Ka Holomua, Volume I, Number 2, 11 October 1913 — NUHOU KULOKO [ARTICLE]

NUHOU KULOKO

Malama i ke leulana, ke a'o a ka Holomua. , Aloha no oe i ka b<slciak i Klukuihaele, waiho ka mea nui i hope neī. Hiu-we! Ke hoala mai nei k&kahj, poe i na hui paani kolo-ke. ko makou mau keiki kekahi ma ia hana. Ua loaa mafl nei na aahu koa ulīuli kaki no na keiki o ke Kula Hoaolulu, a e hoolakoia aku ana na haumana. Iwaena o na poe i hopuia no ka piliwaiwai o kekahi ke Kepani kuke a ka I#oio Apana Amerika Breckons. He mau hemahema uuku koe a paa ka halekula. nui akea o Kauluwela e monimoni ai i na haumana kula Kepani. E loea no na kamano nunui momona ke ninau i ke pakaukau a Mrs. Ane Klekuewa. A mai poina i ka awa hooneenoe 0 Puna. E malamaia ana ka halawai makahiki a ka* Ahahui Aloha Lahui i keia Poalua ae. E hele ae na lala, a ma! poina 1 na auhau mau. Ma ka Poaono aku nei i kakauīnoa ai o Jorgan Jorgensen 1 ka aelike no ka hoomoe ana i ka wai o Waiahole ma kahi o eneginia H. K. Bihopa, no ke $60,000. , Ua mokupu ae ka lae 6 kekahi Pukiki i na puupuu a kekahi haole i ka Poaono aku nei i ka ahaaina bebe ma Hirano Hotele. He hula-kui ke kumu, a ku'i aku, ku'i mai. Ua hopuia o Ah Woo i ka Poakahi nei no ka haawi ana i ka paka kikalika i wiliia me ka opiuma i kekahi lawehala ma. ka Halewai iaia i komoai e ike. A paa oia no ka malama opiuma. Ilalo o 'Kamananui, Moanalua ka hauoli "pikiniki" ana poe hoonoho hua i keia La Pule. Ua konoia na keiki pa'i me ko lakou mau hoa'loha e naue ae no ke alualu ana i na makana o na lealea. Hana mau ke kue o na poe kakaikahi o Kapahulu i ka haawiia oka laikini hula olapa īa Mrs. Puahi. Wahi; nae a LQio Wiwa, ua Hke no ka hoikeike hula hooni kikala me na hoi'keike keaka e ae. Oiai, o Konela Sam Paka kekahi ona ohua i konoia mai no ka huakai mua loa a ka mokuahi Matsonia o kii Hui Matson Navigation, e haalele aku ana'i na Kapakai Hikina o Amerika Huipuia a holo mai no Kapalakiko a hoea loa mai i Honolulu nei. Ua kau aku la oia ma ka Wilemina o ka Poakolu nei no ka Ipuka Gula.

[ Ma ka ">Vilemina oka Poa- ! kolu nei i kau aku ai o W. H. Crowford a holo aku la no ka Ipuka Gula. O ka mua loa keia o kona kaawale an«t mai ka aina hanau aku hei. He 118.135 mau kaa i kuaiia aku inai Kaleponi mai iloko o 8 makahiki ae nei, no $236,270,000 ka lilo iwaho. Eia nae. ke 1 nui mai nei, iloko nei ke dala e īiooliloia ai. Ma ka hoopii kanawai, ua hookoia aku la o Catton Nill, ma kela wahi apana aina ma ke kihi o Alanui Alakea me Moiwahine e X/unakanawai Wini he' 7555 kapuai kuea o keia apana-aina. hoea mai ana no Honolulu nei o , Kapena Cherry Kearton me na kii onioni o ka huakai a Rusavela i ka nahele o Inia me Aferika no ka "hopu ana i na holoholona ahiu, ka liona, tiga, na gorila -ulaula .a pela aku. E makaala. Pupupu a aloalo ka hoi ua mea he nui o ka poe piliwaiwai i pau ae i ka hopuhopuia e ka Oihaiia Makai ma ka hora 12 o ke awakea La Pule nei, ma Kauluwela Loding. Ma ke kakahiaka Poakahi,iho ne» i pau nui ai i ka hoopaiia ma ka $10 pakahi. Ua eleu no ka Oihana Makai ma kii maka liilii. Aka, o kii maka nunui &■ aa mai nei na maka me ia ano hana hookahi no aole nae he wahi mea a hoonioniīa aku. Heaha maka'u anei? Ma ka halawai ana a ka f*apa Kalepa i ka auwina la Poalua nei i lawe- thai ai o M. Brach i ke kumuhana no ke keakea a hoopau loa ana i ka hooholo mua ia ana o ke kalepaia ana me na Poo -Omaomao (Green Stamp) a ano e ae e hanaia mai nei. Nana no, no ka imi ana i mea e keakeaia ai ke kauohaia ana. o na waiwai i na aina e ma loko oka Oih'ana Leta. E aho no ka ka hoolilo iho o ke dala i na mea pipii a lakou nei ma ae 0 loko nei o ka aina. Ma ke kakahiaka Poalua nei 1 loaa mai- ai he palapala kono i ko Hawaii neī Kiaaina mai ka Ahakuka Lahui mai, e hoike inai ana e noho ana ia Aha ma ka la 18, 19 ame 20 o Novemaba ma Wasinetona D. C. Ua ma'kemakeia ko Hawaii nei Kiaaina e hiki kino aku ma ke ano hē ■elele iua Ahakuka la. Ke manaoia nei o Frear ana n,o ko Hawaii nei elele ke ole e hookohu hou ia mai i Kiaaina Hou. Ma ka ponei i noho" ai ka halawai a ke Komite Kalana. 0 ka aoao kalaiaina Repubālika iio ka noonoo ana i ke ano o ka hoonee ana aku i"ka aoao. Ma keia Poakahi * iho e noho ai na Kornite wae o ke Teritori ame Kalana no ka hooponopono ana Ina rula o ka aoao. E hoea ae ana ke Komte Lahui ame ka Eleele Kluhio ma ia halawai,"