Ka Elele Poakolu, Volume I, Number 10, 10 November 1880 — He Apuka Oiaio ia Ha waii. [ARTICLE]

He Apuka Oiaio ia Ha waii.

> ; E-ka Elele Poakolu; AMm oe: — He mea maopopo maoli i ka poe heluhelu i n a manao o keiawahi Nupepa Elklk I'oakolu ka inoa, he wahi pepa keia ī hilinai nui no ka pono o ka iehulehu, me ka pomaikai o ka lahui Hawaii, ka nina; ke aupnni, ' a me ka maluhia o ka noho aln. Nolaila ua akaka io ia kokou e na kanaka Hawaii, he kokua keia wahi pepa no ko kakou mau pono, a nolaila, e lawe mu kakou ia ia e po- ' no ai, a e npo a hookipa aku. Nolailn. kr hai ia at u nei ma keia kakau anu ; o ko kakou aina aloha nei; ua hana ia me ka maa1 lea loa, a me ke apuka maopopo ia Hawaii ' nei. Ina e heluheiu pono kakou i na nupepa haole o Kaleponi mai, i na ua iko pu kakou i kekahi hana inaalea ku i ka hoopuni- ' puni nui, a kekahi Luna Aupuni kiekie o ke aupuni o Amenka e noho ana ma Hawaii'nei. - Oiai, he mea akaka loa, aok1 kakou i imi i mea e hewa ai, a- e keakea ai hoi i na kanaka Amerika e noho pu ana ni:i ko kakou alo alii nei, aole kakou i hakaka, a lioelia aku ia lakou. Aole 110 hoi a kakou mau hana ino iki ia lakou ma na mea pili i ko kakou noho 'na kulana aupuni, i puka aku ai kekahi lioopunipuni nui mai kekahi mea aku; e noho ana ma ke kuiana o kekahi aupuni nui a kaulana o ke ao nei, nolaila, he mea oiaio, ua imi ia ko kakou hewa, me na hana maalea a na mamo a labeta, me ka manao kuko mau o ko lakou . puuwai, e lawe ia Hawaii no Amerika. Aole paha pela io ka inakemake o ke poo hoomalu aupuni o ko kakou aupuni makua, na na i hoonaauao i keia lahui kanaka. Aka, koe nae ka lili, a me ke kuko, ka makaleho mau o na kanaka o na aina e, i ko kakou nei aina makuahine. Nolaila-, ke ekemu mau aku nei keia inaka peni imua o ke akea, ma kona ano, he kanaka Hawaii oiaio i hanau ia wia Hawaii nei ; He kupa oiaio no keia one oiwi. ! Aka, ma ko'u ike ana i kekahi mau manao ' anonui maloko o na nupepa haole o kakou 1 nti. A malaila au i kuleana ai e olelo ilo- ' ko o na nupepa, n» ka mea, aole ko kakou Moi i hana i kekahi inea kue i na lahui a • paa o na ama e ® noho ana maanei, aole . hoi kakou ka lahui. Nolaila o.ka mana o ka Moi «ha ke kanawai, a me nrt kumu kar nifafeflL<k« aupuni, na akaka, aia ho ia malalo ona. O kona koho ana i Aha Ku- " hina mamuli r> kona manao ana he pono, ; nona ia mana, aohe lihi kuleana o kona mau . makaaimna ponoi, ole loa aku hoi o hai. . Aka, i kona hoomaka ana e hana peJa, a rne kekahi mau . kumu e ae, ua kapa'ia ko kakou Alii, he Moi alunu, maloko o ke» i. kahi halawai makaainana, rna Kaumakapili. . A ua imi ia ka hewa ma ia mau Ja mai rne , ka naueue, rria*ko lakou Imple ana i ka ma^ na o ka Moi, a mo'ka imi hewa ana i mea e hoonaueue ai i ka rmho maluhia aria o ke L aupuni, i olelo iho ui ke IC,mfcoa, ua kupili.*' • kii ke aupuni Hawaii. O keia uiipuni, aole

oia e hulihia ana no ka pono, a me ka oiaio; ka mana o ko ke Akun mau hana a pau maluna o keia aina. No ka mea, ua nana mai ke Akua mai ka lani mai ī na aupuni a pau o keao uei, a o ke aupuni i hewa, na na no ia e hoopuehu mai, a e hoohulihia ia aupuni. N olaila , he mea pono ole keia mau hana, ' a he mea no hoi e lioole ana i ka mana nona iho, o keia aupuni, a me ka lahui Hawaii, no lakou ka aina, a no lakou ka lepo, a maj luna ae o ko lakou mau poo, ko lakou Moi • aloha, a me ka oluolu i na kanaka o na la- ! hui e, a me na kanaka o kona lahui ponoi iho. Nolailn, aohe mea e iiiki ke pani mai ! i ka waha o kekaln mea e olelo ana no ka poino, a me ka pomaikai o kona aina, a me ( kona aupuiu, i hana ia me ke ano maalea, a - , kue i ka mana o kona Moi. E waiho hou ! aku no au he mau mauao ma keia muaaku, ke oluolu īa. Me ka mahaio. Beni. "Honolulu, Nov. S, 1SS0.