Ka Elele Poakolu, Volume II, Number 1, 9 March 1881 — NA KAMAHELE O KA PAPA PAI! HELU 1. [ARTICLE]

NA KAMAHELE O KA PAPA PAI! HELU 1.

[Olēlo Hoakaka. E hoomanao komakou poe makamaka heluhelu, eia maloko o ke Keenā Papa Pai o ka F.f.f.r.f. Poakoī.u, he mau wahi kolohe, i hanau ia mailoko mai o ka puhaka o kekahi wahine kupua, nona kainoa o Kulaimanao, ka wāhine mare hoi a kekahi wahi kanaka kino haa o 0 īluamelala. kona inoa, he mau kupa laua no ka aina i olelo ia " ua oi aku kona ikaika 1 ko ka pahi kaua," oia hoi o Peni a ua ka„pa Jaua ia.ua^ homerolJ^i^m4fe?Jcahil hoi o keia mau kolohe i hanau ia ai. 0 ka inoa o ka hiapo, o Holoholopinaau; o ka muli mai o Ulele ; o ke kolu o Huaa ; a o kahi muli loa[ o Ukali, He paioa a-i koloa wawae kukuluaeo o Pinaau ; he opu pele oha o hoi o Ulele; he kuapuu o Huaa ; a he wahi haa hoi kahi Ukali, e like no me kona wahi makuakane. I ka Poaono iho nei, ua hookohu aku makou ia lakou i komite Auwana no ka Elele Poakolu, e hele makilo i noau wahi hunahuna, a o ka hoomaka ana keia! Mamua nae o ka hopuka ia ana o ka lakou mau hana, ke noi e ia aku nei na makamaba a pau, mai huhu-a mai manao ino i ka lakou mau hana a mau olelo paha, no ka mea, he poe kamalii wale no, he poe hupo, aohe i ike i ka lakou mea e kamailio ai, a aohe i komo ka manao ino iloko o lakou no kekahi.mea hookahi. L. H.] . tja halawai ae la ko makou — Komite Auwana i ke kakahika Poakahi iho nei ma ko lakou kaele iki, a noho ae la ka Lunahoomalu Pinaau ma ka noho. Ke noi nei au, e hooholo keia komite e hoolilo. ia lakou iho i Papa make—wahi a ke noi ano kikoola a kahi Ukali. hue, kue— wahi a na lala. E hoike mai malalo o na kumu hea, e na wahi haa makapuu i aa ai oe e noi mai e lilo keia komite i Papa make. Eia na kumu, i lohe oukou e kukuluaeo — Opupele— kuapuu hpleikealoonalii ma. Oiai eia ke'ku nei he komite i kapa ia he 'Papa Ola, a 'oiai hoi ua ike ia ko lakou makaukau i ke kieihalo aha i ke ola o ka lehulehu ; ua hoomaopopo ia hoi ko lakou piooloke ana ma o a maanei me ka hio nui>tff» ke pi ole iho i ka lu wale ana i ke dalāmo ■ ka • nialama ana i ke ola o na kiai a na luna hou — aka, me keia mau mea a pau, ua hemahema kakou i ka loaa ana he Papa Ola waie no, no ke kiai ana ikeola, aaohe Papa make no ke kiai ana i lea make. No ka mea, n a malama ia ke kiai ana i ke ola, a ua hoohemahema ia ke kiai ana i ka make ; a ma ia hemahema, ua komo mai la ua make nei, a ke hoomaka nei e hauoli mawaehao ka lehulehu. ~ a Ua pupule oe, he lapuwale,kau mau olelo, wahi a kona rnau hoahanau. '•V

Ke hai aku nei au, ina e hoomauia keia kiai wale ana no i ke ola, me na hoomalu ole wale, a ae wale aku i ka make e komo lanakila mai, me kona kiai ole a pale ia aku, alaila, e aho kuu anaana ana aku ia oukou a pau i ka make ano — wahi a ua wahi Ukali nei. Pehea kou manao no kekiai ana i ka make ?—- .wahi a kahi. Huaa. Penei— -e hoolohe mai e kahi kuapuu — ua olelo mai nei ka Papa Ola no na rhoku* ahi Pake mai ka hepela — a he mai kamaaina no ka ia no Kina. He kumu make ka mai hepela, ua ike no kakou i ka 1853, nolaila, ua ae ia ua mau moku nei i ku mai ai e komo iloko nei o ke awa, no ka mea he mai make, a aohe kuleana o ka Papa Olā i ka make, aia wale no a he ola, nolaila, ina he Papa Mlake kakou, alaila o kakou ke kuleana, no ka mea he make. A īna he ola aohe o kakou kuleana. Alaila, e kiai kakou a ku hou mai ua mokuahi pake hou. alaila, . iwaho no o Leahi ku. Hookau aku i ka poe a pau i makemake i na pake iluna olaila, a kipaku aku e hoi i kahi a ia moku i holo mai ai. Hulo, hulo — wahi a na leo hauoli o kona mau hoahanau. Hooholo iho la lakou me ka lokahi i ke noi a kahi haa Ukali, a hoopaa iho Ia a keia pule ae, e hoomaka ai lakou i ka lakou hana. Honi ae la lakou i kela a me keia, a hoopanee iho la ka halaWāi a noho hou i ka wa a ka'Lunahoomalu e kukala ai. A keia pule ae. ~~ HeLeoKahea. — Ke kahea aku nei au i na lala a pau o ka Ahahui Poola, e hoolohe. O na lala a pau o ka Ahahui i loohiā ka Mai Hepeia e hoike koke mai ia'u, i hiki ke hoounaia kekahi Kauka makaukau no ke pale ana i ka pilikia mai ia mau iala ae. Mai huna oukou o pilikia koke mamua ae o na kokua lapaau ana. 0 ko'u manao nui e ake hei, o ka malama maikai ia o ke ola o na lala o ka Hui. Nolaila, o na lala a pau oka Ahahui i loohia me keia ano mai, e haawi ana lea Ahahui H na kokua ana a pau e oluolu na jala i mai, a e haawiia ana kokua ma ka Iima o ka Hope Makai Nui, D. Dayton Esq., ma ka Halewai. Owau no o ko oukou Puuku. Henew W aterhouse. Ua haaheo ioa ia ka Halepai Kalepa mamuli o Ska omau ia ana mai o ka waea olelo - telepone mai ka huina mai o na waea olelo a pau o ke kulanakauhaule alii nei. Mai na wahi a pau o keia kaona i kaei ia e ua pu- • nawelewele la, ua hiki i ua halepai nei ke kamailio pu. - E ninau mau ana makou i ka hale hoomalu hepela i na wa j-a pau. 0 ko makou manao, e ae ia o Josepa Poepoe ma ke Keena Telepone o kaHiale-hepela, • 9 Ua lohe mai .makou ua hoea. hou mai ka mai kunu kalea me ka hanu paa i awili pu ia me ka fiva. ' Mawaena o na keiki o kakou nei. E makaala ! . ^ tu ' :'l ' ..' 1 '