Ka Elele Hawaii, Volume IV, Number 7, 26 August 1848 — No ka Naauao. NA HOIKE E IKEA'I O KA OLELO I KAPAIA O KA PALAPALA HEMOLELE, O KA OLELO IA A KE AKUA. [ARTICLE]

No ka Naauao.

NA HOIKE E IKEA'I O KA OLELO I KAPAIA O KA PALAPALA HEMOLELE, O KA OLELO IA A KE AKUA.

Auhea oe, e ka Eleje? Ke hooili akii nei au iou la i kekahi mau olelo, i kapaia ma ka inoa i kau ae nuiluna nei, oia hoi, he mau Hoike e ikea/i. o Zfa olelo i kapaia o ka palapala- Hemolele. o ka Olelo no ia a ke Akua. Ua kakauia keia man olelo. a haiia'ku la i na haumana o ke Kukmui ma Lahainaiuna uei, i (To lakou hoomakaukau a;:a e ao iho i ka olelo no ko ke Akua ano. a me na mea ana i kauoha mai ai i na kanaka. Ke manao nei au, aob he mea keia mau »ieJo e pono ai na haumana o keia kula walg ito; aka, lie mea ia e pono ai na kauaka a pau i huli i ka Baibala, i ike ai lakou i ke kahua kahi e kukulu ai lakou i ko lakou manaolana. E hiki mai ana na mea hoopouli mai, hookulanalana, a e kanalua auanei kekahi poe i ka olelo a ke Akua no ka maopopo ole o na'hoike. E ku mai hoi ka poe aia, ka poe hoomaloka me ka hoole i ka Baibala, aole mai ke Akua mai ia; a pehea la ka haipule moowini e hoopale aku ai i keia poe kue? Pehea la lakou e kuhikuhi i na hoike e akaka ai, un haawi mai uo ke Aku;i i kana olelo iloko o ka Baibala 1 mea e niaopo|)o ai lva hoomana pono ana? Aole e pono ka haipule ke noho hemahema a lauwili waJe; aka. e Ooaahu oia i ke kahiko a pau a ke Akua, i hiki oia ke hoauhee aku i ka poe a: pau i kue mai. j Nolaila, he pono ke paiia keia mau olelo, i heluln hi na haipule mai o a a iioomaopopo lakou i na hoike e akaka ai ka hoomana krisliano oia ka hoomami hemolele, a o ka palapala Hemoh le, o ke Kauohak;i!ii!io a* me ke Kauohahou oia ka olelo a ke Akua. Alaila naue ole na haipule ke.hiki mai ka la ino, kaualua oli> i na kauoha i loaa mai iloko o na palaf»ala hemolele, a ku paa hoi imua o na enemi o ka Haku. Ina i lauwili ka haipule a kanalua !;oi, ua like oia me ka ohe hili wale iloko o ka makani; aole e liiki ia ia ke kukulu i ke aupuui o ka Ilaku, aole hoi e hiki ia ia ke hoopomaikai aku ia hai. Nawaliwali ka mea kanalua; o ka mea hooīnaopono oia ke luli ole. oia ka mea ikaika i ke kue i ka iuo a hoolalia hoi i ka oiaio e ola'i na kanaka. Nolaila. e ka Eiele, e hoolal a ae • i keia mau olelo a'u e hoili aku nei iou la. a e | aij ai aku oe i na haipule mai Hawaii a Niihau e heluhvlu iho a hoo(nat>popo, e like ,me ka ke Akua i kae.oha uiai ai, ma. I Pel. u; 15. "Aka, e hoano i ka Haku s ke Akua, lio-

ko oko oukou liaau. E iiiakaukau nmi oukou e hoomaoj)o;K) aku i ka poe e niuau iuai m oukou i ke kuinu ; 0 ka laiia una o ko oukou maiiao, me a me; ka ultikall.' , Na Ali:kanf.pero. I 1 Makemāke ka mea oiaio i ka malamaiamaJ Pono no ke nana koke aku ia ia a huli iho. Mai k-i wehewehe nui ana, mahuahua wale ka mao[)opo ana o kona maikai. O wahahee, oia ka mea pee aku i kahi pouli, aole e hele niai ia 1 ka malamalama, o ikea kona ano. , | i Ke ku niai nei ka hoomana kristiano, imua o ke ao nei, i ike mai na mea a pau ia ia, i hoomuopopo hoi lakou i kona oiaio ana. j | Ua huli a hoomaopopo iho kekahi poe i kona! oiaio i kela kau i keia kau. Mai ka wa ia Kijsto a hiki i keia manawa, ua loaa kona poe hoi!ke ma ka honua, he poe i hoomaopopo iho ika aoao keristiano he oiaio, a paulele malaiia me ke kanalua ole Lana ko lakou manaoe pakeie lakou i ka ke Akua, a e loaa mai hoi ia' lak":u ke ola mau loa, ma ka make ana ja me ke oia ana mai o iesu Kristo. No keia manaolana i haalele ai lakou i na mea makemakeja o ke ao nei, a hoomanawanui hoi i vna pilikia p ka hoomaau ana a me ka inake. Hookahi no keia manaolana o na haipule i keia kau i keia kau. Ua like hoi ke kumu o Lkeia manaolana| a na haipule e hoike ai. { ina paha i nihauin mai na kristiano mua ike l keneturi akahi, ina paha ua hoike mai iakou i ke kumu o ko lakou manaoio rna na hua ikaika a maopopo. Ua hiki ia lakou ke pane mai I penei, ■. | "Ke paa nei makou i keia manao lana maikai, no ka mea, ua make ke keiki a ke Aki»a, i ku4mr^aiīaiva^hewīrr^rinr^ oia mai ka n;ake mai, a ua hoouna mai nei oia i kana mau iunaoleio e hoike mai ia makou, me na hana mana, i ka oiaio o kona hoomana, a e koi mai-ia makou e lawe i keia pomaikai. Ua ike maka makou i ka poe lunaolelo hoano, ua ike makou i na hana mana a lakou i hana'i. Ua lohe' makou i ka lesu mau oieio ma ko lakou waha, a ua hoomaopopo iho'makou i ka oiaio. I ko makou mailaoio ana, ua loaa ia makou ka Uhane Hemoleie. Ke. ike nei no makou i kā pomaikai o keia aoao, Oih. 24, 18. Oia ka |-mea t hooh h ui mnkou, mai ka pouhmai i ka\ \ ma!amalama a mai ka mana o Satanc ike Ak.ua. j | Oia ka mea i hoike mai ia makou i ke .Akua! i hookahi nana i hana iko ke ao nei. Oia hoi! jka mea i hoomaopopo īnai i ka h -ule ana o ka-l j naka iloko o ka liewa a me ka poino, a me ko! | iakou hoopakeleia ia lesu Krbto. Ua hoopa- j keleia mai nei makou i'ka pouli, ika hoomana-j kii, i na hana ino a haumia, a i na mea poino he nui waie. He ano hou ko hiakou e noho nei, ke kokuaia niai nei makou e noho maemae: ma ka pono io. Ake manao nei makou i na mea o keia ao, he opala ia, ke loaa mai ka pono o Kristo." ! Me ia paha iakou i pane mai ke ninauia'ku. j „>,J3e okoa iki ka olelo ana a ka haumana a| Kristo i ke keneturi alua a i ke keneturi akolu,! no ka mea, ua make aku la na lunaoleio; ua! waiho mai no nne i k<* lakou ao ana iioko o nas palapala euauelio a me na ej isctoie ojce Kau-i oha Hou. ru>laila e kuhikuhi ka haipule o ia wa i keia mau palapala a me na hua maikai a lakou i houhua ai iloko o ka naau o ka poe e noho paulele ana. Ua hiki ia lakou ke olelo mai penei, "Ke manao nei makou i keia mau palapaia he oi ;io, no ka mea. ua Inaa mai ia makou, no ko makou mau nkakua niai Ke uia nei kekahi poe i ike maka ia Polikapa ka haumaua a loane ka 1 uuaolelo, ke ae mai nei no fuū ua euemi o makou, he eiaio |no na inooolelo o keia mau palapala. Aka, eia ka mea akaka loa, ua hooia mai nei ka 1 iaku i ka oiaio o keia hoomana, i kona hoa ana iloko o ko mnkou naau i ke aioha ia Kristo, i ka oli >Ii no ke kala ana o na hala, i ka hookua\tale ana'ku i na hewa a me na hoomaual.ii o keia a|.\ i ka hoomanawanui i ka in>omaauia niai a me ka haiuwii e malam i aku i ko i ■

ke Akua makemake, e like itie na haumana mua aka Haku, 1 Pet. 1. 3. Ehoomaikaiia'ku kc Akua, ka Makua o ko kakou Haku r o lesu Kristo, no kona lokomaikai nui iho, nana no i hoohanau mai ia makou, i lana mau loa ai ka~~ menao, ma ke alahou ana o lesu Kristo, mai ka make mai\ i loaa mai ia mākou ka waiwai aole e pau, aole e mae, ua hoana e ia ma ka lani. E heie pu mai oukou me makou, a e lawe wale i keia pomaikai, no ka mea, 1 loane 1: 3. Oua mea la a makou i ike io ai a i lohe io ai > no hoi, oia ka muleou e hai uku nei ia oukou i li~ lo oukou i poe hoaaloha me makou, a o ko makou aloha pu ana aia no ia me ka Makua, a me kana keiki o lesu Kristo. Peia mau mai no i kela keneturi i keia keneturi a hiki i "keia •manawa, he hookahi no ka hoomana kristiano, o ka hanau hōu ana a me ka hoomaemae ana o ka naau o ka hoolaia i ke kea o Kristo, o ka olioli i ke kaia ana o ka hala; o ka inaluhia a me ke aioha i loaa mai ma ka noho ana mai o ka Uhane Hemolele iloko o ka naau o na huamaikai o ka noho ana a me ka hoolanaia mai o ka manao ileko o ka make ana o e loaa mai ka pomaikai mau loa i kela ao aku. Ke hoomaopopo nei na kanaka i na mea oiaio ma ka huli ana ame ka noonoo. 0 ka haipule e noho la i keia wa, huli no oia i na mooolelo o kela keneturi keia keneturi, i maopopo no na iunaoleio no na palapala o ke Kauoha Hou. Ke waiho la imua ona kanaka a na moooleio ludaio, na mooolelo pegana a me na moooielo kristiano. Pono na mea makemake a pau e huli iho a hoomaopopa. A ka, _o keia rnaii hoike owalio, he mau alakai waie nolakou e alakai ana i na kanaka e huii i na hoike aloha. 0 k«. palapaia Hemoiele iho no kona hoike iho> me he la la e%au ana ma ka lani i ke awakea, na kona malamaiama iho no e hoike ia ia. He hoola jjhane ka hoomana ko kakou panana no ia, ia kakou e holo nej maluna o ka moana ino; o ka hoku loa ia o ke ao ia kakou e kanaiua ai iloko oka pouli oka po. Oka mea hookahi e laulea ai ke kanaka nie ke 'Akua; o ka mea hoi ia e ulu ai ka pono io, ka maluhia a me ka oiioli; o ke alanui, ka hoomaopopo ana ame ka hua mua oke ola mau loa. (Aoie i P au. >