Ka Elele, Volume 8, Number 2, 20 April 1853 — NO NA KANAWAI A ME NA BILA KANAWAI, I HOOHOLOIA ILOKO O KA HALE ALII, A I LAWEIA MAI PAHA, MAI KA HALE OKA POEIKOHOIA; EIA NA RULA NO KEIA AOAO. [ARTICLE]

NO NA KANAWAI A ME NA BILA KANAWAI, I HOOHOLOIA ILOKO O KA HALE ALII, A I LAWEIA MAI PAHA, MAI KA HALE OKA POEIKOHOIA; EIA NA RULA NO KEIA AOAO.

1. E heluhelu pakoluia kela Bila keia Bila mamua o ka hooholoia ana, a na ka Paresidena e hai mai i ka wa hooholo ka mna, a i ka lua a i ke kolu; a ma na la okoa ekolu kem | heluhelu ana, ke kuikahi ole ka manao o ko ka Hale a pau e hana ole pela. 2. O ka heluhelu mua ana no ka hoakaka wale no 'm, a ina i kue mai kekahi, alaila e | ninauia penei, t; e hoofe ia nei keia Bila Kanawai,” a ina aole mea lioole, a ina manao kckahi e hoole, aole nae i ae ia kona e ka nwi, nlaila e heluhelu hou ta ua Bila nei, me ka hoopaapaa ole. 3. Ma ka hefohefu afua ana o kekahi Brfa Kanawai e hoakaka aku ka ]’ , aresidena, Ua makaukau keia Bila Kanawai e haawi i kekah» Komile a i o)eia e kopeia rna ka Bukc, a ina i haawiia i kekahi Komhe, alaila e noonoo i ke Komite i haawiia’i, he Komile wae paha, he Komile hooman paha, a he Komile o ko ka Hale a pau paha. Ina i haawiia i ke Komite o ko ka Halea pau alaila e hoomaopopoia e ko ka Hale ka la e hana’i. Ina aole mea olelo e haawi i kekahi Komite, alaila e kope koke ia ma ka buke, a ina aole hooholoia Ua i olelo e haawi i ke Komhe i ka la i hoopukaia i mai mahope o ke kope ana, alaila, e waihoia j ma ka papa o ka Paresidena e nanaia i ka , manawa pono; aka ina ua hooholoia e kopeia * ua Bila Kanawai nei, nlaila na ka Hale e hoo- I maopopo ka la no ka heluhelu akolu ana. 4. E kopeia na Bila Kanawai a pau i aeia mamua e palapalāia me ka poepoe maopopo. 5. A hooholoia kekahi Bila Kanawai e hooiaioia no ia e ke kakauolelo, a e kakau no oin malalo i ka la i hooholoia’i. NA KANAWAI I KAULIKEIA MALUNA 0 NA IIALE ELIIA. 1. Ina makemake na’Lii a me ka Poeikohoia, e kuka pu, e halawai lakou, ma k hi a me ka hora a ka Paresidena o ka Hale A lii e olelo ai, a o ka Paresidena o na’Lii oia ka Luna hoomalu o ia halawai hui. 2. Ina i aeia e hoololi hou kekahi Bila Ka- ; nawai, a ua hooleia iloko o kekahi, a ua makemake kekahi Hale e halawai pu a e koho no i Komile no ia hana, a e koho no hoi kekahi Hale e kuka pu, e halawai na Komite elua i ka hora a me kahi i aeia’i e na Lnna o na Komite, a e hui aku kekahi i kekahi, ma ka walia paha ma kapalapala palia, i ko lakou manao, no ka ae ana a me ka hoole ana paha o kela hooloh hou aua, a e kuka pu malaila. 3 fna i laweia mai kekahi olelo a na ’Lii i ka Hale o ka Poeikohoia, e haiia mai no ia ma ka puka o ka Hale i ka malama puka a e lawe maikaiia no ia imua o ka Luna hoomalu e ka mea nana i lawe mai. 4. Pela no hoi ka hana ana ke laweia’ku kekahi olelo i ka Hale Ahaolelo Alii. 5. E halihaliia e ka poe e manaoia e kela i Hale, keia Hale, he pono. 6. A halihaliia na Bila mai kekahi Hale u

i i kekahi Hale o na Hale elua, e palapalaia ka I inoa o ke kaka»K>!ek) o kela llale, kria Hale. | 7. A hooho#o-ja kekahi Kanawai ena Hale elua, e kakaoia ma ka pepa maīkai wafc no e ke kakauolelo o ka Hale nana i hnopuka »iai h ua Bila nei. 8. A IWopanla na Bila Kanawai alaila, e i nana ponoia e kekahi Komile hui, o kahi noi loko ae o ka Hale o na ’Lii. a o kahi noloko i ae o ka Hale o ka Poeikohoia, na lauā no e 1 nana i ka lske loa wie na Bifa j hoohohiiu )Ioko o na Hafe elua, n e fioo(.onopono i na hua like ole a laun e ike ai. a e hoike koke i ka laua hana ana, i kela Ilale, keia Hale. 9. A pan ka nana ana a me ka hoike ana; alaila, e k»ka« inoa i-a kela Bila, keia Biln ik>ko o kefa Hafe, me keia Hnle, e kakau mua ka Luna hoomalu o ka I3a!°. o ka Poeikohoia i kona inoa, afaifa e kakaa ka Paresidena o ka Hale Afii i kona inoa. 10. A kakau inoa ?a kekahi bila iloko o kela Haie, keia Hale, aLila e hnawiia e ua Komile nei i ka Moi a me ke Kuhinanni i aeia a e kakau iuoa ia e laua. E palapala’i mawaho o ua Bila nei, i ka Hale kahi ; honkumnia’i, a kakauia ka inoa o ke kakauolelo 0 ia Hale, a e hai mai ua Komite nei i ka la 1 haawiia i ka Moi, a me ke Kuhinanui, a e i [lālapalaia ia manawa ma ka Buke moooleloo j kela Hale keia Plale. 1I. Pela no hoi na kauoha ame na olelo i | hooholoia, e kakauia ka inoa o ka Moi a me I ke Kuhinanui, e nana mua ia a kakau inoa ia, I a e haawiia no hoi e like me kela mnmna, e kela Komile hookahi no, e hke me na Bila Kanawai. 12. īna ae like ka Hale Alii a me ka Poeikohoia e huipu e hai i kekahi olelo i ka Moi. alailn, e hoikeia aku ua olelo nei ma kona hale Alii e ka Paresidena o na’Lii imua hwi o ka Luna hoomalu o ka Hale Ahaolelo a me ko kela Hale, ko keia Hale Ahaolelo. 13. Ina i hooholoia kekahi Bila a he olelo wale no paha, iloko o kekahi Hale a ua hooi leia hoi iloko o kekahi, alaila, e hai kokeia { keia i ka Hale kahi i hooholoia’i mamua. 14. E haawi aku kela Hale keia Hale, i i kela Hale, i na palapala a pau e maopopo ai ke kumu o ka liooholo ana o kekahi Bila Kanawai a o kekahi olelo paha. 15. Aia a kupaa kela a o keia Hale paha i kona hoole ana i kekahi Bila, a i kekahi olelo i hooholoia, alaila, e lilo ia i mea olo. 16. Ina i hooholuia kekalu Bila Kanawai iloko o kekahi Hale, aole ia e laweia aku i kekahi Hale iloko o na la okolu hope loa o ka Ahaolelo ana. 17. Ina i hoole ke Alii i kekahi Kanawai aole hoi kakau i kona inoa, alaila na kn Paresidena o ka Hale Alii e hai aku i keia i ka Luna hoomalu o ka Poeikohoia, e hai ana i ke kumu no ka hoole ana, aole hoi e law'e houia mai ua Kanawai nei ia Ahaolelo ana. Aia no i ka Moi Ua hoopau i ka halaw-ai maI kahiki o ka Ahaolelo o na ’Lii a me ka PoeiJ kohoia.

Eia malalo nei na inoa o na’lii iloko o ka Ahaoielo AliK i' keia manawa. KAMEHAMEHA IH KEOM ANA, A. LlliOLIHO. A. I’AKI, L. K.AMLI IAMEIIAKANaINA, !’ KA.\()A, .i K Al’ENA, J. KAEO, Al KLKLANAOA, H. i\A.\!AKEI!A, <! I’ JUDJ). J. 1*11KOl. IU \Vyu.lE r R. ARMS I RONG, l’. NAi.AOLLLUA, L. HA.ALEI.EA. J KEKAl'LAIlAO. Eia na moa o na Lunan.akaainai a. Uuwuii. Maui Kennr!io, Hik>. T. Keaweiwi.. Lahnina, 1 E- Funk, Hamnki.a. L. S. C r a, Kaaoapali. C. li. Bislioj), Koh. J. Ilic.)iaidsoij. Wail. J- Kaona, Kona. S. M. Kamakau, H. S. Laanui, Kuu. E. Kiha. Makawao. W. Knlunn, MolokaL H. Koiku, Lanai. Oahu. Kanai. J. W . E. Maikai, ) G. W. Liliknlani, W, A. G. f l’huust(>n, 5 ’W. H Knilihaona, K. J. M. Smith, Ewa. E. F. Bona, Puna. G. M. Robertson, W. S. P. Kalama, Hanal. • l - W. Kauuahi. Kool. W. Baka, Niihau. W. E. Pii, Koolaupoko. Na Komite o na Lunamakuainana. Komitē no ko na Aina e. Chns. īl. Bishop. T. Funk. T. Keaweiwi. J. W. H. Kauwahi. S. M. Kamakau. Kl)MlTiC NO K A WaIWAI. E. P. Bond. C R. Bishop. L. S Ua. A. G. Thurston. S. Keki-pi. Komjte no ksc Kalepa ana. ( J. W. E. Maikai. J. M. Smith. T. Funk. S. P. Kalama. Lilikalani. Komjte no ka Mahiai. S. M. Kamakau. Kaluna. J. M. Smith, J. W. H. Kauwahi. Kaiiihaona. Komite no na aina Aupl’ni alanui a me na H Na HOU. A. G. Thurston. .1. Richardson. Kiha. S. Laanui. S. P. Kalama. Komite no ke Aopalapala. J. M. Smith. L. S. Ua. E. P. Bond. Pii. Lilikalani. Komite no na A hahookolokolo. J. Richardson. E. P. Bond. S. M. Kamakau. W. B. Aka. Pii Komite no ke koho ana. T. Funk. Koiku. J. W. E. Maikai. S. Keklpi. Kaluna. Komitf. no ka Buke Helu. A. G. Thurston. W. B. Aka. Kiha. R. Koiku. Keaniho.