Ka Elele Poakolu, Volume II, Number 26, 31 August 1881 — LAKAMANA! (Hakuia e Hon. W.M. Kipikona --Hooipo la a Kahiklna Kelehona.) [ARTICLE]

LAKAMANA! (Hakuia e Hon. W.M. Kipikona --Hooipo la a Kahiklna Kelehona.)

... MoK1JNA''.'.3;6, — -H.ELtr 38; ' ' ■. ■ .liawE :s*io īa . "o .Tava.

F|OOMAOPOPO iho la ke Keiki Alii, w Leaang Besar i Ica oiaio o keia. ' man. :V Mea a Lak&mana i kamailio mai ai, a ae , :.lcftice ak.u la.ia4JBwa mau mea i noi ■ enai ai, a iioii īoIo iho la e hoohui aku i kona .aatt.i.koa me ko Jke Aiii o . Menanakahau, a __ — _ fa.y-aj : ;■ ' Hookiia ia 'aku 3a ua alii nei , --e ' Koi Wu akii ,|Bfca.fQekona;::mau kanaka ' akaj'ua hoopaa iho ia nae o iakanaana i na keiki a tta.;vālti;;iiei .lluna q ika moku^ no laua na inoa' o Paku Buwono"a me Pakii Bumi, 'a; me ., kekaki mau kaukaua|ii, i mea e h'ana. po.no. v KeiM Alii nei - e like me kaiia .mau ■ ' : ' olfloiili0^aā-%iv ~f ka^}iikr»a b " ua alii poe Miiala, ua-hoike aku ' la la i na mea a pa« e pili aaa i keia koa : kaulana a ikaika hoi o Menanakahau, me ka heike pu ūka i kona' maMoIoha noho. pu m kuPua me ia} a na kokua hm ';ma kana mm hana hoouka kaua :av;pau: ho ka poho ,a • ne ka maluhia o na kanaka a pau. Hoakoakoa ae la ua'alii Qei he mau koa : VI ; he iwakalua tausani, a hele aka la lakou no ' kekalii kulanakauhale ma ka aekai, o €hei> • ib&E feta iasa, a iiaiia oia 1 halawai ai me ke. . ■. - . ia mau koa he elima tausani A ; ma na kula e.kokoke ana I ua kuianakau- 1 hale Kel, halawai aku Ia na puali koa o keia 1 maaalii i hui ia me ka puaii koa I hele j mai e kaua ia iakou mai Sumkota mai, aia 1 hoi ke kulanakauhale kapiiala o 'Browiioyo. " m like iue ka mea mau, f

iKaiia a me ke akamai o-Laka marta, ua !oaa ■ mai Ia ma kona aoao ka knakila, a ua auh^e aku la a hoi hou ka 'AMMk&mi o ka aoao kue mai no ke kuianakauhak o Sa*&ko6a. 1 keia manawa, m hka it me.i h eaa Hkahua hoomoaaa o ko hūhamm mmi koa,l ke hm ae h o Bwnjoyo, ke a!.Ii powa hoi, i a Emepera, ma ke kai e kokoke ara ia hvas I lakoE'mau aawaa tau&. Hooma-i kaukaa koke ilio la ia Lakamana nei iak i Iho. Kauoha koke aku k ia h P&mgaUn^ i oia hoi ke alii maluna o īmm mau £o a, oi hukiae i ka heleuma o koas m&n waa hw | a e kali ma kekahi'Iae, a ke iko oia i S hoailona mai nakiekiena aku, alaile o ke kahea ia iaia e huīi hoi mai. I koia wa a Pau k® hoomakaukau aei o Lakaman» iaia.aho me kekahi auwaakaua nui, me n& ko a lehulehu wale no ka mok&moko ana . me na enemi. ikaikelaanaakuoua poe powa nei e niau hele iiiai ana ua hoi aku 1. a fea ' . - " BleIe * ^akamuna a hai akn h i ka nui *o ko lakoa zofta-moka kaua, a maopope- iko k : r • ^aka»gaa kana mea © haaa ak« ai.

Hooiho 'haaheo mai la na auwaa kaua ojia" Emepera nei iloko o ke awa, me ka welo ana o na hae'nani o laya i ka welelau makani, a ku'mai la.hoi ua alii nei me ka hookano nui o kona puuwai, me ka manao o na auwaa keia o kona po'e makaainana. e hold aku nei no ka hookipa ana aku iaia me ka ■ hanohano 'nui. Akas:oiai oia e ku. haaheo : aha' maluna' o ka oneki o kona waa, e nana ana hoi me ka hauoli i keia, mau auwaa nui ' 'e hnōlolplnnēirmē''ka manaoio maoli nona, aia hoi, lohe aku la kona mau p'epeiao he mau 'ieo hooho weliweli, a.i.ke aku la ia i nu kanaka o na auwaa i hoio mai e lele ' ana iluna o kona mau auwaa, a e hoomaka ana lākoulLhMIm \ve pio. ' ' , No keia mau hana ,ano e, ua hookahahaia ka 'noonoo o ua Emepera . nei, aka, ua haule iho la kona manaolana a ane: naha' kona put|wai me ka hikilele nui i 'ka lohe ana aku i ha leo hooho ,e puana-ae ana i ka inoa' o iiakamanai Lakamana'! ma'kela a me keia aoao. Nalo aku la kona mau manao koa, a me na noonoo ana no ke kue aku, a kauoha koke ae la ia e hukiJbou ' ia ka hae o Iava ilalo maiiuna mai o ke kia-o kona w.aa, a haawi pio akū'la i kona aūwaa kaua malalo o ta malp o Lakamana. , A oiai ua hele mai o Lakamana e ;|ni i ka' maluhia, aole hoi e hao -a piikaha wale, nolaila, ua ae aku ia e iawe raai i na haawi :pio :ana- a ..Wa Eihepeia nd:ke kaua ole aku, 'a e ' fi:pdjpaa hoi iaia e noho uie ka malama i ka majjj(hia. ,. Ua 'kahaha- I#a keia Emepera I ka hoo?, tnftopopD%na I ka lokomai.kai o keia Lakaipana., 'inio kpna noi wale mai h® e hana ia i ; kaikahi o ka aaluhia mawaena o ia-va me S.umatera,:e ihalu m m kauaka ,no''ka;ma« oawa pauole^ aole hoi pela kekahi.ppele r iku, ae lawe aku lakou i k& lakou mau pio

rae na paanao a hoopai, aka, he okoa loa Kaia -aei. A no keia mau hana a Lakamana, ua pane ae h ua Emepera nei— ■" He oiaio, he Akua keia kanaka. E lawe pb j aisa sa I aa aupuni a pau haawi hou aku no; | ke la iie v/ahi Kiea uuku loa keia mea I he aupuiii iaia. ila hauoii loa ua Emepera j nei e hana a e hoohoio i na kumu o ke kuij kahi mawaena ona a me Lakamana, a ua | hooholo ia-me ka oluolu. No ka nui loa o fea makemake o ua Eme- ' per& nei i& Lakamana, ua nol mai k ok iaf- 6 © Lele aisu a e hoohanohano i ke kahua o kona Kapiiaia alii, oia hoi ke kuknakauhale alii o Sumatera. Oa ae aku o L4e.kdUM0a, 1 keia, & ua help aku ine ua du ei laol j me kona mau ukah ponoi. J fea/ hila ana i kahi i man&oia, ua loaa ia. LakaTū,<zm na hookipa īeiiakiia a hanohano mai na oia-kaainana mai o lava, a ua huh'amahi k© lakou aloha i& £iakamana mamuli o na olelo hoakana a ko iakou Ēmepera imua o £.«,kpa s(f hana & ua koa nei o Men&na- | leal jau. • | A. oak mau ia o k& Lakamana aoho | £iaa aaMaik, ai& hai, u& haulo iho la kek&hii

;6.ia-kaikainfthine ai'loa' a ua Emeper7neī ■ iloko o ke aloha wela no ka kakou koa. a «a makemake iiui.loa no hei ka Emepera-e ^niaie la^a, me kona olelp aku imua o Lakamana, ina oia e mare i kana kaikamahinp alaila, e lilo no oia-ka Emepera, a nona b aupuni. Aka, aole loa he mea nana e hoano e ae i ke ala i kamoe ia no ko Laka-. niana aloha ; eia no kona kino rna na wahi mamao loa, aka, aia ka hooiiina o kona a'oha oiaio i hope kahi i noho ai ; a noiaiia, u3 hiki oie iaia ke hoolohe aku i na noi.ana -• kela kaikāmahine a me kona ma"u makua alii ; a o ka lahui holookoa pu no hoi kekahi i ake nui e ko keia mau mea ; aka he makeliē'War ; J ka hoomakaukau ana o Lakamana e hbi aku no leona "aupuni, mahope o ka hookipa ma.ikai'ia ana no na k lehulehu ; ua kauoha ae ja"ua Emepera nei'i hookahi tausani o o kaiia mau kaukau alii opio o ka aina', e ukali aku ia Lakamana, a e noho lakou ma k«a aina, a lilo i poe koa no Lakamana, e hooko i kana mau kauoha a pau. Ua hau°li »a kaukau- alii'o ka aina e hhoke i keia. kauolia, no ka mea, uam|ce nui loa lakou e lilo i mau kauwa nAēia Lakamana, a e hoi alra me ia a noho ma kona aina,..ke kahua Ii8f o ka maluhia, ke koa a me ka nani. a o ka liome hoi o ke aliiwahine i oleio ia, ka punav«ai, mapuna o ke aloha onaona. - N0laila, ua ' wke ia keia mau tāusani kanaka. opio no loko mai o na kaukau alii o ka aina, a oa '^ooma'bauka,u ia lakou no ka ukaii ana aku i ke keiki alii ka Hooilina o ke aupun:, ka nae&:mona ke kulanakauhale nani lua ole o "Mjenanakabau. ' . ~ ' ^A'mahope o ka iiolopono ana o na mea n. pau, ; a ^ kukulu , ia ka maluhia maiuna o ka aina, ua hoomakaukau iho la o La kemaaa e huh hoi, a ua akoakoa mai L »•,

lauiiiuii o na 'lii a me na makaainana e ik» i na IiUii hoi ana o kaeueu o Menanakahau. ,He la, nui ia no ia Paemoku, a ua ike ia b eh.E, o na puuwai o na kaikamanine alii noJdOti (> ict lahui. CJa hoao Iakou e hoohiln' aKK a s makaleho, aka, aia i o ke koko a;:, <3 na pana a ko Lakamana aloha. Mamuft o ko Lakamana haalele anā iiio i Iia aiaa^a hoi ua heie raai la ka Emepeu., a pane mai Ja. . E awiwi ae e ke alii ke :(.a j'(, e J O i hou. u;;;./ .1 i:0'> akīi ai au i ko'u mau puall koa me ko:;, a noho aku hoi au malaio o kau mau ku!:..; • kuhi ana, no ka hele ana aku e paio i tu •: kana&a a e hookahua hoi i. ka maluhia nu- ; luna o Boneo a me €elches, a ia Malae ke 1 lookoa hoi. K au aku la ua Lakamana nei māluii'i e konrt moku, a haawi mai la i ke aloha, ;.i ka: aku. ī.i', ihu o kona rnau waa no ka PaemoKu. Molueea, me lra holo a me ka weh;'- ; \vahis e welo I laaheo ana na hae o Menaua- : i.eaiia'a uia m kia o m aiiwaa kaua o ua li md o m.mm a mo ka aina. ' " : A. 'āeia pule ®fi. ::iifev J