Ka Elele, Volume 9, Number 18, 15 November 1854 — KANAKA KAAWE [ARTICLE]

KANAKA KAAWE

E ka Elele Hawaii e, Aloha oe. I ka po 0 ka la 20 Oct. iho nei, i ka hapaha mua o ka kora ehiku, kaawe kekahi kanaka ma Waimea nei, o Pahunui kona inoa. Kii oia i ke kaula ilihau, a nakinaki ma ka lohelau o ka hale, oia ka laau e moe ana mawaena o na pou,amenaoa. A nakinaki oia i kekahi piko o ke kaula ma kona puu, a paa loa, a lohe kana wahine ma waho o ka hale, i kona nu, me he puaa la. Komo mai la oia, aole nae ike pono aku no ka poeleele, kahea ae la oia mekaleonui, “makekuu kane, make kuu kane. E wiki mai hoi oukou make kuu kane.” Komomai la kekahi kanaka, o Kuheleloa kona inoa, hapai ae la oia ia Pahunui i luna, 1 oluolu ai ke kaula o kona ai, no ka mea ua paa loa kona puu. A komo hou mai kekahi kanaka, o Kalau kona inoa, hapai ae la ia, ia Kuheleloa, me ka manao o Pahunui ia. Olelo iho la o Kuheleloa, owau ia, ea, owau ia au e hapai nei, aia iho no o Pahunui, aohe hiki ia’u, hapai no kela ia Kuheleloa. A mahope, komo mai kekahi poe me ke kukui, a me ka pahi, a oki i ke kaula, o ka pakele no-

ia. Hiki aku la au ilaila ia wa no, ike aku la au ia Pahunui, aohe pono loa ka hanu. He puhi wale no, e puhi ai he nu wale no hoi, aao ia po. Auhea oukou eka poe heluhelu ; He mea kupanaha loa keia kanaka manao ole i kona ola. Ninau aku la au ike ao ana ae, penei. “Ua uluhua anei oe i kou ola loa ma ka honua ? Hoole mai la kela, aole, A no keaha keia kaawe ©u ? “No ka hakaka pinepine o maua me ka’u wahine, nolaila kaawē au, i ole au.e l©he i kona leo.” Olelo ae la ko laua mau makua, i ka pono ole o ko laua noho ana, he hakaka ka po, a me ke ao, ma na mea kupono ole i ka noho ana o ke kane a me ka waaine, he wahine nuku loa kana, o Opuiki kona inoa. Alua kanaka manao ole i ko laua ola ma Waimea nei, o Pulawa a me Pahunui, ua hoowahawaha paha no ke ola loa. Pela ko’u manao. Na R. P. Iopa. Hanapepe , Kauai , Oel. 24, J854.