Ka Elele Poakolu, Volume I, Number 24, 16 February 1881 — Ke Koa Uhai Kauoha. [ARTICLE]

Ke Koa Uhai Kauoha.

" Ano, e o'u mau koa wiwo ole; eia na enem.i imua o kakou maloko o ko lakou mau poai pukuniahi. E hoomanao oukoueia no ko kakou Emepera ke nana mai nei ia kakou ; ae lawe kakou i kela batari ma ke ano Fararani oiaio : I ka wa o oukou e komo aku maloko o na poai, e kupaa i na kue ia aku ; a e hoolohe i keia kauoha paa, o ke kanaka e hemo hou mai ana mawaho no ka hoopakele ana i kahi mea o kakou i eha, ina no owau nei, e hookolokolo ia no oia no ka uhai i keia kauo"ha i ka wa e pau ai ka hoouka kaua." ■- Pela i pane ae ai o Konela La3ale imua o kona mau koa Geraneāla Farani, rmamua — -kol^4tw-o-iar-{mmaJcaJcaaiaJmpft loa ana na. na;i hooiaio k-i hopeoa o ke kahua mokomoko ma Wagram, mawaena o Faranirne Auseturia i ke au ia Napoliona Bonepate. Imua i nee aku ai ua mau koa Geranedia nei me he kikiao makani la, a hoomaopopo aku la na Auseturia i na leo hae i kamaaina mua ia lakou. Iwaena o ka pouli po o ka uahi a ine na poka pakaua Iakou i nee mua aku ai, me na iehelehe ua hele a maloo, e kau ana ka weia ahi ma na papalina, a e aaki ana na kui. I kela a me keia manawa a na pukuniahi e alapa mai ai; e hoouna mai 'ana he mau poka pahu nana e wawahi i kahi o ko lakou mau mahele, a e hoohelelei ai hoi i kahi mau heluna o lakou e like me he unauii paloaoa la imua o ka " pahi-ka a ke kanaka oki. Aka, iloko" ō keia mau weli, aoLe' loa i oni il^kekahi wahi lihi o ko lakou mau aakoko me ka hopo, £{0 ka mea, ua lilo ia mau poino i kumu e hae ai ko lakou mau puuvyat e inu i ke koko o na enemi, a o na hoomanao ana'e eia koke no ko lakou Emepera ke haka mai nei na maka muluna o lakou, he kumu ia e pani ia ai na ipuka o ko lakou mau noonoo ana .mai keia mea aku he wiwo.

He manawa, a mawehe ae la ka punohu uahi, a ike ia aku la, ma ko lakou jilo ponoi, na waha pouli .0/ na pukunialii, a rne na uahu keokeo o na koa Ause'turia. He mau leo hooho hope loa kai pii ae i ka lewa mai na Geraneditt ae, pii aku ln ka lukou mau elau maluna o n.a '-kiekiena^au pale ine he naīulūui' "'iā'ē ~httt ^ ana,"mnittrli4o ue-Gar-lw-ka=. • ' ' * hua, lanakila na Gemneuia. " Aullea ke Konola?" ,w»hi a nu leo ninau. S\

Aolo.leo pano. Mohu iho la na wahi kauna kakuikahi i , leoe mo ka nana aku a nana mai. , TJa mako aku la 'anpi '! Hn kmmkw huhu oia, aka, ua nul ke alohu. o na koa iaia no leona makau ole fi no ka oleu imua o ko alo o na onomi rna na hoouka leaua ana a pau, inaaia no oia iwaho, alaila, mawaona o na poka o lelole ana, ua mako aku la. Kau no la na lima o kokahi Gerariedia kino malo loihi maikai i koria mau maka, a hoolei aku la i kona »ko u pau maluna o ko kahua ' /•

kaua mawaena o iakou a rne na enemi e nee hope malie ana ; a hooho ae la me ka pihoihoi. Ke ike nei au iai&i'. Aia oia i o loa kahi i waiho ai, a aole i/'make ; ua ike aku la au i kona oniu ana mai la i karia pahi. He r;lima minule a e lawe mai n o au iaia ianei, a i ole, e make pu maqa maiaila." 14 Mai uhai oe i ka o|elo kauoha paa, e Duboisa," wahi a na hoa o ua koa nei. 44 E hoomanao i na kauoha a ke Konela.; ina no oia ke koe iwaho, aole loa . hookahi e hemo hon aku iwaho nona." 4- Ua pono no ia;" wahi a ua koa neh; Waiho iho la ia i kana pu ilalo, liki ae la a paa. pono kona apo ili puhaka, a huji ae la a pan'e aku la i ke kapena, 44 E ,ke kapena, e hoike aku oe imuĒMTna~Tinīa uhai ke koa" i a' grt"ka"aielo kauoha7^--aa-ku4-kar-be--wa." E hele ana au e lawe mai i ke Konela ina no he make ko'u hopena." Hookahi lele.ana a hala aku la ia, e holo ana me ka mama. w Ku iho la kona mau hoa me ka. paa o na hanu a me ka ukali ana o ko, lakou mau i.ke mahope ona. Hoea aku la i kahi a ke Konela e waiho ana. Kulou iho la ia, e pale ana i na poka me kona kinoponoi/ Ike ia aku la kona kunewa hope ana me he la ua kui īa .aku, akaf ku po? lolei hou ae lt ia. Lalau iho ka hapai' ae la a huli hoi mai la me ke Konela e hii ana ma kona mau Iima, e leiele ana iwaena o ka poe make a me ka poe i eha, a erkaalo ana hoi i na poka. Elua "ona ku malie ana, me he la ua hiki ole ke hoomau mai, aka, he. mau aekona, a hōk hou mai la no ; a o ka hoom;oe ana iho no ia' me ka malie i ke kino palapu o kona alii koā ilalo, a e mau ana no ka pae o na leo kupikio aloha o kona mau hoa i kona, mau pepeiao, a haule aku la ia a maule nie kona kino ua uk pu i ke koko'. "

I kekahi kakahiaka ae ua oluolu like laua, a ua hauoli na hoa alo makQ. Aka, ua kahaha loi nae lakou ,i ka loaa ana mai o ke kauohā mai ua Konela la, e hopu ia ka mea nana i hoopakele i kopi ola., .Kau ae la ua Konela nei maluna o kona lio a h'olo aku la nw) kaawiwi i ke kahua o ka Alihikaua. Ho hora hookahi kai halii ae* a ike ia aku la-ia e hoi inai ana me leekahi Wahi kanaka ano poupou, lie leulea ahina me ka pnpiil/. hiiiliiiile koiiu a -i ka lioomnopopo an'a aku o na koa i kona helohelena, uaHiaawi juj lu lakou i na leo huro hauoli, no ka mea, aolo ia ho kanuka o aku, o ko lakou Eme-

poru Napolionu no, " Auhoa kola kauaka i na o uliai wale i na kauohu a ko'u inau aliī koa ! " wahi a Napoliana i puno ae aj me ka loo kuoo mo lio la ua hele a pilia i ka inaina. Alaloii ia' mai Ja uu Huhoioa n«i e kekahi mau koa 'olua mo leona kiuo nawaliwali iiiainul'i 0 na (ii poka i leau aku maluna o kona kino i ka ajnamua uo, a uā ane liiki ole iaia ke Im ao iluna. 44 Pela io anei e keia wahi Uanaka ; ua aa| i

oe e hehihehin wale me ka hookano i na olelo,, kauoha Py wahi a ka Ernepera me ka huliii o kona mau maka. 4' Ua hana au pela e ke alii ; a ina e kau hou rnau he ulia ano like, e aa no au e uhai hou ia mau kauoha ; " wahi.a ke koa, u A pehea ina wau e kipu aku ia oe no kou kue i na kānawai koa V wahi a ka Erqepera. " 44 O ko'u ola, nou ia e kealii ano, e like rne na manawa a pau ;" i pane aku ai ua Geranedia nei me ka-moakaka; " a ina ke haawi ia mai ia'u ke koho ana, ina pWau, - nei ke makē a i ole e waiho aku i ko'u Konela e make ma . ke kahua kaua, alaila, ke hai aku nei au i ko'u manao oiaio, ua ahona ka make ana o kahi kanaka haahaa o ko'u kulanal mamua o ka make~ānarrrke=-~kalri-kna-wiwfw4fr-a-]^ kana e flke la me ia." He mau oni anei halialia aloha kai ike ia aku maluna o na papalina kohu haokila o ke Konela; ā ua palupaiu iho ia na maka oolpa o ka Emēpera Napolioha, he mea Jhoī. i ike kakaikahi ia maiuna o na hiona o ia Alihikaua. - — ' " U a kuhihewa oē ma kau kamailio ana . mai la ;" wahi a ka Emepera. l' No ka mea, āole loa au e ae .e haawi aku i kekahi ka-' naka kulana haahaa e like me kou ano .no iwakalua Konela; ina o lakou a pau ua like wale no ke koa me keia Konela aloha o kakou. E lawe aku i keja," wahi a l?a. Emepera, me ka wehe ana ae i ke kea Legeona" Hanoharfo e kau ana ma kona umauma a ōmaii akū la i ka umauma o ke. koa, " ano;, ke kapa aku nei au ia oe, o Kakiana Duboisa, a ke manaolana nei au ano, e kau aku ana ,no oe i ke kulana o ke Konela ma I kekahi o keia mau la." I A ua oiaio na olelo a ka £mepera, noka I fhea, he elima makahiki mahope mai, ma I kekahi hoouka Wua hahana, ua lilo— aku la I ka hae a kona puali i ka enemi, aka, oia.i.1 na enemi e hauoli ana, ua hoopuiwa ia la- I kou i ke komo kino ana aku o Duboisa i I . I luna iaia iho me ka aahu 'koa o na enemi, I a kaili aku la i ua hae nei ; a mamua o ka I loomaopopo ana o na enemi ia mea, ua ha- I a e aleu la kela. 1 kona hiki ana imua o I eona alii, ua ku mai la kona leino i na poka I elima, uoie naē i poino kona ola. la/la, ua I hookohu Ta oia, aole he Konela wale, aka, I ii&rAtihttraU'.i, a ua ihalama ia leona inoa e l ka lahui Farani me ke aioha a me ka-hoo-B hahphano piha ia. I

0 KAiii Hoki Balaama, mamo'a KekakeH iakake pepeiao luheluhe, ua Im ,mai neil kona leo.ia ma'kou maloko o ke Kuokoa, al tia hu-loa aku ia no i kua n u. A uhea oe ?H He oiaio, he Ke|we oe, aka, aole nae nal KeaWehoulu, .mālia paha nā Keawe o Kona-I huanui ae nei T ' Heaha la kah mea hauhiliH wale mai no. 0, e hele oe i kff« ~hāna;. heH kanikani pakoli; no ka mea, aole e'kohu kauH kopala peleleu me ke kolopa uneune. AoleH i kahakaha ia kou kii no ke kalaimanao aha,H | eia iho o lakou la— no Kawaihāe oe. ?>-■ ■ M ■■ -'5- - -<-j ■«1 , • ■ .. *.*