Ka Elele, Volume 9, Number 12, 17 August 1854 — NO NA AINA E MAI. [ARTICLE]

NO NA AINA E MAI.

O ka Poeikohoia i ka Ahaolelo o Amer. H. o keia makahikiaole i kohoia iakou me ka manao 0 na makaainana e puka mai ana ka mea o ia ano, he mea hou ia, akahi i noonoo ia. Ua hooholoia e ka Ahaolelo me na alo ino he nui wale a me ka emi ana o ka poe kokua i kela la keia la, a me ka hoole loa ona kanaka o na Moku akau ma na palapala hoopii, ma na halawai nui, ma na nupepa, a ma na mea a pau e hoike aku 1 ko lakou makemake ole. He hana lapuwale loa ka hooholo ana o keia bila ina i manao ia e loaa kahi pono i na Moku hema malaila. Ua loaa wale no ka huhu o -na Moku akau, a me ke lakou manao paae keakea aku a e hoopau mai keia la aku i ka hookauwa ana ma na wahi a pau a ke Aupuni nui e malama ai. Ke nianao nei lakou ua pouo ke haalele i ka lakou hana e oluolu ai na Moku hema, e like me ka hana o ka M, H. 1850, a ina i mukemake na Moku hema e hoao i ka kaika o laua elua, oia na kanaka 20,090,000 o na Moku akau a me ka poe 400,000 hookauwa negero, ina e hiki ke hoao aku, a e ike kokeia ka aoao ikaika a me ka aoao nawaliwali. Akaka no keia manao paa o lakou ma ka haunaele ma Bosetona kekahi mau la mahope o ka hooholo ana ika hila Neberaseka. Eia ke kumu o ua haunaele la, ka hopu ana i kahi negero mahuka e kona haku, mainuli o ke kanawai o ka M. II. 1850. Ma kela kanawai ua ae ia i ka poe o na Moku hema ke kii a me ka hopu i ko lakou negero mahuka nm na Moku akau, a ina i hoakaka ia imua o kahi Lunaka nawai ke kino o ka negero, oia ka mea mahuka, a o ka mea hopu ia ia kona haku ponoi no ia, alaila ua hiki ika haku ke lawe aku. Minamina no na makaainana o na Moku akau i ke kau ana o keia kanawai. Aka, no ko lakou manao ua hana ia mamilii o ke Kumukanawai, a me ko lakou makemake e noho malie me ka oluolu, ua ae lakou i ka hoao ana. Pai lakou ika manao e lohe ina kanawai a pau i kau ia mamuli o ke Kumukanawai, e ma akaka ka pono ole o kekahi kanawai, alaila e hoopau ma ka Ahaolelo Nolaila, ua hookoia ua kanawai la o ka M. H. 1850 a hiki i keia wa, me ka minamina nae a me ka ohumu. Hooholoia ka hila Neberaseka, a hopu ia kahi negero ma Bose,tona, he mau la mahope. Hu koke mai ka haunaele nui Paa pu na alanui a me ke kahuu o ka Hale Hookolokolo i na kanaka he mau tausani. Nui na halawai ana a me ka huhu. īlopohopo na Luna oke kulanakauhale o wawahiia ka hale paaliao a hookuuia ka negero me ka lima ikaika. Aole paha, oluolu lakou i ke kanawai, aka, he kanawai no ia, u hookahi wale no ka lakou hana, oia ka hooko, kupaa lakou a me na makai e hooko no mamuli oko lakou hoohiki ana imua o ke Akua. Nolaiia, ua kena ia nu koa o ke Aupuni nui, he mau haneii, a me kekahi taus:»ni paīia o na koa hoomoe o ke kulanakauhale, i kiai i ka līale Hookolokolo a me ka negero. Ua mau no ka hookolokolo ana no na la 3 a 4 paha; Akaka no ke kino a me ka haku o ka negero. Ua ae koke oia i kona inoa ame kona haku, a oluolu no oia o hoi aku.

Nolaila, aole hiki i ka Lunakanawai ke kanalua Ua haawiia oia i kona haku aua laweia i ka mokuahi, rne na koa kiai 1509 paha, me na makai a me kahi pu kuniahi. Ma ia haunaele loihi aole manao na kanakae pepehi kanaka a make. 1 kekahi po, make hookahi makai i ke ki pu ia, oia wale no ka mea i make. Aole i lawe na kanaka ina mea kaua. Ua makemake nae lakou e hoakaka lea, e hiki ole a e hooko hou ia kanawai nia Bosetona, a I ua pono i ka Ahaolelo e hoopau. Ua mauao ia e hoopau ia ke kanawai o kaM. j H. 1850 a me ka hila Neheraseka e kela Ahaj olelo aku. E hoonoho koke iu aka aina o Ne- : herasa e na kanaka ona Moku akau, a me na kanaka o Euiopa i komo nui ana maloko o Amenka Huipuia i keia wa. O ka hihia mawaena o Ameiika īluipuia arne Sepania, no ka mokuahi i hopuia ma Cuha, ua pau ia i ka hookuu ana i ka moku a i ku uku ana o na $6,000.