Ka Holomua, Volume I, Number 1, 4 October 1913 — HE MOOLELO HOONI PUUWAI NO RONIANA Ka Opio Ui ILI NOHEA O ITALIA A I OLE Ka Opio i Komohia ke Aloha Kupouli NO KA UI KAILI PUUWAI O PAKELA PA I Hoohenoia e ke aniani Kilohi o Uwahi Pouli. [ARTICLE]

HE MOOLELO HOONI PUUWAI NO RONIANA Ka Opio Ui ILI NOHEA O ITALIA A I OLE Ka Opio i Komohia ke Aloha Kupouli NO KA UI KAILI PUUWAI O PAKELA PA

I Hoohenoia e ke aniani Kilohi o Uwahi Pouli.

Ma kekahi kakahiaka kaiae maikai o ka malama o lune, oiai hoi ka nani kupaianaha o ka La e kiloi pau ana kona hiona malamalama nna na. paia papa puhaku o kekahi kakela nani, a i noho haku ia e ke kupunakane nona keia moolelo e o nei, a o ua kupunakane la o Papera, ka i kapa iaia iho ka Hulu Keokeo o ka hokua o ka lio o a^kakaimaun a o Italia. ®R>iai ua Papela nei i puoho ehai ai i kekahi kakahiaka, 'ua hele aku ua Papera nei a hooka ni la i ka bele o ke kahu lio, oiai no nae, he mea maa mau i Keonī ka hele ana e ike fliua i kana keiki muli loa, mahope o kona. hele ana i keka hi wahi okoa, a i ole ia, hoala ana paha 1 kekahi ohana okoa ae kona home. Nolaild, iaia. i hookani aku ai ī ka bele o ka rumi o ke kahu lio, a hele mai la a ka rumi hookipa kahi a, _ua Haku nei ona e puhi ciga ana. Ua ninau aku la ke kahulio: Heaha ka hua e kuu Haku i kauoha ae nei? Eia ka pane a ua Papela nei, ua makemake au ia oe, e hele oe e hana i kuu lio keokeo, ina e paa ana na mea a pau e hele mai_ oe e hai i ka lohe. Ua haawi koke aku la ke kahulio i kana kunou haahaa ana e hai aku ana ua makaukau oia e hooko j ke kaueha a kona haku. I ke kahulio i haU aku ai m huli hoi aku la oia no kona keeiiaekomo ai oia i' kona po no hololid hele kuahiw,, oiai, o ke kuahiwi he aniani kilohi mau ia no ua nei o na Uilana I mea e nam ai e wehewehe iki aku ka mea ka'< a , i ke ano o keii kanaka a me kona rr)ookuauhau, mam j 4 o ko ka K ou nee ana aku no mua, a peneiO keia Papela he ketki keia na kekahi k.naka ok. wahie e noho ana ma kek.hi kakai mauna o Ita]ia, a o ka loaa o ka wahie a ua k-naka nei e oki ai alawe aku i ke e

kuai a->, a loaa mai kaM eke pataoa,>man-JO ae ke o' * o koa uka; i r>oho ia ai _ka n ho ine-« ana o ka m ihele. I ahiahi kahea nai Ia o Nini i aliikane, e papa. 0 aku I n kana aliikane. E-o! Hele m la, os -i no nae e hapai ana o N-»ni i ke k-iki, a hc w h lie wal» n t n na iua ke.ki nei. I kri īke aia o k wanne e hanau an i oia, ua lohei-i aku la ka leo o ua ne , a kakou 1 ike mua ae nei, e kahea ana. I ka wa keia i hoea aku ai o Papela 1 k.hi o ka wahine. He mea e ke kaumana a me ka luu iuu ka ike ana ak" o ua Pao»=«la nei e Wdibo maf a a ke ke 1 kahi e, ao ka mi uahne h> e , w»aiho mai ana i k hi e. Ua haalele i Puna ia hoa'io , Aloha mai Puna, Ka aina i ka houp Kane— Aloha mai ka ne, Ua lilo i Puna, 1 ke au a ka Hew wa—e! , Oia hoi, ua \ ka luhi V 3 hoi i kahi maa m; I ka hi ana iho oke kane nana i ' i wahine ua pau kd īanu, ile o oi<i wa, me he po <u kaum. īa ala i kau īho m*J a ona » -la ke kupouli o aloha r ke kane i kana ali hine, ua hooponopono ks /aha < o la I oia \ ka pau ka p9^H^p Ma iho oukou e ria heluhelu, ma ka hanau an* o Nani ī k«ma keiki, ua ola no ke keiki a o Nani kai hele ma kela ao. Ika hooponopono ana o Pa- 1 pela i kan<* mea aloha i haalele mai ua hooponopono hookahi ia eia, oiai, aehe ohaua nana e hooponopono mai, oiai, ua noho kokooluaia e lau-i nei kuahiw!, a o ka hua hookahi ne hoi keia i loai mai ko laua puhaka ae. Eia ka, o keia keiki i kakali ia ai i pani no kona mdkuahine ke hala aku oia ma kela ao, oia hoi, me ka moeuhane mua o'e o ° keiki i hoopomaikai ia mai no ko laua puhaka he mea la hoi ia nana e hoohau oli mai i ko la-aa manao, eiā k?, 0 ke keiki no ia nana e ako ae' Ike ola o kom mama, he puupuu ikaika hoi nana i aku ia Papela me *->a haawina luuluu o ke kaumaha e bekau iho maluna ona, a o kahi manaolana wale no i koe īa'a oia no ka hookoe i.. ana m<ii oke ola o ke k ma, a ua jki ia mai kahi manao o ua Papela nei. Nolaila, me ke kaumaha a me ka luuluu o Papela i hooponopono iho ai i ke kino laahia o kan * wahine a hila ika waiho ana o ke kino puanuanu o kana mea aloha he wahme i kahi niau ona mea a pau, oia hoi, e hoi ka lepo : ka lepo.

( A hookahi ana hana nui ma ia hope mai o ka hanai kane i |ke keik" a hiki ī ka piha ana o |ka 16 makahiki c- ua keiki nei me ka pii pu oke kanaki ui 1 ua ketki nei a laua. Iloko o laua niho lu?. ana mai ka wa liiln mal o .ke keiki, a 1 ka piha ana ika I 16 mikahiki a 01 o u-i keiki nei Ud kdpaia ei ku la. kona īnoa e kona m «kuakane o Keoni Paj pela, a e koi mau ana keia kei ki 1 luaui makuakane e hele i lee alualu holoholonn. jhiu e hoale mau an* no hoi ko'i.i maki, akane, aohe ona ike ia hu na. Ua koi mau keia keiki ī ka makuakane, a o ka ka makuakane no ka hoole, a o ka ae ole 0 ka makuakane, a i kahi Ia ua k.i malu aku la keta ika lio o ka makuakane me ka ike ole ia I mai e kahi mea; hana ka noho |a paa ke kaulawaha, o kona kii aku la no la ike kakaka a ka makuakāne a lei ae la mahope ) kona kua, i ole e īke mai ka lakuakane i kana mau hana. j O kona hele aku la no ia a / kahi oka lio, ku īho la nana i ke ano oka hana ana o keia mea he lio, oiai, aole oia i hoao iki e kau i keia mea he ho, a hiki i ka piha ana o kona mau I puni makahiki ika eoxio aoi I rne kona ike lihi o'e aku ike aha, .he joki a ojsi loa no, aua iilo loa : no hoi keia keiki i kona makuakane ī mei nui, a ua hilinai pu no hoi kona makuakane i kana keiki m^muli o kona noho ma- | lie a hoolohe pono ī kana mau I kauoha ke haawi aku i kana keiki, ae ae ana no hoi oia i keiki ehtna e like me | kona m.ken-ake, a koe nae ke ka i ana maluna o ka ho, me ka ( haupu ole ae o ua makuakane ( nei, e hiki mai ana ka la e hlo ai ka hokua o ka lio i mea paani a punuhele na kana keiki e haulani ai. Iloko f>ia wa, hoao ae Iu ua keiki kolohe nei e kau maluna o ka ho o kona makuakane, a i kona kau pono ana, ua puka I aku ia oia īwaho oka puka pa, :a 1 kona huli ana mai ihope, | aohe n-ana aku o kona m-akua-kane. j No k-i m ea, ua nanea loa k<\ |makudkane i ka mahiai ika jmea kanu a k'-i wahine i haalele īho ai nana e luhi hookahi, pela iho la i ike ole ai ka makuakane 1 keia mau hana apiki a kana ! keiki apiki e puhalahi y u nei malu n,a o kona lio. Ia nalo ana o ka ike ana ak\i a ka makuakane iaia nei o ko ia nei hooholo Hiliī aku la no ia no mua, aia ike aoa ona i ka lealea o keia mei he lio, ua kuu pau aku la keia i k« holo o keia lio, oiai nae, aole loa oia i maa i ka hooho]o ana o ka lio, aka q ka makamua keia o kona holo ana maluna o ka lio.

Eia nae ka mea hilu Joa, iaia nae e ho!o ala, ~ū-a like me ka wih ana a ka puahiohio pela, ka I mama holo o ke'a Lio Kēokēei,' a i kua ino ai u keiki nei oia roi o Keoni a i k.i inoa (o ua ho nei <- Ka L'o oka Hulu Keokeo o n-i Kakaimauna o Itaha." Aua kaena p\i -ho no hoi ua keiki «-ila in l l īho, aohe j mea n-ma e ike i a na mau aoa ■>, i k->na wa e kau a: mn'una o ka hokua o keia Lio Keokeo, a he oie-io keia, n- ka mea, ua hke ki. holo o keui lio me ka. wili ana a ki puahiohio. Oiai ka mama holo oui ho ala e lawe ala 1 konaHaku Opio ake ]ke ala no hni ua opio ala i ka holo o ua ho a!a e hke me ka puahiohīo, a ke hoomaopopo ala keia 1 ke ano o ka nohopaa ana e haule ole ai, a o keia holo e holo ia nei e ka opio, o ka ba palua like ia o kona mama f oiai, aohe i loaa na loina o ua lio ala ika opio, e ikeia ai ka wili puahiohno o'ka holo o ua Lio Keokeo ala. laia 1 kokoke aku ai i ka ulu laau, ua kaohi mai la ua opio nei i l<a holo o kona ho me kona hopu ana aku ika hulu oka a-1 a paa. He ike ana kana i ke anuu oia nei, ku ana keia i kekahi waihi kiekie, i nana aku ko ianei hana, koiuiu maika ike a ko ianei mnu maka. Oia', iaiaenana nei i keia pa'i, k~ nalu pu nei o* loko ona i ke kijp->naha o ka m-ima o ka holo o keia ho. Jloko o;a wa ui ho:maopoūo mai la oia. I k.i wh an i ī hopu īho ai ika halu o ki a-i o ua lio nei, a oia kana 1 o'e!o 'ho «-n, penei ia k-t ke k mu o ka ae ole o kuu p-ip i īa vi e fe e ma.ua i kH h - boi h -lohoi o hooh.hī au" na a-i eik-.ru ; ka holo o keia ho Nolmia, ajhci e e e papa, eia au ke hoohiki nei, e hoolilo ana -u ike k UI okaho i home , no'u a hiki ī ka īho ,ma o kuu kno i ka opu ole o ka honud. I ua eu nei a kaua enei i keia m~u o'olo i ike ia ae la e keiua e na m «kamaka heluhelu, ua alawa ae ua opio ne i īlun > o ka welelau o kein Waijhit i,m;i e nana n-i, a no ke ko- . liuhu loa, ua ike lihi akr 1 a keia II kekahi mea om. eia nae, aole |ona ike aku i ke ano, he holoholona pah =» d he kanaka no piha. Iloko oia wa, ua nalu wale īho la no oia iloko ona, e aho ko'u hoi ana o ko'u noho ana maanei, no ka mea aohe ala e hele aku ai imua, o | kona hoohuli ae la no ia i kona lio ī kai, kahi hoi ana ī manaoio ai o kahi ia ana i hooholo mai ai i kona ho, oiai no nae, aohe ana mau mea hoomaopopo ae, oiai oia e ahaiia ena eki Lio Keokeo me he wīli ana ala a ka makani puahiohio a ku ana oia ma keknlii wahī i malihini iaia»