Ka Elele Poakolu, Volume II, Number 9, 4 May 1881 — Ke Kulanakauhale Kamahao. ROMA ITALIA MAR 15, 1881 KELA ME KELA &C. [ARTICLE]

Ke Kulanakauhale Kamahao. ROMA ITALIA MAR 15, 1881 KELA ME KELA &C.

Kp kokii npi n;i kifl_m.abaIa.-kahiko loa me na huinahapio.a me na koena lehulehu loa o Rorna kaLiiko lie nia u -kiaHmomanao 110 ke akamai a me ka nani o Roma na ko ke ao j nei e kiiohi aku ai, oiai lakou e hawanawana nahenahe mai ana i kamahele e auwana aieu malana a na ililepo i paa ī ka hakn mele ia o na wiwo oie o ke au kahiko, Ke :,ku nei no ke kapaiala kahiko me kona ilihia, kahi hoi i hookahe ia ai ke koko hala ole o ke koa KainaLa ka Nui e na puuwai ele_eMi o keia au poluluhi o ka hoinoinoia. He mea oiaio loa, ua hookulu ia.na koko hala me na koko hala ole maluna o ka lepo o Homa, a ua uhi iho ia iepo i na meheu me na mea huna a ka poe Ro.ma, ua imi aku na kanaka o na aina e ia meheu' i kāulana no lakou. 0 na Luakini ka mea nui loa ma Roma nei me ka papale mahiole o ka Pope i hoopiii pu ia me ke ki a Petero no ke^aupuni o ka lani maluna ae o ko lakou mau ipuka, Ma kela me keia iuakini au e komo aku ai, e ike mau ana oe he like ole kahi me kekahi ma ko lakou mau ano me ka nani, a he mau waihooluu like oie ko na mahala o na ~ ar7o a pau, A Fe" "huaolelo, he ano me ka" manao ko kela me keia kii au e ike aku ai o na ano a pau. O ka luakini nui. o ke ao riei malalo iho o Sana Petero no' o Sana Paulo, -aia mawaho aku nei o Iloma, Malaila hoi makou i ike ai 1 ke kauiahao o Pauio i hoopaa ia'i me ke kii o na iuna oieio a pau. I ka wa » kamaheie e hehi aku ai i kona papahele mahaia, e ike ana oia, o ka iilelile o ke gula maluna 0 kona poo, a malalo o kona wawae e 'kau rnai ana kona aka. Ma kahi o na luakini kahiko loa a makou i komo aku ai, i hele hoi owaho a u(u ka weuweu iloko o ka uinihapa, ua hookahaha loa ia ka manao i ka lilelile mai o ke gula & o ke aka kai laio o kona papahele me na poai hokuheie rne na hokupaa — ke ala poai lani o na hokuhple i - kaha poai loa ia me ka nani< Ma ka hoomaopopo ana i keia mau nani 01 kela )oa o na luakini kahiko maloko, ua like no a iike me Sana Petero a oi a,e no pa: ha y ma ka nui wale no ko Sana Petero oi. ia nhakoū e hele ana i kahi la, ninau aku ia makou i ikahi keonimana, — Pehea i hoomaikai ia'i oloko o keia poe luakini kahiko loa ananiioakoe hoi owaho ? Me ka oluoiu nui i pahe ia mai ai — " Owaho kahi nana e hoike mai i kamaheie he' hale kahiko, a oio'ko kahie hoike aku ana i ka nani, maikai, • me ke akamai o na Roma kahiko. A ua like hoi me ke kanaka, i ka wa elemakule • ■ "...

ua hoike aku kona helehelena i na nlualu, a oloko ona un hoike aku na piha i ka maikai, ka naauao &c., pela.no me keia mau luakimanao he ano ma na wahi a pau o Roma nei. O ke alapii a Kristo i pii hope loa ai ma Ierusalema, oia hoi ke alapii hemolele, eia ina kahi hoa'no o Roma nei ka-hī-l-moe ai, a ke pii nei na kanaka me na kuli. O .na hebedoma hope iho nei o Feberuari, hh mau la lealea (,Grand Festival) no Roma nei. Ua ike ia'ku ma ke alanui e kai ae ana ka poe i kahiko ia mo na lole o ka • poe kahiko, a e nou ia mai ana na pua ma o a maanei o ke kuianakauhale. A ma na hora 5 pm. o na la. lealea a pau~ e-kuu ia mai ai na lio heihei hihiu e holo kakele ana i ke alanui — aohe kanaka oiuna — he mua keia no ka wa kahiko o Roma ma nei* ■ A ma na po iho hoi, ,na ahi-kao, na lamalama? o na waihooiuu li ke ole e pipii pipio ana maluna o na alanui, oia na Bana Italia e uhene malie ana i*ka po lailai. He 'nui ka mahalo ia o ka Moi Humehata I me kona Aliiwahine e ko laua mau makaainana. O ka la 14 iho nei o lea la hanau ia o ka Moi Humebata 1. Ua'puka ae oia e ike i ka hookahakaha paikau a kona poe koa Roma, oiai na pu oluna o na papu e uina nakolokolo mai ana, a e pulelo ana na hae aupuni a pau maiuna o na ipuka aniani o na hale a pau o ke kulanakauhale holookoa. — A e ne hone mai ana na bana iwaena o ke kulanakauhale holookoa. Nana aku la makou mai kahi aoao o ke ala- ■ nui-a pau ka ike a ka' maka , na paa loa ke alanui \ ka elau pu a na koa — " Kohu uluIaau nee i ke kula loa,'.' . Iloko o kp. awiwi hoea aku la makou mawalio o.ka ipuka o hale alii,, iloko o ka wa pokole, ua laina ae la na koa ma o a maanei o ke alanui me ka pu aloha, o ili mai la na koa kaua lio me na kila rna na umauma e hulali ana a "mahope . iho ka Moi rhe na Generala e ukali ana, oiai ka ke anaina e huro ana, — E nee malie mai ana keia puali me ka eehia. Ka Emei'Eka Alekanaokho II o Rusia. Ma ka auina la Sabati aku nei la 13 o khia malama ua pahola ae la ma o a maanei o ka honua hoiookoa ka make mainoino o keia Emepera mamuli o na poka pahu a naenemi i hana maalea ai. Ua ano kupikipikio o Europa nei no keia make ana o ka Emepera mana nui, a ua manao ia ke kau mai nei- na ao kaua e komo aku ana kekahi rnau r/iana nui o Europa nei no ke'kaua, mamuli o ka haule ana o kahi Ernepera nana i keakea aku i ka manao puni koko o ka> hi mau aupuni. Ina paha he uwea telegapa ke moe ana io oukou, ina ua hoea like ia nuhou alii i Honoluiu i ka wa hookahi me na aupuni e ae, a ma no hoi, ke telegarapa ia aku la ka ka lani Moi Kalakaua huakai kaapuni honua mai Kina aku a me na wahi e ae o ka honua. No'ka Pa Ilina o Genoa. 0 ke kulanakauhale o Gertoa me kona e»

nani, maluna o na puu rne na awawa, a pela kona pa ilina mawaho aku o ke kulanakauhale. Oiai makon ma Genoa, a ma ka la 4 ae o Feberuari, ua iho aku la makou ma kahi awaawa akea, e ku mai ana ma ka palena pau o ua awaawa 'la he hale' huinaha loih'i. me na kia mahala, Ia makou i hoea aku me he la i ka hoomaopopo ana, he hale oihanamupuni paha. Aole i liuliu hui koke aku la makou me kekahi o na nupepa o Genoa, oia'hoi o Signor Emilio Aginese, a nn īa makamaka maikai i hoo'kamaaina pono aku. Mawaena o keia hale ioihi huina-lia e ku ana he kii mabala wahine'nui he 30 a oi kapuai ke kiekie e haliu ana i ka la a o ka hoailona ia o ka manaoio. Ma na aoao 1 o keia laina hale mabala, e.kuana na kii mabala, i kalai ia a like loa ke ano me ka mea i make, o kela me keia ano, Ua hana ia-me'ka noeau loa. Ma kahi kupapau.e waiho ana ka makuakane ma ka moe make a e kulou aku ana na kaikamahine e hanu-* aku i ka hanu hope lpa o ka makuakane, a e p'aa ana kekahi kaikunane i ka inakuahine — I ka makou hoomaopopo aku •'uMli loa < aku keia mawaho o ke akamai kupono, no, ka mea, ua like ioa me ka oiaio, ine he la, aia pu makou ka poe e makaikai ana i keia pa iiina kamahao me ka pōe pu na lakou ke kupapau. Ua hoopaliaohao la ka ike o ke kamahele ma keia mau.mea. ' Ma kahi hapa o ka hale e ku ana he luakini Katolika, a e ku ana ke kii o Ewa ine Adamu,:me na . lau maia i pale mai ma na | wahi hiKia. He kii mabala keia a pela me " ka lau niaia, ua "kalai ' 4a, a- me līe lau maia maoli alano'; a maluna ae o kona poo e kau ana he hua latinā — penei : " No'u : ka hewa i kipa mai ai ka make maanei !" He mau tausani ka nui o na ilina maanei, m e na kii ponoi o kela me keia i kalai ia mailoko ae o ka mahala me ko lakou ano maoli.i ka wa e ola ana. Aole he mea ku i ■ ka eehia e like me na mea maloko o keia pa hale ilina ! Ua hana ia ka mahala o kamailio, i hakalia wale no i ka olelo ole mai m,c ka leo, Hq mea kamahao keia i kamahele Jra ike ana ua hiki wale no ke kalai ia ka . inahala a like me ka manao o kamea kalai— E kalai ia e like nliWlm lole, ]iua, lauoho O keaha koe i ke akarr|ai o ke kanaka ! 0 ka haua anei i kariaia maoli ! — Alaila ua akua ! Na Hawaii Opio ma na Aina e nei. Eia no na Hawaii opio a pau me na pla maikai ma ke kulanakauhale kaulana o na Rorna. Kamahao, p hialaai ana i na koena iho o na hana kamahao a na Roma. He oluolu maikai ke ola o na Hawaii opio mana aina e nei, no ka oluolu kahi o ka kau o keia wahi, ua ano like me Makawao, : koe wale no ko laila makam Ukiukiu — he pohu lai o nei. Ko makou mau aloha a pau ia Hawaii Ponoi. Mai ka oukou kauwa haahaa aku roa na aina e nei. Roe ert. W. Wiuioa. 1