Ka Elele, Volume 9, Number 4, 15 April 1854 — WAIWAI KA BIPI. [ARTICLE]

WAIWAI KA BIPI.

Auheaoee kaEIele. Kehooiliaku neia au ia oe a nau ia e hoolaha ae ma ka Elele. I ike ai ka poe heluhelu Elele, a me ka poe noiau o keia Aupuni* Nolaila, he pono ke paiia keia mau olēlo hoakaka, i ike ka poe mea Bipi, a me ka poe e manao ana e kuai Bipi, ika. waiwai o ia mea. Ma ka Mokupuni o Molokai nei, ua nui loa na Bipi a kekahi poe, aole nae i malama pono ia kona waiu, oia ka. waiwai o ka Bipi, ke malama ia,. kona waiu i mea bata, a i waiu inu no na keiki, a e malama ia ka waiu paa na na Puaa ame ka Moa. Oka Bipi he makua ia no ke kanaka ke malama pono in ka Bipi. Nolaila, e ka Elele, e hoakaka iki au ia oe no ko’u malama ana i ka Bipi,, ma Kaluaaha nei. Ua malama au ina Bipi elua, i ka makahi a 1, o na dala i loaa ia’u he 60 no na Bipi elua, pela ko’u malama ana i na Bipi a hiki ikeia wa i ka makahiki 1853. I ka malamao De. ua malama au i na Bipi oMr. Bane, eono ka nui o kona Bipi, o na dala i loaa ia’u mai Dec. ahiki Ianuari 239.85 keneta. Oia ka nui oka loaa, mai ka Bipi mai o ka nui o na Moa he kanalima, na Puaa e7. O keia mau holohol'ona ua ola lakou i ka waiu, a ua mo- 1 mona maikai ke kino, ke inalama pone ia ka waiu. Auhea oukou e ka poe waiwai mai Halawa a Kaluakoi ke ike nei au i ka mahuahua ana o ka Bipi ma ko kakou Mokupuni, eia ka r u iaoukou, e malama ia ka waiu i bata, no ka mea, ua makemake ia ka waiu bata ma Honolulu a me Lahaina, a he nui ke kumu kuai no. ka baona hookahi, he 60 keneta. I ko’u manao ina kakou e hana like me na Misionari, a he mea hoi ia e lako ai ka hal-e, aole e hemahema ko ka hale. O ka malama ana i na mea a pau he ka-naka naauao oia, o ke kanaka naaupo a pa kaulei wale ka noho ana, a holo i Lahaina a i ilonolulu paha, ua like ia me ke kanaka i ku a nanai ka makani,, ua like ia me ka pohaku. Oke poo o ke kanaka naaupo he pahu hana oia no ke Diabolo. Na’u na W. Samuela Kaluaaha Mar. 20 1854.