Ka Elele Poakolu, Volume II, Number 25, 24 August 1881 — KA AINA, KA MOANA A ME NA MEA ULU. [ARTICLE]

KA AINA, KA MOANA A ME NA MEA ULU.

tl i iho la ke Akua, e hui pu na wai malalo o ka lani ' i kahi hookaiii, i ikea'i kahi maioo, a kapa aku la i na wai. he moana ; a ' i kahi maloo, he aina." He ^ i ka aina a § i ka iipaoana. » • Ua panea a plohelohe ka aina ia wa, nolaila, i iho la lā, e hooulu mai ka'honua i na mea ulu ma ko lakou ano iho." 0 keia mau mea nui eiua Kana i hana ai i ka ia 3. Ua maheie ka poe noonoo i ka honua- nei i 3 papa. Ma ka papa mua, malalo loa, oia kahi i uhi ia me ka pohaku i kapa ia he granite, oia ka pohaku i pai pu oie ia mfe na mamala o na holoholona a me na mea ulu ; oia no ke ano o ka honua nei i kinohi i ka wa i hookaawale ia ae ai na wai a ikea kahi maloo. Ke ole au e kuhihewa, o ka pohaku granite,' oia na pohaku loloa e ku ia ma ka pa t C Afong pake, kihi o na aianui Kula a me Nuuanu. Māluna iho, ma ka papaelua, ua loaa inalaila na mamala o na holoholona e(,oia ana ' i wai a me na apan'a o na mea ulu. A ma ke kolu maluna iho, ua loaa inalaila na pohaku i pai pu ia me na mamala o na holoholona o ka aina. O na papa hope elua, oia ke ano o ka honua mahope iho o ka \va ■ I ikea ai kaiii maloo. O keia paha kekahi kumu i manao ai kekahi poe naauao. he wa luihi loa ko ke Akua hana ana i kaiio&ua nei u Iike paha.me na | ia helu a Uaniela. i Ma keia papa heiu o ka poe Akeakamai, i ua ku like no me ka Mose, e i ana, " he honua iio i ka ia mua, aole nae iie mea .ola, a i i kekahi wa mai he mau holohoiona e oia * ° ana ma ka wai a me na mea ulu, a' i kekahi i wa maij iianaia na holoholona o ka aina. i He nui loa'ha mea nani i hanaia e ke Akua, § '" e waiho ana naa ka honua. i mea hoonani i aku laia. I Ka moana — I ka \va ijraa\vaie ai na wai I oluna, ua koena wai olalo hei ine ka huikau, ■ nolaila, " houiuulu ae ia ia i oa wai i kahi hookahi, a kapa aku la he moana." Ua noo- | nui ia ka inoaiia, i oluolu ka aina, inau ka » ma-u a uliuli hoi ka naoa ana, ina i oi ka aina i ka moana, ina ua pilikia iaikou. He paakai iloko o ka moana, na ke Akua no i leo-pi, i olo e pilau a hauna hoi, i mea hoi t kekahi e kaohi ai i ko ka ia ume nui ana'ku i i ka wai ; aka hoi, o ka wai i lilo i ka !a, ua i hoihoi hou ia mai ma ka ua a me ka wai o, I na muliwai. He oni mau ka inoana e imi ana i ke kaulike, o kona vuia paa no>ia, oia | kekahi kumu pilau ole. I 0 kekāhi kum* o ka ino nui a me ka maī kani no lea- pa ikaika ana o ka makani ma ka iiiwai, ua hoaleale ia e hoohuii ana mai I laio a luna, mai o a ianei, me ka a-e ole ma- [ * ..wahp-'o na paiena. V: .0 na, makani kekah: { •• ipa ke kaeiwela, i manaoia no na kanaka s ! ms i® kaa ana o honua ; no ka mea, ma k( kaeiwela vrola ira ea I ka la, o la pii mohah

no ia a hoio aku ma na welau a keakea ia mai e ke ea o na welau a huli hou ma ka ^ aoao o ka poaiwaena, nolaiia na au elua. , hookahi maluna mai ka poaiwaena aku a i j na welau, a hookahi malalo. mai na welau a ! i ka poaiwaena. He nui no hoi na mea na- 1 ni, ma ka wai ak'a; e hoike piha ia mahope - aku. Na mea ulu : — 1 ka \va i puka ai ke kau- ' oha a ke Aieua. e hookupu inai ka honua i j 1 na me'a ulu ma ko iakou ano pakahi iho, ua j : uiu inai lakou me ka lako i na mea e laha i ' hou ai, ua iiookupono ia lakou e like me ke kulana o ka aina. 0 ka uiiuli a me ke ■ omaomao ka lakou mau ano e ike ia e ka maka. Me ka moie a ke a-a, e omo mai i ka wai a me ka momona o ka lepo, i na he pohaku e alai ana, kaapuni ia me ke kokolo ma kahi e loaa ai kona ola, o ka momona i omo ia mai, oia ka wai o kona kino. Lilo hoi ia wai, i aa, leumu, lala, lau, hua, ili, lfec., a me ia mea e > laha hou ai ka Iianauna hou. Aole malalo wale no ke ola o na mea ulu, aka, maluna iho kek.»hi, o ke kumu nui ia o ka maikai a me ka ikaika. He ano like no me ke kanaka, i na e omo i na men olelo, hookuu no ia momona i omo ai maluna ; ma o kona mau lau la ume mai ia i kekahi mau mea o ke ea komo ia mau mea olu ma na lala, mā na ili a hiki i ka mole. E Iiolo kaapuni ana ka wai a me ka momona o iea lepo iloko o ka laau, e like me ke koko iloko o.ke kanaka. Hookahi mea nui 0 kei'a mau mea elua e pono ..ai, oia ke ea,. Ma na iau a pau, he huluhulu ka aoao pili 1 ka honua, i hana ia pela i hiki ke omo i ka momona o ka honua a me ke ea, a he mipia ma ka aoao* maluna i kupono no ke pale aku i ka mehana loa o ka la, a koe ka mehana kupono. Ua ola nui na mea ulu me ke ea a me ka wai, aka, i na aole malamalama, aole ona pua a me ka hua, lilo hoi i hakeakea, ono ole, ala oie a hua olei 0 ke kanawai paa loa na mea ulu. Ē ulu kela mea keia mea ulu ina kona ano'iho. o „ x'-> 1 J. H.