Ka Elele Poakolu, Volume I, Number 20, 19 January 1881 — LAKAMANA! [ARTICLE]

LAKAMANA!

• ■ ' /[■,■'. I!'. M. i\-;, /!<■, '■,,'< ' ■ A'- •- ■ 3!). AiiOl'K u .,••• _A 1 U-l [. Hl' i I ;:■! I " 1 .1 :: ■ ■ i \', :i , ! , ' 1 , I i-ioi ii o : i ;il\ti |!I ia n,;t |v. . !'.'!lp:in;, i ria ,;tu ;.ipo, a I-.oiik, ;i,' ;;t lio k' < > u!ca uii.ka euiiaoiiiao, 1 kaji i ,ia ii'-' Kaiena, 'oia liOi leekalu o iiii ano aanii hhhi ioa i liana la ina lapana, 1 kinohmoiu ia i . i > ■ m waiiiooJuu i'iUa. Haule aku ]a ka loa ,, ua aaiiu nei a hiki i kona maii leulie a malaio alui he nahu okoa, ho lilma leoo'1,00 paiioi,. 1 l'iana ... I 1 — — — — • ~ T { 1} I \ ^ j j I p ' Q'| U— | l 'W'1»' — '("hh'l 1 pp | "P 7*7 j _ pi gula. . ia manawa i kuku mai ai na haa iniua 0 ku kaikamahine-alii me na ioi momi lelololo, no ka hoonani ana i kona lanoho oleole i hele a pakika. Hoopaa ia ae la he mau kupoe ma kona mau ]irna, ua hana īa he mau kii nahesa, rnr; na onohi ilaimana 0 owaowaka ; he iei a-i ilaimana nunui, me he lei po-iia ia ka aai i ka ili palupaiu 0 ua ui nei ;

a he rnau pua uaimana rna kona mau pepemap. Kau aku. ]a lakou he kalaunu nain i haha ia no ioko rnai 0 na maawe kaula ;/u]a, i kamoe ia rne ria hulu 0 ka manu 0 j-*are- ' dajt>o, a hookomo ia aku. 'ia kona rnau vVa- .... ,5aAiiHi waianuhea iloko 0 kekahi. rhjru kamaa satiria g*ula. 3.1 a. kona puhaka onaooa . e anapuni ana he apo guia'rne na 'pihi dai- — - - - - * -

i ka pau aria 0 neia mau mea a pau, aia h< 5i, he mea e ka nani-— a rne h'e rnea la e ka makamaka hel uheJu; ke niau kohae riei ka makapeni a ka rnea kakau iloko 0 ka Jiula 0 na moeuhane. kulrpo 0 ke onaona, e hoohialaai ana i ka riarii nohea waipaheoka pua Umeha, ka oj 0 ka oiino a me ko konane * i ko ka fa; a me ka mahina, ka lile hoi e hila.hil <t ai nrt hoku o ka lewa lun;t— nani wale ia pua, irj?x no hoi 0 ka hanu wak; akii no )a. , i ko/. ,t onaona, alaila, u;t ia •.•/;/ uii.konii neia h 1 1 1 ; hari?t Inn nei ia loko, .

Oiai ua Ume b;t nei <•, ku non me kori;t nani a pa.11, a,ia hoi, hele mai la. kekahi 0 ,r/a h,id, a wohe ae la i kekalu" pahu jial;thiriu me ka pakrka,;t ia wa i pu.a rn;xi a / maj|oko ae olaila, he onaona kulipo i Jmni ole ia maI mim, a holo puni ae l;t ma n;t paia a piini i<o, keena, kalii a Jakou e liiarj;xan;t, la mumwn 11 0 i hoomaopopo -aku a/ 0 Umeha, o ka mea ala ka keia i hanaia g na kuj)(ia. Wiikui'ni, a aole loa e aeia Imkahi mea e honi, a. ;toJe loa. hoi « ho ope i;t ke kiuo 0 kaln |)f; U)U\U, ■wale no ka hoopai, aia wale no a he mamo , na AIekanerlero a me Alena.nakaha u, alalla, ! no Jakou ia onaona, ( . j K«tu rn ai Ja ka liaa. i u,a jiahu onaona ne/ 1 irriua 0 ke kaikamahine ali/ n«e ke' kuiou j haahaa ana mai, a hoopa aku Ja 0 Umeha i I .» I ■ , '' 'k

leoiia-inau inanaiiiana liina o ka lima akau / ka ukana ala o loko n ua palm um. a liaino ae la 1 l.ona mau iiinlilii, 1 kona niau piapaluia a iiie k'ain a-i a p'i'hi. la niaaawa j.,rikf 1,1 >. I , • 1 : 1 ■ a I. 1 i : , : i . . i :a a - . . 1 1 a kw .. ! MH'iw ,[ ' p ',: :, ■ a ■ ' 1 : 1 ' 1 .\,i.<i 1 1 1 1 ■ ;, -i.I ■■., 1; ei . ai'.! , . i - . a ■ ■ ; i 1 , 1 • , 1 1 . ■ ,1 1 , ! 1 , 1 ■ ■ ' 1 -i h • " 1 1 , ' 1 - / i ! 1 1 . i ! \ ■ : r ! ! 1 . ■ 1 ; 1 ' ■ . ' 1 1 , ■ , !. i. , !\ ■!.". '. " 1 1 a ! ' 1 ' I a : : 1 ! , , , !.,' !,'!,,,,!",, ; a ! , r i ; 1 , ' : i h" Ui', , ■ la i !\a 'l Wa ii,a ■, , -m i ninu ) )'i j ia ! ; iia . a ;1a - ,a i k„n i m a i . . : I ia U I m i 1 " aolani ; ■ a I u j ,a 1 1 w ; 1 1 [ / i i ■ : . .V ai . knii.-i i ' i iip ;i" !;i • paa i', , - , • i u, ; II k'U , a ka u ina i n i, ā 'ii imia o k" a !•■: , i pulii'in a puiii kmia mw; nain !ua o|" iloka o ) ;t manawa, Hnu!" 1 1 1 : : 1 la kai Lakam uai mau onolii' .-aae/---ka:an-Hoaaaai-a.— mkai'aī-a"": j,T')"a; iiia'ln.' ; j ""ivnTTpTtTn~! ia ne Ja leoua leino holooleoa me na owili ano liou o kealoha i hele a wela haham i kona iwihilo me he ahi kaheawai la o ka pele. Me ka hailoli nui oia i hookakok- mai ai imua ona, a haule iho la ia maluna o kona ! mau kuli, lalau' aku la i na lima p;t I uj/a hi .pumeiiana o ka ui nohea a honi iho la me ke kuwili hoolai ana ; a ma keia'walii, ko. puana ae r/ei ka mea kakau : —

" L ke ahe kel/au kakahiaka, > i" ka liko noe }f;fhi kuahiwi, L ka omaka wai pua lehua, E ka manu 0-u ieo olu, L ka pupu-kanioe pili jau-i, L ka nani nohea olu o ,ka manawa, LLhaawi aku iaia i īeo'u iini, E'.honi aku i kona nani no'u, L no mai «a'u e mu-ki aku, L i n ii / ka wai-meli o kona ui "

iloko o keia manawa, ua komo ae la na ukali o Lakamana iioko o ke- keena waiho pono kaua, a e iike me na kuhikuhi, ua hoolako /ho )a ia lakou rne na pono kaua, a e kaei ana na pahi nani kumu gula 0 ka aina kaulana o Lonio. Lawo jiu ae !a lakou he rnau ihe JoJoa oi loa r ne na palekaua paa. A Im" >!l> k»nm ilio ia Jakou 'he mau aahu, "'"■ hoi na l">k!> kilika me ua Mo wi.wae ''""KJ kl;"",huai nui i lawe ui mai a. haawi makana, la. ma/ e na haa kauwa a ke kupiia,

0 0 0 koif'- 'uanawa, e kii ana J<e ;.Jii ' 1<aular)a ^.'kamana, o nana ami i' n;t mea a ; k'A u e pili ana kana ipo a me kona poe ukali, me ka |,oojia o Je mai i k(!kahi walii ; l/hi aahu o kekalu anpi, a. i kekuh/ rnea kaua I>ulia. ia wa nae, ua j>antj mai )a. ka. walnne kupaa, /mua o ua koa wiwo ole nei'; i L ke al/i, ke, iawe imi kou maii ukilli i ua aahu kiipo/m a, pan „„ |a, JflijfU)U (l)ij fJ i U< ' loli "!i r 0,1 l'iwo.ao i kpkahi mm. H(. ik"" '^"wu nn kiilana a.l„ nnua, o ke aloah'i' o MenanakaLui, a ooehoi rna. ke ano he kauwn waJe iiio rm no lakmi V t *,m -k. II,,. k „ Uk „ ,tlaj I» >■«■■» „ l,„ 1,,,,,,,^ iri((| !'"" "" "" I,"'" „l„k mūlm """ K >l"' ,a ""ii 'ina rm ko'u um , <'!"* /

na maliina o laleou, inaloko o ko'u mau onoh i inaka, a /• hoo(na))opo ia. an,i no Imi ma Iia "I "ua " ko'u maii ami, a. ke hoomanpop,, ■ ot" n ma 'e-ia man haawina, ala'Ia, ao],. ;i,; h" : 1 1 1 1 . ,\ i , " la wr ii" au I)" nukana ina a " i i': 1-1 h |U ' , : 1 I I i I I II 1 1 :■ ■ a I II .) k , , | fv , | I. kaiii ,!' ! a 1 1 1 1 1 ■ ' wa li m a 1 1 i . 1 1 1> ! : , ,;|1, ' iii'" I\ i ) " ' . ■ ' " !\ ' i 1 1 u 1 1 ; , a " p t a ,|I); _ • ai i i , : i <> wmi'i i;i :u ma ka a - 1 . ||,„, !• i ••• 'a •••! ! !> " "i. Ut."i in . koiia mau k'm...,a , i : i a 1 !,• ■ ki u ma i n I. i w a h iw • ku piia > .-•■ -A" a i ma u makana •• ae. a ]> a , aoi' • < • i ; ■• ,i" " .awi' i kalu uiea li oii a k u , ua ;il. wa iliii ;a no kona maki'inale". 1 ke k'au aa • :i" o ua a a 1 1 u mu uialuna o na !cipoolmv: kilakila o lea liaku alii o lea waonaliele, L īni'ii c leonu leilaleila a me ka nani, iw lm !,\ i mai aīīīL iiālilmia i ka mea kaleau : '• lle iw oe he manu no lea lewa, He kaupu holoholo aeleai ; .\n lea wao oe no ka nialu laau, H" leupueu hoeha iwihilo ; I ole make ai o Umeha nohea A lieo a lilo ia pua nani, J mea hoope a hoolu, - I hoa leaunu hoolailai." I ka lioomaopopo ana o ka wahine kupua

aole o Lakamana e ae e lawe aku i kekahi rneji e ae, o ka iii tiga wale 110, ua lioomak'a mai la ia e kamailio hou imua ona ine ka ! iuiuoli piha, e hoike mai ana hoi, lie oiaio, ua hoomaopopo mua no keia .kupua i ko La,.kainana..,kulnn3— pnana mai la ia me m.i mau huaolelo : { " He oiaio, he alii oe ! () ne 1/e ulii nuj , 0 ko Malae holookoa. Aole loā na liai a.ku, aka, na kekahi alii kulana nui, e aa mai e pam ia'u, e like me kau paio ana inai. O oe no, ke hoomaopopo aku nei au, ke 'koko welo o Alekanedero, o oe hoi ka mea i hoike muaia rna ke kilo a na makaula, e lilo ana 1 Aloi inaluna o na kui a paip a maluna. hoi o na mokupu rii a pau, (! like me ka mea i (ilelo la maloko o ko rrieJe j)erioi ■ : " Owai la ke alii me ka kuaolio lauoho ? L m.iwehe jiahee ana i ke kikaln. 'l Nona na liiona i like me ka )a ? A <> hom mau kipoohiwi me Im hekill !a ? i>wu i /a nomi ka leo naueue na kuahiw.,

A e rioorn;t)j(;lie lioi i kalii piiuwai iki '{ Owai o kaii'ka w/;]j ma ke kaliua, mokomoko, 1)0 wnip-aUa ohl hoi iloko p lo; alolia "f Owai ka, wiwo oJe e paio aku i kane, A i makaiikau mnii j k'auwa na na waliiiie 'i . Owai ka inu koko i lilm ,,w. i,a t iga, A inipoi i kona koolua, rru; ho nunu lu '{ Oia ke kama aka Ululaau, K;t lii/j)oi aloha a na kupua ; l(„ J„j)(„ Al„ln,„,„|,.r„ Jn ' . Uaku o inuiia, mahina o JV)a)a,e A. nu molaipun', jmu 0 j((, A l'oin puie ' '■ . ■ ' /i ' , ■ ' ,,i I ' V [' U" ,<u,li"» I'i'll™»», «k . ul'"; ,"""lil'»il« • Imawai,Kahiaa" 1 ° <>■'■'■>„< t,i In, ll„(„j I/ (I ^ ^