e ukuia no hoi na mea malama waiwai elua a me ka hpalua hapa haneri no ka waiwai a pau i loaa ia lakou, a elua a me ka hapalua hapahaneri i ka waiwai a pau a lakou e hoolilo aku ai.

            PAUKU 34.      O na buke a me na pepa, a me na palapala e ae a ka poe Luna, mahope o ka puunauwe hope ana a me ka hooponopono ana i ka waiwai, e waiho no ia me ke kakauolelo a ka Ahakoikoi.

            PAUKU 35.      O kela hapa o ka Pauku Ewalu Haawina 3, Mokuna 4, o ke Kanawai i kapaia, "he Kanawai hoonohonoho oihana Lunakanawai, e pili ana i ka poe hiki ole ke hookaa i ko lakou aie, a me ka hana ma ka Aiekaaole, e pau ana no ia a ma keia Kanawai ua pau no.

            PAUKU 36.      E kau no keia Kanawai a e lilo no i Kanawai no keia Pae Aina ,   mai ka la i hoolahaia i ka Nupepa Polunesia.

            Hanaia a hooholoia ma ka Hale Ahaolelo, ma Honolulu, i keia la 16 o Iune 1848.

            KEONI ANA.                                                                            KAMEHAMEHA.

 

----------

 

HE KANAWAI E HAAWI ANA I KEKAHI MAU POMAIKAI I KA POE ME A KIHAPAI.

            No ka mea, ua ikeia he mea pono no ka hooikaika ana i ka mahiai, e haawi i ke Aupuni Hawaii i na pomaikai a pau e hiki ai i ka poe me aKihapai.