Ka Elele, Volume 9, Number 19, 1 December 1854 — PAU I KE AHI. [ARTICLE]

PAU I KE AHI.

Iloko o keia mau la iho nei, ua pau i ke ahi elua Hale nia Makawao a hookalii ma Hamakua, ma Maui nei. No na haolo no keia mau hnle? A ua maoj)oj)o na kekahi mea no i puhi ia mau hale. I ka j)o ke puhi ia ann. He kanaka maoli anei ka poe nana i puhi i ke ahi ? he hoole palia, Aole maoj)opo loa. I ka manao ia he j)oe kanaka maoli no. Heaha ke kumu o keia puhi ana i ka hale o na haole ina ia Aj>ana ? Aole ike ia ke kumu pono. Eia ka mea maopopo ; na kekahi poe kolohe loa e noho ana ma ia aj>ana i hana i kela hana ino loa, me ka makau ole i ke Kan&wai o ke Akua. Me ka manao kue i ke Kanawai o ko kakou Alii a me ka maluhia o kona Aupuni nei. Manao paha ka poe kolohe lie uuku wale no ka hoopai ma ke Kanawai no ia mea ? Aoie. E nana oukon i ke Kakawai Hooj)ai Karaima, Mokuna XXIII a ua pili kela mau ha-

na i ka y auku 2 oia mokuna no ke puhi ana t ka Hale i ka po e noho ana no l.ekalii iloko i ka vva i puhiia’i. E hoopaiia no ika make, a i o!e ia e hoapaiia ma ka lioopaahao me ka hana oolea i kekahi mau mak. aia i ka manao oka Ahuhookolokolo. Nūi maoli keia hoopai. E noho malie kakou i pakele ai i ka eha a ke Kanawai o ka Mni, e hui mai nei. E hana maikai aku hoi i na malihini, e: noho like, launa pu, aloha aku, aloha mai, kuai aku kuai mai hoolimalima pu. hapai pu i ke kanu paloa, ko, uala, a mea e ae. Mai hoohalike me ka hana a na kamaaina o Aigupita i na mamo malihini a Iseraela, ka hana ino aku, o huhu mai ke Akua a poino keia lahuikanaka. No ke aha la ka loaa o ka poe nana i puhi ? No ke aha la ? Heaha na hana kupono a keAup i ni i maluiiia ai na hale a me na waiwai o ka poe hana ma keia Aaupuni ? Oia ka moa nni e noonoo ai. I ole e ulu nui ka ino nia kela wahi keia wahi. He mea ’pohihi no. E noonoo na ’Lii i mea, a me ka Ahaolelo e hiki mai nna. Ke manao nei au eia kekalii Iiana pono, a ke aupuni. E hoonohoia i mau makai uku malaina ma kela wahi keia v\ahi, e kiai i ke ao a me ka po i ke ola a me ka waiwai o na kanaka ; elike me ko Honolulu, Lahaina, Hilo. i keia manawa, pela e hana ai ke Aupuni ma na wahi e ae. Aka, pilikia paha ke Aupuni ike dala ole ? Pilikia io no. Aka, he pilikia nui hoi keia, nolaila, e kapae i kekahi mau hana e ae, a e hoolilo i kekahi mau dala no keia hana, ae mahele paha i kekahi mau dala i lilo i na koa o Honolulu i uku malama no na mukai o kuaaina ? Ua hoopaapaa ia kēia mea, ma ka Hale o ka poe i kohoia i ka mak. 1853 e hoololi i ka uku o na m'akai ma ka malama : aole i holo, 0 pono e hoopii hou i keia Aliaolelo ae no ia mt,a. Hookahi mea i manao ia. ua loaa nana 1 puhi kekahi Hale a e hookolokoloia ana oia ika malama o Mei e hiki mai ana. E makaala no hoi na makai o kcda wahi keia wahi e hopu i na lawehala a e hopu pono me ke paewaewaole, i loaa kahi maluhiame ka mahalo. . loane Richardso\. Waikapu , Mani, i\ov. 22, 1854. He heawa nui ke puhi ana i na hale i ke ahi, i oleloia maluna e loane. Ina e mau aku kela hana ino mahope ma Makawaoe like me keia mau malama i hala aku nei, ina e puka mai na hihia he nui wale a me ka pilikia. Ua pono i kela poe kolohe e noonoo a e malama ia lakou iho.