Ka Elele Poakolu, Volume II, Number 25, 24 August 1881 — HE HALIALIAIKE ONE HA - nau a me ka Ohana. Na Hiona o ke Aapuni Poepoe HE LETA WALOHIA. [ARTICLE]

HE HALIALIAIKE ONE HA - nau a me ka Ohana. Na Hiona o ke Aapuni Poepoe HE LETA WALOHIA.

JE -83. .EleiiE Poakolu ; Aloha oe: — ■ĒHoluolu-oe ■a.me-Uou Luna-Hooponopono e liookomo iho ma kahi kaawale o kou pa«pallna lāhiiahi i keia wahi leta waiohia, a -;im koa ahonui hoi ia e lawe kiani aku :ma »a wahi a paa au e 'hele ai, a ma na kihi "eha o 'ka poepoe hohua", i ike mai ai na hoahioha.h me.'ka.ohana.-o ka mea eieakau ,nei i kftia,|eta m,ai ..ka puka'na- a ka la i Kumui^.a4;% i|ika.i.i>...Leliiia, a...puleJ.o ']o.a aku * i jka WaiulailiaM o' WMmea.i ke.Oune.Kani . .. ■;'e,jf.ohiliv' . .Aipha -wale ? . 0 ka mea nona ka p.aliBia ..e kahaleaha nei, he Hawaii Oiaio ma:ia hanaa aiia, a he "hapa 11 i Puakea nae hoi. maLa .olelo -apa, o .ke -Kapitala ' hanohano. o .. "Kipnplulu ke one .hanau, -a malaila # hanu : :■ ,..mna a|.ima .ea-o keia noho'na inea a hiki i ; Aka wa.L.1ilo ai i .pio na ia mai pelapela i ^ *• ' iapaiaheLepela, a kaawale mai i ,ka aina jfiafcaiEāfea •.olerkaM'^pr'ahi^ptranara'e mei-^

^Kal:. luākapapaa'' puānuan^ o 'ka Lahui ■'-- :Sa#āii./;' ■ ' « Ua nui na makahiki o ka hooihailo ana o keia mai i ko'u kioo, a ua nuf ^ hoi ^ f a '"'lim' ..,ana i :npia.;pea. M mha, maialo . o ka lapaau : .ana a na kahuna Hawaii he lehulehu, . aka, I' aole i ko ia mau iini ana, ahikiwaleno i :; ke kaawale ana mai,"ttiai nā,ipaka mai o ka okaqa. He keiki au i leiiuieh» p na pokii % • me na kaikuahine, hopkaM e. 'noho mai la i ka aina maona i ka Ua Kipuupuu o Waim.eā,;a :Se'etua 'e noho mai |« I ,na. Pali Uanliuii o Koolau, a he pokii' ®e :ke kaikuaana malaiia, a peia no hoi ma -Honolulu, a he mau keiki mai ka puhakaaku o ko'u kaikuahine mua. • Ua hopu ia wau he pio oiaio m: ■ ke. Auf. puni ma ka la 8 o lanuan o.-keia makahlki.

e naue nei, a noho ma -lea "'halemai ' iloko o na pule elua, a ma ka la 22 oia māhipa hopkahi no, hehi malihini iho la i :na papa oneki o ka haleiana Wauwiki, a haalele aku la i ka ohana a me ka aina hanau, ka aina hoi a'u i aloha ai, a nona neia mau wahi ialani mele". • Kuu aina hanau e, Nou wau e mele nei "k 'Aina maikai. ' Oiai nae kahi Wauwiki e hoomakaakau ana e koolewa i kana mau pio, aia hoi he leo raa fei ama e kanikau ana, a na ia hīfu leo kanikau i hoopouli ae i koli mau maka "h na kulu waimaka me he paka ua ala. He aiaio o ka mea i»a ka aina e kanikau ana aole ia he mea e,| aka, ! y' ■

he 10 a he ko'ko ponoi bo ka mea e ,kabau nei i .keia leta walohia, ' -a na kana ^mau kalokalo hooalohaloha i kono ae i na mapuna wai o ko'u lihilihi maka e hanini, a ine he mea la o ka nui o na mapuna. wai a keia mau lua wai i hoohanini ai no ke aloha ohana, ua oi aku ia mamna o ka palena kupono o ka mea ana wai (water rneasure,) 'o'iai ua pulupe ko'u wahi hainaka, He lai wale no la heie ana mai a hiki i ka wa i nalo aku ai ka uluwehi o ke kaona, haawi hou ae la au i aloha hope loa nona, a nalo loa aku la ia me kona mau hiona nani a pau, a me ka puana pu ae i neia mau wahi huaoielo aloha. """ ' . ■ . ■ • E ke kapitala hanohano o Honolulu ke one hanau hoi o nei oiwi a o ka home olu hoi a'u i luakaha ai a kupa, eia wau he pua i mohala mailoko mai o'u, ke imi neii home ' puanuanu, ua noho au malalo o kou malu i na la loihi, a ua honi hoi i sa ea oluolu o • kou mau kuahiwi nani, a o ke onaona o kou' mau kualono me he onaona la no ke Gadinia a o ka wai aliali o'kou mau awawa uliuli ua inu au, a ua ono i ko'u moniana, 0 ! e ka home a'u i aloha ai me oe ko'u welina pau ole, a he inea oiaio e haalele ana wau ia oe no ka wa mau loa, aka, aole e ^ poina kou mau hiohiona. . ' Uhi mai la ka ohu ahiahi halil mai la hoi ka noe moana, e palau ana ka ihu o * Wauwiki i na ale o fea nioana, a raa ka :iora. 3 paha oia po ike ia mai Ia ua wahi

aupuni poepoe nei ua heie a powehiwohi i. ka noe, a ma ka hora lO paha oia kakahiaka ae, kalewa mawāho o Kalaupapa, 'a' no fee j okāikāi o""ke s"#a ua'iRfG|ruii lioti 'iwaho., a no Pukoo ka ihu, a malaila i noho ai nojkat pule hookahi, a holo hou mai la a "hookome I Pauwalu, Iie 3 Ja inaiaila, a hiu loa mai la no kahi i manaoia, 'ma keia holo ana mai he nai ka piiikia i ka ai a me ka ia, a hiki mawaho o Halawa, lele ka waapa iuka i ke kahumu ai, a o ka mea e kakau nei i keia Ieta oia kekahi i lele iuka, a ma kahi o'lli-, Kane kahi i kahumu ai, a mo-a ka al a pau i ke ku-i/Lau hou ma ka waapa, o ka "hora. 12 ia, a holo. im i uku ;Ia i ka moku, oiai oia e kalewa ana iwaena moana, a i ka hora 3 paiia o ka wanoao pili aku la i ka moku a hooluolu iho la ia ia koena po, a ao ae la

. paina iho la me na hoa aukai, ' ua liele a pololi i ka pa mea o ka ai ole, h,oio hou mai/Ia leahi ,.moku me ka hookianopi a ka:hi i, loaa , al I Jka makani, he manawa ole ia 'komo ana , i ke avya; o kahi aupiini poeppe,:k iho la m .: m ;P.!:P w>.a ;ka 'waapa :a 'mai : Ja I ka, u.wapo, hapapa hoomanao ae la au i : ;0| walii/lalanl mele a ia loea,* . - ; ;| ..: .. , •■ ... Ktt;.i ke āwa,, lti pa pea Pae olulo i Kaiaupapa Kunewanewa i ka hapapa. 1 ka pae ana i ka aina, na ka inakiiā-liāi»: aai uhane Rev. Pather llamien, i hookipa Kte ka maikai, a eia no malalo o kona malii e"nofo uei. Na Hiona q ke Aupuni Poepoe. He maikai no ke kulana o ke aupuni poe-

I po.e ma Kala«pāfa, nae kahi ano palahlaha | iki-o ka aioa, a. ma Kalawae ponoi he ano j haiki a olowi ka aina, no ke kuku koke mai 0 na kuahiwi a me ma pali kahakai, ma keia ' wahi he lawa i ka ai a me ka i-a mai ka Papa Ola mai. #Eia wale no ka mea nui 0 ka pah ole o ke alo.ha i ka ohana a me ka aina. Aole e kala ko'u manao ana e kakau 1 keia leta a hoouna aku ia oe, aka, no ka haalulu o kuu pulima i ke aloha i ka ohana, ' nolaiia, ua kali au a loaa ka maha ia'u, a no La mama iki ana mai Iioi o ka hoopoluluhi ana a ke aloha ohana ia'u, nolaila, ke kakau nei wau a hoouna aku ia oe e ka Elele Poakolu a nau hoi ia e haawi aku i kuu aloha walohia i ka ohana, a welina .wale iho 'hoi i na hoa'loha e ko-ke hele ala ma na pipa alanui o ke iaona, maanei ke kukuli iho nei au ilalo a hoomaikai aku i na mana lani, maluna o ko'u ohana a me na hoa'Ioha e hoopateIe ae ia lakou mai na apo 'na%eliweli a ka lepela. " la'u e hialaai ana i ka nani, Ma na'kaewai lipolipo o .Waiieia, Hihio au a moeuhane, . A lohe i kekahi leo kamahao, O ! nie he leo ala no ke kahuli, E mele ana i kekāln mele lea. Mailoko mai o kona puuwai momi, § 1, luai mai ai i neia mau huaolelo eehia." Aloha : aloha ouko a pau loa eia au ke :<u nei ma ke kae o ka lua ahi O eliena. ■Jas. McCabe. Pilemena Club, Kalawao, Au^. 10, 1881.