Ka Elele Poakolu, Volume I, Number 26, 2 March 1881 — Ka Moolelo O KEKAHI HAINAKA. [ARTICLE]

Ka Moolelo O KEKAHI HAINAKA.

E wiaiho ana kekahi wahi h»inaka keokeo palupalu. ma ka paepae o ka poka. ua kikohukohu np.e — ua pulu i ke koko. Ike ,_..koke-ihaia_ao wau .he koko iloko.o ka wa_ — Oia-iī — aoh? o — h44i- i kekaki ke hana i kekahi mea kohu e like%ie ia ua he\e a ul.a, a he ku hoi i ka weliweli kona nanaina. He hi -ma ku maoli i ka weliweli ka,ike ana aku i kekahi mea, e like me ia ka waiho mai ilun» pono o ka paepae puka iloko o ka la malamalama o We kau kupulau. Aole e h'iki ia u ke kamallio ae a uwe ae'hoi no kekahi sekona, aole e hiki i>'u ke neeu ae ; aka, o We ku wale iho no a nana i ka mea e waiho ana iluna o ka p ipahele, a me Ua hapala koko- ulaular me he lima kanaka la i hapala ia aku ma na ku o ka puka. Ma ka inoa o na lani, heaha la ke ano o keia mau mea a pau ?

Ma ka hora 12 ponoi o ka po i hala, ua o'elo aku wau. " He mau moeunane oluola kou e Eluene ; " pane mai la oia, "e kaia loa ia auanei paha au e ka moe; oia paha ka mea e loaa ole ai o lc>'u wahi moeuhana, - oiai. ua .maluhilohi loa ia au ; aka, e malama nae oe, e h»ala mai ia'u i ka hora 6, e Gerew*is;»." Haawi pu mai lā oia i kona hoomaikai no kofu-moe ana, a pela no hoi au iaia, a oia iho la ka hopena, a haule aku la maua i ka moe kulipolipo a NiolopuarOwai la kai komo iloko o k»la īmmi mahope iho o ia wa ? A. nowai la lioi kela hainaka e waiho mai la mamna o ka paep e

0 ka pulea ) IVowai laTToi Rēla irīnu hoTTio pu manamanalinaa maluna o ka puka ! Me ka haalulu nui, wehe ino aku lu au i ka puka o lea ruini. .» E hamama ana ka puka aniani. Ua l<ilepalepā aku ka paku pu l;a aniani loihi iwaho a hihia 1 na lala o ka waioa <; ulu ana malaila. Na ka mala malama powehiwoh: hoi o ke leakahiaka npi i hoomaamauma no ia loko o ka rumi n iko aku la wau i kekahi meu o papio una ilalo 6 ka pupahole iwaenakonu o k(3 koko, kuu hoaliana o lilueae Kulaoi, Ja wi i loaa ai ia'u lie puuna le.o ana, a kuhea ae la : «« E kokua !■ J0 koleuu ! Ua hann ia kekuhi pepehi kanaka ; " pouli koke ao |a ka ruini imua o ko'u umu niaka. n hikaka aleu I n j hope, me |<a paa ana i ka paia. .. No ka wi» poleole wale no'a lolie ia uku la ko leamumu o na k,<puui wawao, me nu loo uwo o na wah'me, u puoho ae la »u. I'ilia m :u lu ka ruu>i, a naua aku la lakou mnlunn ona rm; ka mnopopo ole o '<u i'"'11 hana aku uij e lilm i|je ko'u kuhaha niua. lloko, o kek hi ' mau minule pokole loa, liupai ae la kelmhi mau meu elua mawaeon olakou, lie wohi luuhino me kekwlii kelki opio, ī 1«; kino muko ilunn o ke pakaukau 1 , ' -•

he weliweli na hiona ke nana iho, oiai. ua aki paa aēlia. k n i me ka aa inui no o na maka. I ko'u manao. o kf kaikamahine kauwa puha ka mea nana i l'oi aku i ke kauka e :hcle mai e nana i ke kino make, ka rnea hil ki ole hoi i na lala o ka ike lapnau ke hoii hoi ma i ka hanu iloko oria. A korno koke i_ _ _ ī inaī Ia ne elua iiiau iaakai^ me-ma^-^na-kama-i J = [ jka lehulehu i hookuhaha ia e komo mai'ana je niele no- ka h>ku »ina i pepehi malu ia. I U» haikea koke ae la na papulina niohaha nani o na mea a pau o loko o ka hale. A nak'a ha' lul'u ano e ae la ko lakou mau . leo. Aee puukiuki ae la lakou a kah hoojkuhi me he la e imi ana i wahi e maluhia j;ii. Owan pn hnī koUahi, nini, na aloha Ina au ia Eluene, uka, iloko oiu wa, ua oi aku ka weliweli iloko ou mamua o ke kaumaha Ua pepehi ia— ua pepehi ia iloko o kōha inoe ponoi, iloko o kekahi h,>lp aina malu- , hia, ma ke ahiahi mamua iho o kona la rnare, me kekahi enemi a u i i e ole ai iloko o keia ao. oini he oluo>u a hē puuwai waipahe hoi kona i na mea a pau iloko o keiā,.ola

ana"; i.nia i pane mai ai ia'u, i k>- wa a ka mahiua e oili ae ana i k ■ po i hala ; " O ka |a apopo, oia ka la olioli ioa o ko □ ola-ana. . I ka waa ke Koronero i ninau mai ai ia'u he wahi mea iki loa ka'u i hpike aku ai ; aka, ua hul.i pono ia iho la naē. ka haihaka, a il ,ko noi o ka puka rna l»a umau ua^ ua' loaa iho la ka maka o kekahi pahi o uuku loa'āole i oi ae kona puipui mauiU0t » ke kui kele ua haki, me he4a, iloko o ka wa ā' _ku make i.kupaka ai. 0 ke kaikamahine hoi iaia ka mulama. ana i n» puka, ua hoike aku la oia ī kana ike : ' f kn. nn mamua iho, oiai, makou.i kahi e,

ua hiki niai keka.hi wahiue, a ninau rnai Ia, he makemake oia e ike i l<uu hoahanau ia Eluene Kaani 1 1 <: kino wiwi loihi me na helehelena pnpuka, ua uhiia kona mau helehelena me kekahi hainaka. Hnaleh' iho la-mia iaia no kekahi nekona, a komo oia ilokoui'pinau ai,_ ina uia oia iloko, a lioi' mai la, .me ka liaiipiku, «'aole, aka ilee iho.la nae, oia, ua nalo\v,«le ka wa-, liine a me ke. ki o l<a ]»ul<a. ^ He mea kupanalm'1" i ka po mainua nku, ua nulowalo kona ki pah' o ka.puka a aloi„|<a pu ae.la makou i ka nalowale ana iloko o ka muti',wu ana e kuu nui ole aku ui m wulH' ki. Aohe mea i oi ae ka aka aua e like mo ke Puniolo opio I)o»u AuiiKokuiio, oiui, uu launa loa oia me Elueip; iloko o ia mau la, a <: nOlio koke ana pia uia konu ao»o ilolio o m innnawii. lloko lioi keia <> ka liouie o ka wnhine liuopalaii, e ku ana hoi o Jiwa, ka wahim; llor),m|au, ma l<a puka e nana a.m » ka wahine. Aolē loa oia i p.rie leo iki mui ia aliiahi, aka aolo >a he inea hou ilokoo lwkahi inea e liaalel- i1»11 1 l{ona IionM) 0 m la opio mā kekahi l<ak>»hial<a ao,

Ia makou i aka ae ai, ike'-aku Ja au īaia mawaena o ka rnaarnaarnā awiliwili ' o k» kukui ma ka paepae a me ka mahina, e ku haalulu ana oia mailuna "a l»lo o kona mau wawae. Ilokoo ka wa poi-ole. ku ae la oia, a hele ae la rna kekahi aoao o ka rumi a noho iho la ma ria wawae o kona makuahine, a huna iho, la i konā mau maka ma waena o kr>na mau ulia. ■ — ■■■ - Malailā oia i r>oho ai ma ia ahi.ahi hol'ookoa, a heie aku )a o Eluēne, rne kona noho a kokoke ma ,kahi ana e noho ana, a paani iho la mē na awj]i piipii lelolelo o kona lauoho. la wa no lawe koke ae la o Dona Anasek'rud;g i kekahi gita e ku koke āna, a _ . hoomaka ae e himerii. . « . He-'Paniolo nae na huaolelo, aka, ua mao- ■ popo āku la no nae'ia'u he mele hooipoipō — , a penei 'ke kaona ana : ' " E lōiia ana no ka'u.mea i li-a nui āi iha ho'e hool'e ana ke ao holookoa — "aole." A wihi a- la kona mau maka/ a puapuai mai la k> ula ohelohelo o kona mau pap;>.liha, a manao iho la au, ' Aia r ka'hi marnao_. mawaena o na ulu oli-

/' va o Sepa;nia kahi e noho ai." Pa'ipai ae la hoi k lehulehu i ka pau.ana' ae o ke melē, ak a? āole nae- i hapai īki ae o Eva i kona poo iluna me ka pane leo mai no h'>i. Ae ; ia makou i eu ae ai e hele, ua ku pu ae la no oia a hele m >i la iwaho o ka lanai me makoa. Pānemaiia hoi oia ia'u penei . ; ' Ko'a mau hoon > ānao ana me oe." la Dona Aneselemo — rna kona laki wale mo— -"E aloha auanjĒi." la Eluene hoi, haawi wale:ae la Ho oia i kona lima, aka, huki aku la 'nae oia iaia iloko o ka malu Wainh, a malaila Jaua i ku iho ai no kekahi mau miriute., I uā wa \ hui-mai ai o Eluene me maua

mawaena o ke ala o na inalapua, pane aku la o Dona An»selemo ; . v . .* ī". ",A,,he -pumehana ia wahi honi liope ana mai la/'. a kulou iho la o Eluene no ka hilahila. .. l le.Hiau lioiM ppleole wale aleu no ia mamua. aka, ano', oiai kāiia walnne hoopalau e kali ma.i, )a iaia iloko o kona leapa mar<:, aia hoi oia;ke waiho inai la .ua mako— ua pepohi liiiilu iae kele Ih lima i ike olp ia, a li iho la lioi uialuna o leo'u hokuu ka ukana kaumplm o ka hoileo apa aku ia Kvu, u» h;..Ia oiu o hoomakuukau i leonii inai'e ana mu kela ao. . ' Kuemi liope mai la nno au me ka weliweli. Oiai ua maiiao au„ owau la kona kahu lio, u.ho inea hoi na'u i li-a mau i kona wa e ola aiiu—he mea lioi i huipu iloko o na leoni una' u K'e ulolia mai ko laua lioopalau ia āna, aku, uu oki' pu ia mui la ri»ē'ia mau manaolann; Ua aloha au iaiu, ni.e lie hoahanau ponoi no'u, a i kana wahine hoi in<: h<; kaikuahine la rio'u, Aole he mea e ac a u o mauao ai e hai aku. Aka. iiaupu , kol«; ae la nae au ia 9ona A na.'ielemo. Hoounā leoke aku la i kekahi « kii i kaa no'u.ino kn me'a, ua hele au a nawaliwāli e like n'p: ku mea i loaa i ka fiva, a holo aku la i kolia hb|e!b. " ' A keia pale ae.