Ka Elele Poakolu, Volume II, Number 19, 13 July 1881 — KA MAKANĪ. [ARTICLE]

KA MAKANĪ.

0 ka makani. oia no ka motio o ke ea, o ke kumu o ka makani oia ka like ole o ka wel* o ke ea ma kela wahi keia walii. 1 na wela kekahi ea, ' pii no ia iluna no> ka mea, ua mohala i ka wela, a niama iho la ; a no ke emi o kona kaumaha hoohalike pii ae no ia iluna, oiai e pii ana ua flhakahaka olalo a hahe nui mai n < ea mehana ole o kahi e, e hoopi >a i ke ia hakahaka ; oia kahe ana mai, oia no ka makani. Ekolu ano nui o ka makani, aka, e hoike ano nui ana mā kekahi mau makani i maa ia kakou. Ka Eka ; ka niakani alolia keia a ko Lahaina keiki, i kapi ia e lakou. he " Ma-aa,'! he ' Kaiaulu " ia Waianae, he Eka " ia Kona nei ; h^aha ia i na wahi e ae, aka. e hooman >o - ka makani olu keia o lee kai mai. i ka'pa ia he "sea breeze." Eia ke kumu i Ioaa ai keia makani o ka wela o ka nina i ka la ajpii ka ea we|a o.-ka -«ina i ka lewa o ka hakahaka -nialalo o keia ea weia e uii nei. ua omo aku ia i ke ea oluolu o ke kai, e h'oopiha i keia hakahaka o keia ea i omo ia inai, oia no ka eka. Aole pa i ka po, no ka wela ole o ka aina, pela no i na he Jla pouli. ua a paapu na ao. Ke Kehau : 1 ka po pau aku ka welaeo ka aina i k.i lewa, a auu iho la ; mahuahua ke kaumaha o ke ea ma ka ainn, akā, inau no ka mehana o ke ea ma ke kai, nolaiia, kihe aku i kai ke ea anu kaumaha o ka, aina, e hooleo aku i ke ea mama o kekahi, o keia kahe ana oia ka makani '■ Kehnu." Aole makani Kehaū i ke ao, no ka weia o ka aina. Ke Kaonii : O ka makani kaomi, mn k& poaiwaena ka ike mau ia a. palaha ae ma koai mau aoao i 30 degere. Ma ka hapa poepoe akau ; mī«i ka ākau hikina a i ka hema komuhana : a ma ka hapa poepue hema. mai hema hikinn a i ka akau komohana, elua iumu o ka makani kaomi. ;

■ , (a) O ke ka* ana o ka honua ma kona iho, mai ke komohana a i ka hikina ; nolaiWē ' ia, ke ano hikina o na makani kaomi. Da ■ oi'ka moiio o ka honua ma ke kaeiwaena i na wel'U ; ka nee nna o ka makani akau i k-4 hema ; h<«aiele ka ili aina iaia a holo hikin<t ; lilo ka ia i makani naae ikaika ij ke komohana 1 ke kaa hikina ana o ka honua aole i hele pu, me ke ea haule mau ■ ' ke ea i hope a liio i makani ika-ika e nee ■ ana i ke komohana. (e) O ka wela o ke kaeiwaena a anu na welau, nolaila, ano akau ke kaomi ma0ka ■ ak.i u a ano hema ma.ka hema. Ke Kona : He makani mau keia ma na kaeiolu e pa nei i kahi manawa ia kakou, 0 ke kumu, no ke kahe mau o na ea we a o " ke , kaeiwela i na welau, maluna ko lakon naue ana i ka akau, i na e nana pono iluna 1 ka makani kaomi e pii ana na ao oluna i I • ka akau. He Kona ka makani mau ma'na wahi lewa kiekie, a hiki na kaei huihui ke I ° ia e t, a kaumaha ; iho mai ke la Kona ilalo m nei a naue aku ma ka ili honua ; a no kon ■ naue hikina iuaika loa ana mawaena o ka ili honua, haalele ia i ka ili honua akau, , e hoololi ana a lilo i makani pa ikaika i ka hikina. O Im ikaika pa o na makani, ua ana īa ma ka Anemometa (An-e-moni-e-ter) o ka averiga o na makani, mai ka elima a hiki i ka hanei'i mileokahora. O ka makani kekahi mahele ia o na mea ao (Meteorology )