Ka Elele Poakolu, Volume I, Number 22, 2 February 1881 — HE NANE KAMAHAO LUA OLE --NO-- ROMIO LAIKEKELA, KE KEIKI ALLII KUPANAHA LOA O ARABIA. [ARTICLE]

HE NANE KAMAHAO LUA OLE --NO--ROMIO LAIKEKELA, KE KEIKI ALLII KUPANAHA LOA O ARABIA.

Knmeahol nona ka Umamna i laiapa i« o l-e Aiii o Im ; Wiwo Olo, a<> iea Oi ii.opo Olo iioi o ltc Koa. ; KA Pliill O l'A lil O NA KAl, A O K A \V K- i 1,1 O N A I,KVVA. j lllaleuia e lea Maleaula Meriba o Arabia i ' " lea B. C. 35(5. — A na ka mea, Kakau \ Moolelo Tao 8zc i unuhi.) ; MOKUNA 1 — HELU 4. ; tFO ia la, mai ia po a ao, aole no ho wahi mea a hoeu mai o na hiona ano e o na moana, aole liōi he wahi ouli, aka, o ka lai a'mē1 'ka' nani iia tnea e hoalii 'mau a-na-i ka huakai ^lii/a ka Moi. * No hookahi malama okoa o ka ka Moi • " huakai ma ka moana, aole oia i halawai iki me kekahi 'mau kupueu ino o ka moaha, a'ole no hoi me l?a ino e holopapa ana maluna o na ale. Aka, i kekahi po i aaki paa ai na kui o ka p'ouli, „a i- peipu ai hoi ke koloka eleele o ka po, ea, heaha kela mau mea olinolino liilii'a ka Moi e ike aku ana ma kahi mamao? He uila anei? Aole pahn, no ka mea, he okoa ka uila a rne kona anaanapa, a he mea okoa wale no keia. Nee mai la ua mea la, me he pu.ko a<hi

nui la e a ana iloko o ka moana, a e • nakuhi ana hoi.ke kai ma , o a maanei. Aka 1 — i,.ke kokoke ana maU e hiki i ka moku , aja hoi nalowale pu iho la ua mea lar Aole hoi i liuliu ia nalo ana iho, aia hoi ike aku la ka Moi he hiona ano e a kupanaha loa, oia hoi ka nahaha ana ae o qa mea la a lele liilii ae la he mau apana olinolino ma o a maanei. ~ Aole i emo hoholo hou ae la ua mau mea la a hui hou i kahi hookahi a puhhe ae la he malamalama e pahola ana »na kela ,aoao keiĒUaoaō o ua mea olinolino la, a - he wupokole nalowale aku la, a pahola hou jho la ka-aahu-konoūli-uleele — o-lea-pnulLmaluniLU

ka hohonu. He oiaio nae o ke Alii ka Moi wale no ka i ike i keia mea kupanaha, a oiai hoi na moa e ao ua nele i ka iko ana aleu. Noljiila haalele iho la ka Moi i lea m>eki o ka moku, a iho aku la halo i kahi o noho ana o l'anoeliona ko kūpaian^ia. - Taia i hilei aku ui ifauu o kona hoaloha leupuu, ua hahai uku ia oiu i na meu.' a pau nna i iko ai, a me ka ninau auu hoi leo ano 0 ua moa la. l'une mai la ke kupua lanoeiiona, 41 15 kuu Alii, Uuu Moi Imi, mumuu o kuu huhui unu aku ju oo i ko uno o k« moa kamuhao au ī iko ui, ko kamailio uliu noi uu iu. oo i keia wu ma ku ololo u kou. luhui, 1 hiJii ui j»oi iu oe ke, iohe u hooniuopopo mui iu'n, u noiuilu, e ke Alii, o ka moa uu i ike nku nei, he men oiuie ]ou iu, iiku, uole nue )u lie mou kino maoli e like me u'u nei u me oe, Oiu nue ke kino aku kujiunuliu o

ka Niuhi weliweli e rkiai ana ma' keia mau| moana. He ia Akua ia, he nui a he weli- j weīi, hoi kona mana, he hiki iaia ke luai; _ttLai — Lka.nkorilco-ak.Lwela oJgy..luahi o 'Hi-l rncla, a hana hoi i na han'a kupna, ahej kaliu kiai oia no ka mokupuiii Pahaohao, ; kahi a kuhou e holo aku noi. Ke kanalua, ole nei au, apopo e haīawai kino aku ai ka-' kou me ua Niuhi weliweli in, a e hooili ia \ ana he ka.ua hahana maWaen'a o kau ka.uwa / v. ' \ noi a' me ia, a mai lelele kou oili rio kela aaua, oiai, ,'aole oia i helo ia iloko o ka he- ; luna- o na kupua o keia mau- lima i. haawi ; ; ia aku ai'i ka make ia lakou. N'olaila. e ke Alii, e_hoi oe e hiainoe a e hooluolu lki,-e.e pii ae au e kiai,-a a haāwi- i na kauoha i ko. kaua māu uioku, no ka mea, he mea pono j ia lakou ke kiai makaala -loa-mai keia wa .,aku a hiki i ke ao ann.'' • ' r ' ■ Haālele iho la ua Paneelio'na nei i ke Alii a pii aku la oia ilun.ā, a o ka.Moi hoi haule aku la oia malnna o kona moe a iho aku la i j e luakaha pu me na ouli pahaohao 0 ka aina moeuhane. ^ j Ia Panodiona i hiki aku ai iiuna. ua hoo-' l kani koke*ae la ia i kanao-le, a manawa ole hoi ua panāi ia kana hookani ana aku e na leo o na o-le o kela a 'me' keia moku. 1« wa hoouna aku la ia i kona.alii mōku nui nie ke kauoha e hai aku i ke alii o ka moku ekahi o ka laina moku, e pono e kaijtohaia aku na moku e ae e ku m.e ka malea-

ala i na wa a pau oia po a hiki i ke ao ana, oiai hoi lakou'e au aku ana ma ko lakoaalahele moana.. A i ka. wa e . ike lihi aku ai kekahi moku i kekahi mea ano e loa a kupanaha, he mea pono ke haijcoke mai i ka lohe me kana o-le. E like me ke«- kauoha, pela i hooko aku ai ke Alii *moku nui o ka moku Koiala (Alii). Mai ia po a hiki wale ī ke omamaka ana mai o' l<e alaula o ke ao, aole wahi mea ,a ilee iki ia o kekahi hiona, ano e>' aka, he neo lai pu wale nō. Aka, maanei kakou e aluli " iki ae ai i hope i na_liora, a ke Alu ka Mor e hiolani ana, a nāna aku i kona helehelena

e ike auanei kakou, e mino nka iki ana kona mau papalimii a e mohala maikai alaa hoi kona māu hiohiona, me he-mea la e luakaha ana kona uhane me kekahi hiona nafti lua ole. Pula no e na inaknpiaka, iaia, i hiamou iho ai, ua kaili lcoke(ja>aku la kona 'uhane a hulawai pu nie ka "'oiwi o ka inea ana e huli aku una, a nolaila, o ka»a moeuha ii (; oia no ka'mea e pili ana i ka (Ji o ka Mokupuni Palinoliao, a he inea pono ia kakou 1«; makaikai iki i'un inoeūhano la1— K i Moeuhawo"/ K < * Kuahiwi Kainiiha a--"lve Kaunu pu nna me Aloha He inea lliina uu l)oil<i'ia«i™"Ka Iloohiki ]ma: Ka Hiooa o ke Kupua Waliine, I I ke Alii i huule ilio ui a hiolani, ua kaili. koke ia uku la kona uhune, nmluna uku o un «le himupanupn o ka ' moana, īm he ma-

nu e lele ana, a hiki aku la oia ma ka aekāi hikina o kekahi wahi mokupuni nani. Oiai, hoi kona uhano 'e lele ae ana maluna o na \rn\j nn ikp. Ihm la ia i ria mokn he nui e-ho-, _ — loke ana ma o a maanei o ka loa a me ka la- . halah'a o ka moana. A, iaia hoi i heka^u iho ai ma k> aioa, uā ike aku. ]a ia i na holoh.0lona weliweli he nui e holopapa ana ma ka aina. Aka, lele hou ae la no kona uhane, a kia- pololei aku \<b i kāhi e- ku mai.ana kekahi inauna uiiuli i uhi ia iho kona hapalua okoa e kekah.i ohu aiai loā, a malaloiho hoi «- v t oia punohu e lapalapa ai ka uila, a īloko po- : noi hoi o ua punohu 4a-e hakui rnau anā'-ka leo ikaika o ka hekili. ,Lele aku la ia a ko-m(^akr3r-krilrjk&^uaehu}a,ailaila-oiaj4ke-r — •» ... » ' ■ ■ ai- na mea komahao he nui e pili a'na i ka hekili'a me ka uila. Aole oia i liuliu loa ma-ia wahi, aia h6i ilee aku la oia i kekahi hale nani lua ole e ku an f iwaena o nh" lapalapa ahi he nui. he aneaneUie hapalua mile ke ak.ea, a e hoopuni poepoe ana hoi i ua haie la. L koha alawa ana ae i hope ike ae la ia i ka ūhane o kana ilio © Puluka, a i kona hiki ana mai, me he mea la ua lohe aku la oiā ' iaia e pane mai ana e kōmo mai oe lloko o'u a na'u no e lawe akd ia o'ē'k hi- - ki i kela hale> " la wa i hamama ae ai uā ilio la, a. komo aku la hoi keia, aole i hala he hāpaha hora, . aia hoi e noho ana keia ma ka aoāo o kekahi lēde 'nani lua ole. Ke hoike mai la kona .... , ..... . - - - /

ili i ka Mooluu aiai lua oie o ka hau, kona . mau papalina ^oi i ka weo ulaula ohel.ohelo o lte koko, a o koou - maŪ' owili lauoho i ka poni uliuli eleele e like me ka hooluu ma^ luna o ke kino manu Koraka i make ai iaia." lloko o keia wa ana.e npJjo ana ma ka aoāo o ua ui la, ka olu, ke' koni, a kona, manao ua huli mai la ia, a ninau mai i ko iā nei inoa a me kona wahii hele aku.ai, Ua hahai aku la no hoi keia mai ka mna a ka hope o t1<a" mea e pili ana iaia iho, ' a me. ke kumu o o kona hiki anā anā aku imua ona mamuli -no ia o ko kuhikuhi a kekahi-kanaka_hapa — lio, i kapa ia he kirona.. I nei wa i hooho ae ai ua ui lg. " O, aole Jia he mea e ae,' aka. o kuu kaikunane alii no ia, oia hoi o

Ba»itona, ka mea i hoapono o)e i koū mare ana i kAiki Alii a ke kupua Poo Deragona o ke kuahlwi weli eehia o Alesaka. A e ke alii-o Arabia, ina oia ka makemake o kuu kaikunane alii, e lilo au i kauwa nau, alaila, heaha la auanei kā inea e IiQole ai kuu puuwai, oiai, aolo no o'u inakemake iki i kuu hoao m ana me kela 'alii, aka, mamuli waleno o ka inakemake o ko inaua mākuahine o ka' Moiwahine Lahelana. O', e kuu kaikuuane nlii, aolo au i ike i kou wahi i . ui_» Maanei i kulou iho ai ke poo o ualede)n,u lliolo makawalu iho la kona niau waimaka a rtiaho]jo pane hou mai la oia. (Aole i pau.) () Hamuela Kamaka ka inoa o ka makai naiki i liopu kela Pake mai hebera i kela pu|o mua i hala.