Ka Elele Hawaii, Volume IV, Number 19, 19 May 1849 — NO KA PELE MA HAWAII. [ARTICLE]

NO KA PELE MA HAWAII.

Aioha oe eka Eiele llawaii. Eia kau mea' hou i ike ai ma Hiio lu i, a ua makemake hu e ioiie oē; a n;iu ia e hooia? a aku a puni ka pae aina iiawaii. ' Eia ka mun; la'u i hele ai i Kau, ma ke nla e iiioe ana a hiki i ka Lua Pele, oia ka 10 o Aperila. Ua ike makou ika nui oka peie maioko o ka Lua Peie; i kuu ike mua ana, [\e iua hohonu nia kahi e a ai ka peie, a i keia wa, ua liio ia wahi i puu nui; ua manao ia aneane palia kanakolu anana kq kiekie oia puu. A niaiuna pono oia puu, eiima puuliiiii eiun, ua ieie ke ahi mai loko ?e oia maii puu iiiiii;"i i:a manao ia, aneane 20 anaiia ka ieiele ana o ka peie iiuna; a o ka iho aria, ua )ike me ke kahe ana o ka nmliwai nui. Ika maiiawa e hoomaka ai ka leie ana o ka peie iiuna, e kani no ia me 1 a ikaika ioa, a iohe ia rna kahi ioihi loa, I ka manawa e paa ai, e puhi ka lua o ka puu, e iiker me ke kohaia; i ka inanawa e puhi ai keĪH wahi puu uukn haahaa, e nakuiu no o ioko o ka puu nui a puai, me ka haaluiu a ine keku-| pikipikio nui pela i ka hooiohe ana.! Oia kana hana mau mo ka moiowa ole. | I ko niakou lohe ana i keia mau mea kani,j ua lealea na pe[)eiao i ka iohe, a ua hoihoi na| makai ka nana ana; ua nui na kanaka i j;ii e| makaikai i keia mea kupanaha. Eia ka lua o na mea kupanaha a'u i ike ai; ma Hilo nei i keia; I ke ahiahi o ka poak>)lu,| oia ka la eiwa o Mei o ku makahiki 1349. m\ ike ia ka pele maluna o Mauna Loa, a : a mai Mokuweoweo kahi i a ai i keia manawa, he nui i ka a ann oia beie; ua nui ka lapalapa i ikeia'ku ai« Pia na mea a'u i ike ai ma Hilo nei, me ka makeuiuka. e h;he oe, a iKhi e hooL»ha aku ma ke akea a puni o Hawaii nei. Pkniamina. P*Htthoa y //i/o, M<i 11, 1849.