Ka Holomua, Volume I, Number 4, 25 October 1913 — KE AHIKANANA DONA LAVENA KE KAEAEA O KA HEMA-A O KE POOKELA O NA MAKAIKIU A PUNI KE AO Kakauia e Olopana-Nui-Akea [ARTICLE]

KE AHIKANANA DONA LAVENA KE KAEAEA O KA HEMA-A O KE POOKELA O NA MAKAIKIU A PUNI KE AO

Kakauia e Olopana-Nui-Akea

MOKUNAm.

Ke Kanaka Iloko o ka Aahu Holoku.

Ma keia wa a ka elemakule Keleroaa e kamailio nei, ua hoopukaia keia mau olelo ae 'la me ka leo kuoo a pohu pu iho la, me ka hiana ana hoi i kona poo iloko o kona mau poholima. 4 A.ole he nui o kou manawa i koe no, ke kamailio ana e ka elemakule, he hana pono loā nau ka hoolilo ana i ka manawa i koe, i vt;\. nou e noonoo pono ai no na huaolelo o ka mihi mai," wahi -a kekahi o na powa i pane mai ai. "Ua hai mua aku au iaoukou aole au i makaukau no ka mihi ana, a aole no hoi au e mihi aku ana, oiai, oia ano hana, na ka mea wale no i hoopaumaele ia me na waihooluu o ka hewa. Aole au i hewa e like me ka hoopii e kue nei ia'u. Ina no he liīlii loa ko'u hoa'loha ana me ,ka puali o ka poe ha'iha'i kanawai, aole no ia he mea nana e kono mai ia'u e lawe ae i ke kulana o ke kiu no ke kumakaia īa akuj he hoike ko'u no ka hooiaio ana aole au i hewa." , j "Owai kou hoike?" "O ke Akua!" wahi a ka elemakule. Alaila, aole e hiki aha ia oe ke hoouna aku i palapala kii | hoike no ua hoike 'laou. O ka pono, e ae mai i kou* hewa, a e| mihi hoi." 'lna au e ae aku ana ua hewa au, a e mihi aku no hoi, alaīla, heaha iho la ka'u mea e loaa ana?" *'Ina e ae mai ana oe i kou hewa a mihi mai, a huaipau mai hoi i ka papa hoonohonoho hana a ka Makaikiu Dona Lavena, alaila, e hookuu ana makou ia oe me ka lanakila." O na lani.ko'u hoike, aole loa au i ike i ka papa hoonohonoho hana a ke kanaka a oukou e kamiilio mai nei." <c Eia me makou na hooiaio ana no kou ike i nā mea a pau e pili ana i keia kaDaka. ,, "Ke hoohiki nei au. Aole au i ikel" Ma keia wa koke no, aia Koi, ua ikeia iho la he mea kupanaha loa ma ua wahi '!a ia wa. īīe mea kino i aahuia me kekahi koloka loihi eleele, a tne ke kahi papale laulau nui e kau ana ma kona poo.e nalo pu ai hoi kona helehelena, a *ne he āla uā oili ae oiā mai ka honua ae, a me ke kamahao lua ole, ua nehe malie ae la kaina

hele- ana aku a ku ana imua o ke kahua* kahi e malamaia nei ka hookolokolo" ana ika elemakule. Ma keia manawa ua ka-ka-ni I'ke mai la na pu panapana a pau a kela a me keia powa,.a ua na powa .a pau e apahu ae ike ola o keia mea kino, a i hakalia -wale no i ka loaa aku o ka hoailona kauoha no k« lei ana mai ka lunakanawai aku. O ua mea kino nei i uhiia eia iho.no, me ka aahu 'oihi eleele, eta oia i kela wa ke ku nei ma ka aoao o ka elemakule Lenoa Kelerona. He manawa keia no ka meha! pu e halii ana ia wa, a na ka leo i o ka Aha i wawahi ae me kona leo okalakala ma o ka ninau ana mai i keia mea kino eleele: c< Owai oe?" "He malihini." "Ueaha mai nei kau oonei?" "He hoike au no ka pono o keia eleenakule maikai a hewa ole." "Heaha kau ike e pili ana i keia hana, no ka pono o keia elemakule?" "Ua makaukau au e lawe i ka hoohiki no ka hooiaio ana, aole loa keia keonimana i hui a kamailio iki me X)ona Lavena, ka Makaikiu."

MOKUNI' IV

Puali ka Hau Nui ika Hau Iki

Ma keia wa aia na leo hamumumu ke wawa 'la iwaena o na powa, 110 ka hiki 'ana ia lakou ke hoomaopopo iho i ka' hiki ana i keia kanaka hookahi j ke aa e ku aku imua o ko lakou ! nui.' K.e ku nei k®ia mea kino me ka makaala loa, a -aia mau no hoi kona papale laulau nui ke uhi 'la. i kona helehelena, i ole e ike pono ia mai e na powa. *'O w ai oe?" wahi a ke alakai o na pawa. He mea ole wale no ia'u ka hai ana aku owai la au, oiai nae, ua makaukau mau au e lawe i ka hoohiki no ka hooia ana i ka hewa ole o keia kanaka." "Ua maopopo no anei ia oe ke kumu hoopii i hoopīiia mai ai keia elemakule?" "Ua maopopo loa ia'u." "Pehea x maopopo ai ia oe?" "Mai kou lehelehe ponoi mai no." Alaila, ua makaukau oe no ka.hoohiki ana aole i hewa keia elemakule?" "Pela no." "Ina oe e aa ana ao ka hoohiki no ka hewa ole o keia kanaka, alaila, ua hui mua no oe ®e Dona Lavena?" "Ae, °ia iio, e like me kau Meamailio mai la." Na keia mau olelo i puka aku mai keia kanaka malihini aku y tia ia tnea i hooulu ae i na

mauao hoohenehene o na powa no keia kanaka, "Heaha oa hooia e hiki ai īa makou ke hilinai aku ika o:aio 0 kau hoohiki ana?" u AoIe e hiki i kekahi mea ke hele mai me ka hoopunipuni imua o keja anaina, oiai ka maks e kau aku ana ke hiki mai oia." 4t Heaha kou manao o ka hiki ana mai o keia wahi?" "I hiki mai nei au e hoopakele i ka elemakule maikai a hewa ole." "Heaha na hooia ma kou aoao e hiki ai ia makou ke jnanaoio aku?" "O ka hooia oi aku oia ka'u 1 lawe mai nei." "E hai mai." "E hookuu mua i ka elemakule." ''Aole, aia .wale no a hoike mai oe ika mea oiaio." Alaila, o ke kumu hoopii i hoopiiia mai ai keia elemakule hala ole, oia no kona huipu ana | me Dona Lavena." "Ae, oia ke kumu hoopii." "He wahahee kela." O kau paha ia e waha-wai mai nei īa makou." "Aole mea i oi aku no ka hoike ana Ika oiaio e like me .ka'u e hai aku neī īa oukou." "Owai oe?" A.laila, ke akenui nei oukou e maopopo owai au?"" "E hai mai oe ia makou i kou inoa, a ina aole pela, alaila, e lawe aku oe i kahi v o keia elemakule.' 5 "Ina e lawe ana au i kona wahi ma ke ano he lawehala, he mea anei ia no oukou e hoo~ kuu aku ai iaia?" "Aole!" Ma keia wa no i aka henehenQ ae ai ka malihini, a o ka mea [ hoi iloko o ka aahu eleele e ku nei im.ua o na powa. I kanaka koa maoli oe," wahi a ka Peresidena o ua pu~ ulu powa 'la." "Ua pololei kau i pane mai la»" wahi a ka malihini. "Owai oe?" "O Dona Lavena!" Me keia mau huaolelo i puka aku mai na lehelehe aku o ka Makaikiu ao ke Kaeaea hoi o ka Hema, ua wehe ae la oia i ke koloka ana e aahu ana, a wehe pu ae la no hoi i kela papale laulau nui e kau ana n»luna o kona poo, a ku kohana ana imua o ua powa me ke kilakila o ke kulana koa a wiwoole. Ma keia wa no aia he umi a nae elua ka niii o na 'Waha pu panapana e kaulono pono ana no ke poo o ka Makaikiu Dona Lavena, no ka makaukau ana e o-u ae 1 ke ola makamae mai iaia ae. * E waiho i ka oukou mau mea kaua ilalo," wahi aka Peresidena o ua puulu powa 'la i pane mai ai i kona poe kanaka powa.

Me naleo hamumu o lea hoino i ka kakou hiwahiwa, ua hoihoi hou ae la kela a me keia i kana pu panapana mai ke kulana makaukau no ke ki ana i ke kaeaea a o ka oKli o ka Hema. u Ua hai mua 'ho nei su ia oukou, o ke kumu nana i kauo|ha mai ia'u e hiki ianei- nei, oia no ka hoike ana aku la oukou no ka hewa. ole o keia elemakule ma na ano a pau, e like hoi me ka oukou e hookau— hihi wale nei." Alaila, ua pono, a no ka mea, e lilo ana kou ola 1 uku panai no kou mahaoi anx mai nei i keia wahi." Aole loa pela," a ua hoopukaia aku keia mau olelo e ka Makaikiu me ka leo kuoo- a kalakala.

Ua makaukau loa kela poe kanaka limakoko e apahu koke ae i ke ola o ka kakou hiwahiwa, aka, o ko lakou alakai he kanaka noonoo hohonu, ulu ae la iloko ona kn. manao ana 7 aole o ka Makaikiu wale no keia ' mua ° lakou, aka, aia he heluna lehulehu kekahi eia mUaiia i hoea pu aku me Dona Lawena. "E lawe ana i kou ola," wahī a ke alakai o na powa i pane mai ai. -v Ua akaaka ae la ka kiu no keia mau olelo a ke a.!a-> kai o na powa, me ke ea ana ae hoi o kona poo iluna a nana pono aku la i ke alakai o na powa me ka pane ana aku"Manao anei oukou e mauna wale mai ana no o Dona Lavena i ke ola makamae iloko ona ma ka hele hookahi ana mai oia wale no iloko o-ko oukou poai e ke!a pee limakoko? -E heolohe mai. Eia ke kau pono nei he mau waha pu raifela ma ka puuwai o kela a me keia pakahi o oukou mai ka poe mai e noho koke mai nei ma na wahi pouliuli e hoopuni nei i keia wahi, a o ka hoailona mai ia'u aku, oia ka wa e apahuia ae ai ke ola mai a oukou aku. 'No ka lohe maopopo aoa o ,na powa i keia mau olelo mai ka kakou hiwahiwa akn, ua pau nui_ aku la lakou i ka emi hope me piha maka'u a haalulu a aneane e hiki ole i kela ame ° la kou ke paa i kanp. pu . P°c kanaka koa a wiwo ole aka, aole nae lakou e , e a ~ a e paio me ke kaeaea o ka Hema, a no ka. mea, ua maaaoio no lakou a pau, aia he lehulehu o na kokua o ka Makaikiu e pee nei i kela manawa ma na wahi pouli e hoopum ana i ua wahi 'la. Ma keia manawa ua mao'popo na mea a pa U i ke ahikanana o ka Hema ame ke kali *hou ole aku he manawa hou aku, ua lalau aku la kekahi lima o ka Makaikiu ma ka lima o ka elemakuie Kelerona, ka mea , 1 \ ahewaia, mamua 'iho, ame i ~n ui nioakaka, ua pane akula oia: "E hoi no kou home."