Ka Elele Poakolu, Volume I, Number 7, 20 October 1880 — Kokauia no Ka Eicle Poalola Lana ku Manaolana . ! [ARTICLE]

Kokauia no Ka Eicle Poalola Lana ku Manaolana . !

Ua oleloia mai nei e ka poai kue Hawaii, K aole kā i kupono na oiwi ponoi o ka aina nei i : — «moho tna-ma:;kuiatmAcielrierma-na-wa'ii-i-hoi- . e lawelawe ponoi ai ko lakou mau iima i ka hana o ko lakou aina kulaiwi, a e hoomaoIpopo 'ai i ke kahua, ke kulana a me ke apo o ke Aupuni. Ua pane inai nei ko lakou wahaoielo; " aole keia. o ka manawa," a "e pau ka (lakou) lohe ana no na K^hina Hawaii I Ponoi." < Ke lana nei ko makon. manāo- — no ka inoa hanohano o na Makua Misiono.i"i- — aole keia he oiaio ! 0 lakou ka poe nana t lawe mua loa mai i ka Lamaku malamalama o ka Euanelio a Kristo a me ka īke naauao, a kanu ' iho la.ia mau anoano makanoāe ma na.kapakai o Hawaii nei, he hapa ke,npturia a oi .a»e i

hala aku la. ma ka nee mau ana o ka.manawa. B Ua ulu ae la na mea kanu mailoko maio ia ihau. anoano maloko o keia kihapai nani, a >ia he.niknika pauah'o' ole lakou e hoppulapula, e hookoii a e hookupulau. Mai ko lakou hoēa muā āna mai ā hiki i'keia la, ua loaa ke kaena ia no laleou a puni ke ao nei, a ua lawe lakou i ka hanohano i kauia mai maiuaa o lakou iho, no ka hoonaauao ana i lea 1 ~ iahui Hawail ! ^ Ū:t ae aieu 'lakou imua oko' ke ao a 'pau, " he oiaio, ua naauao o Hawaii ?|| inamuli o ka makou mau ao ana ! " A he oiaio keiar*-ke me:i i ike moakaka ia e k.a poe aiohn io ia Hawaii nei. Aka, me ke leahaha, a e ua tnau Makua Misionari nei paha ka piha oi loa aku o ke kahaha — ua hoolo ia ka oiaio o ka lakou mau mea i kaenu ai imua o ke āo, a ua kapa ia ,, -ma.il ma ko ano o ka oiolo ana ) iioko o na , , makahiki loiiuiehu he leanaono Lhalapenei, , uu noho walo īho no Jakou, aole i hoao e , , hoonoauāo i lta Luhui Uāwaii, a .oia ku nele ;'1' i Jta, kupono »o ,ka hjū(oponopono( ,ana i m Oihana Aupuni o lto lakon Ainu. , » *

Nani ke Kahaha ! He Oiaio anei keia ? He oiaio anei, iloko o na makahiki lehulehu he kanalima a oi o'ka noho ana o na makup o ka pono a me ka naauao mnwaena o keia Lahui, a' hiki māi i keia la, aole loa e loāa hookahi i lawa ka ike a me ka naauao kupo- " no r,o ka hookele ana i kekahi Oihana Kuhina o kona Aina ponoi? Ua wahahee anei nā Makua Misionari imua o ke ao, i ko lakou kaena ana me ka piha i na manaolana aioha, " ua malamalama o Hawaii, a ua na-. auao kona kulana? " Ua noho wale anei lakou iloko.o..keia...mau.-inakah.ild.JehuLehir-h hala ? Ina he oiaio keia, ālailā^ ua oiaio oie ka mea i'hookaulana iā nou e Hawaii. Aka, elua aoao o na ninau a pau. Ma"ka a.oao o ka oiaio a me ka pono.,z\iQ pane nei makou me ka moakaka, o na olelo o;keia ano, he hakuepa wale no ia, he wahahee, a he maunu na ka makee ā me kapākaha. E liio na makua Misiohari.i mau hoike no makou ma keia' mea. -Ua hooko lakou i ka lakou hana me ka loaa ana o ka ■ pomaikai ; ua oiaio ,ka lakou kaena ana no Ha>vaii a ua loaa-ka h.ua o ka ' malamalāma a me ka nāauap o keia lahui iloko o na niakahiki loihi a lakou i naahi ai :i ka mahinaai. Aka,.nawai la -keia mau kamaiho hoohaahaa a hoino ana — aole hoi i, ka lahui .walē,aka, ia lakou pu kekahi ; i na makua i haia aku, ka poe i kuu ka luhi a hoi āku ma o,„a rne ka.poe e noho nei; me.ke aloha? Aole na hai ! N'a ka lakou mau mamo ponoi, a iia kahi poe'. malihini- i hoea mai' mahope,o ka hoonani a me ka- hāomaemāe iā a*ēā o ke kahua. A 'no ke aha lakē kumu? Aole no ka oiaio ; no ka mea, o Hawaii hoīookpa ka hoike ! Aka, no ka makee, no ka haakēi a no ka hoowahawaha i na mamo o ka aina. Ua okoa ke koko e hoopumehaiia ana i ka puuwāi o Mikakina, o Limaikaika; e Kalaka;o Wiiii, o Palelia" m'akua', a me kahi

•poe e ae o lakou ; a .aole makou :i poma i : ka makua Laiana o Waimeā i Hawa^. He. mau pana aloha oiaio no.Hawaii kē ooi ana ^oko o ko lakou mau puuwai ; aka, o ke Jto-> Jto naiia eiioopiha-nei i namaawe aa~ o ko 1 lakou nei mau puuwai,-he mulea, he awahua, a he hapa ka inea o ka awaawā o ke au o ka holoholona hihiu. - - - - Aka, aia o Hawaii maluna o kona iiiau. kapuai, ua ilee oia nona iho ; ,a e lilte me Jte -kanak-a— naau€tP' — eiiiieiionne ka na MakuajyLisiori,ari i puana ai— e haalele aku apa oia i na leamalii e hapalā ia lalmh iho me lta lepo i awili iīi o ko lukou ni9.u liiuu pōnoi 5 he mau kumu ao ana ia mai wjwo i lta lakou mau hauwawa paani ana, no lea mea, he lepo na kamaliL e lele ana mao a maanei, a aohe mea e manuheu — e hoi akā ana no lta ino a i konā home, kahi no ana i hoopua ia mai ai ilaila no e hoi hou aku' ai e pehi. Haiamu nauwca-telofene-hoftehone maluna ne nei 0|ka Elele nei. , O ke ku»iu nei i ,;itamoe i» ai «laluna ae o «nakou ne», no ka mea nei, eia la mākou nei. kā uila npi, mea nana e kiola uiamā nei i na mapuna nuāolelo nei. I^ani kela nei, olu o ioe hei. y A. ■ < " «» . 1 - • ■ 1 - 1

— » 1 > * - . Ua īohe mai makou ua malama ia he Āha .. hauoli e J Hamauku me kana leele nohea, i ka po Poakahi nei, no ka hoolu ana i ko la- ^ uā home hiolani hou. Aka, oiai mākou aole i olu iā mai e niau aku, ua ike ole makou i na hiona o ka manawa. Elua ka mau heie po t kipa akn e hamu, no 'mauka iho o makou, ā me ke ao kanawai. lna maiaila makou, ina ua lohea-e lakou k'a welau aheahe 0 ka hau kqlonahe o ka po mahina laiiai - mai a Pinaāumaaku. - °|h aQA — - •• . i ko mako,u keena ;i tta. kakahiāka a pau. I ke kakahiaka o nehinēi, hoea mai la oia, a' ike aku la ua make iho la kekahi o kona mau makamaka i kamaaina ai no ka manawa loihi loa.. Ua moe kona mau maka, a uā pi'o ke kani ana a kona pana;_.!iauwe ! nuu ; - " : akoha ke !" wahi a uā. Demorarai paāe ae' ai me kona leo waīania. Kawele ae īa iā i , na kulu waimaka e helelēi. ana mā kona mau t papalina me ka huelo o kona p^lūle, a puliki ;. - ae lā kona mau iima me na manamana wa- . wae alāmihi i kona umauma— -" auwe -naua ē — nuu 'hoa o nei hale noho ia e teatua— -a." 0 makou kekahi Lluuluu. me kā.mapao uā Inohia ia kona hoa pili "i ka māke, a ninau . J__ ; aku la me ka leo aloha,- -P E Demorara, he- . . _ aha keia niau waimaka ?" Huii mai lā kela ' . me kona māu maka hakueka.^a pāne mai lā. " OĀā U.waki a'kakou- ua. make.-"i Kai. no ." paha Keaha, kolohe no ..hoi oe. : - 0 L— , oia ka "mea iaia-ka wili o'ko ma- ' - • v kou Papa Pāiv 1 kekahi la i hala ■ iho nei, Hā hoomakā maiia kona wahi mai mau, he malohaha. H uH' ae la ia . ■ m n a maaneir - " j haule aku la ka ikē a kona mau maka maluna o kekahi wahi wa-hi aniani, he omole ka inoa-latina. Lalāu aku la ia me ke akahele loa, luīu aē la i kona pepeiao, kuolo aku lal ■ 0 lēko. " Ae, he wāhi.kulu iki no rka ko lo- ^ . ; 1 ;ko !" wahiana, me ka mino aka. "Hē laau- . .

maikāi kēia." Wehe malie ae la īa a ka" . ■ ^ umoki, monimoni e aku la i.ka walewale . <, haae o ke kileo, i komo aku ia he pahee wa- - le no. Kau :aeiftr-i-ua^~wahU^fca&ē-neii- — - kona waha, uhi ihola kona ipau lehelehe luna, a hawele ae la na lehelehe lalo, hookui ke alalo me ke .a luna, a wala ae la, hanim āku la ka wai ana i anoi nui ai, a moniaku ^ ia he, — lieulia ? Ile apu uilu. am. tlirka aka i kona.kuhihewa ana he wa)ii kiilu ho- . ; onoono ai. ' .