Ka Holomua, Volume I, Number 16, 17 January 1914 — KE AHIKANANA DONA LAVENA KE KAEAEA O KA HEMA-A O KE POOKELA O NA MAKAIKIU A PUNI KE AO [ARTICLE]

KE AHIKANANA DONA LAVENA KE KAEAEA O KA HEMA-A O KE POOKELA O NA MAKAIKIU A PUNI KE AO

MOKUNA XVI. Waiho Oni Ole Ilun-i o ka Papahele ka Hana a ka Uwila Pau Elua i ke Anu o Mahiki—Oili Pulelo he Ahi ii') Aneki— He Aknle ka Hoa Like—M amao Noho 1 ka Hohonu. Ma keia \va ua lohe hou n| aku la ua leo uwe ala no me ka ! ikaika, a meha pu iho la, a me he mea ala ua maalo ae ka Anela me ka wepa ma ia wahi ia manawa, a sila iho la i na lehelehe nona ka leo a ka kakou hiwahiwa e lohe nei. Na keia leo ana i iohe ai i kono hou mai i na noonoo o ke' kulana hiena o ka wiwo ole iloko' ona, a hoopaa koke iho la koha ' lunaikehala he mea pono iaia e hana aku i ka mea a Alanaga i' makemake ole loa ai e loaa aku' ia mea iaia. Nolaila, me na maka huhli i piha me ka inaina, ua nee malie mai la oia no rtvua o keia Paniolo, me ka ikaika a pau p koaa olona i hoounaia aku e houluulu ae ia lakou a pau ma 1 kona lima akau, ua haawi akti oia i kekahi o kana mau puupuu kapuai elepani ma ke poo' 0 Alanaga, a iloko o na imo! elua ana a ka mska, aia uahooulu ino nei o ka Uooilo ke waiho oni ole ala iluna o ka papahele.' Me ka eleu o na tiga o ka ' waoakua o Hmeeiu e lele ana e ' omo i ke koko o kana mea i makemake ai, pela ka eleu o ka kakou hiwahiwa i lele aku ai \ maluna o Alanaga, a piha a i puua ka waha o ua Paniolo nei' 1 ka popowelu, a o na lima ua • punukuia ae la me na kupeehao, a o na wawae o ua Alana- ! ga nei, ua kupeeia iho la me ka! hamakd a ua ahikanana ala ej lei ana, a ma keia-wa aia ua Alanaga la ke waiho oniole nei, a ua lawaia no ka waiho molaelae ana 1 ke alahele no ka lanakila o ka kakou hiwahiwa e puka la'ela'e ai mailoko aku o keia rumi. Me ka hoopau manawa ole aku, ua komo aku la ka lima 1 ke eke o kana pio a lawe mai la i ke ki o ka rumi, a iloko o ke kauna sekona wale no, ua ai a ka hemo ae la ka puka, a aia ua kaeaea la ke ku la no ka rumi nui owaho me ka laka pu ana hoi i ka rumi mahope ona a paa. Ma keia wa ua hoomaka aku la ka kakou hiwahiwa e pii no iee alapii e kamoe ana no ka hale o luna, oiai, he mau kikeke ikaika kana e lohe ana ma ka

pukanui o ka'rutni ana 1 aku ai ia manawa. Ua ahiahi loa ūkeia a kakou hiwahiwa e ike nei, a e aneane aku ana hoi na V ikuna o kaX>a e hooluolu no 'e.i luhi oia la o kona hele ana. | Ua h'.ki aku ka kakou hm Ihiwa no ke poo o ke alanu\ .■ | iluna, a ma keia wahi oia aī no ka hoolohe ana '■ 1 he kino kanaka kekan . j hal.iwai aku ana me ta, aka, lai pu wale no, a o kela kik i i ikaika. ma ka puka nui owah \ jka rumi d na i haalele afcu ! oia wale no ka mea nana e lu -h- 1 un-+ele- arrar-ka meha la'i pi> • manaw a. Aole i hoohala mmawa w ka kakou koa ma ke ku ana - - < ke<a wahi, a i ole, iho paha lalo a no ka puka nui no hooko ana i ka makemake ;■ like me ke kikeke ana e lo'- e nei, aka, ua hele aku la oia > kekahi puka-aniani e hamap. i mai ana, a iaia i nana aku a no waho, ua ike aku Ia oia h. , heluna nui o na lio, a ma k; helu ana aku a ka kakou hiwah - wa ua hiki aku ka nui o ke:.i

poe lio i kekanakolu-kumamalu:. a ike iho la oia ia wa me k; hoohewahewa ole, aia he kanakolu a me elua mau hooholoho limakoko ma ka lanai o ka hale i kela manawa, a o lakou hei keia e paluku nei mawaho o k.-. puka no ka miaao ana e "kome mai iloko. Ma keia wa ua mahuah_a loa mai la ka ikaika o ke V keke ana o ka puka, aua mao£ jpo i ka. kakou koa ke Kaeae oka Hema, ina e hoao ana ke i poe e wa-hi i ka puka i mea e :o:no mai ai lakou iloko, alaila, - īke maopopoia anā oia, a o ka .opena, e hapala ana ke kea ka ele ka ai. Eka mea heluhelu nov ano kaua, ua lawa na manawa i hala

aku nei i a'o ja mai ai k ua e ka makaukau nui o k i kaua koa, a nolaila, ma ke'a ,va eia hou no oia iloko o kekahi kulana kupilikii loa, oiai, e:a no l.eia manawa i ka e ; hiki ole ai iaia ke pakele, oiai | ka hale ua hoopunna t na powa. | Ma keia wa eia no ke kikeke | ma ka puka ke hoomau nei i j kana hana, a o ka kaua eueu • hoi ka hiwahiwa nona keia 'moolelo, eia oia ke ku nei ma jke poo o ke alanuipii iluna a rne na lima elua e paa ana ma kona poo, kona mau maka ooi a hiaa e nana hoomau ana maluna o ka papahele. Ua ku malie iho l a oia no kg. noonoo nui ana i ka hana kupono e hana ai no ka hoopubiti ana i keia puulu o na powa, a no kona lanakila hoi. "E iho aku ana au e wehe i jkela puka," wahi a ua Ahikanana la o ka Hema, oia i oia e

: iho ana no lalo noka manao an* e wehe i ka puka. Ma' ke sek:>na mia 1 ja a kakakou koa i hehi iho ai kona mau kapu-ai 1 ka papahete o ka. ! holo o lalo, ma ia manawa hoo- | kahi no oi \ i halawai aku ai me ka īlikim e puka mai ana mai loko m u o kek-xhi wahi rum 'iuku m ki hele ana aku e wehe ! inai i ka puka, a tfie ki piha [ ol'Hi a hiuwi ole aku hot i uian -w.i no ke a Ihkmi e pale ai :iu\ia iho, aia ni iima kuilana o ( ua kaoAe \ Ui ke lo.tiil..mi la ī ki >lu' iii.ik.tai o k.i puana-i o ua : ;ko.ki noh j hale Liu pama la a ,A ; anig a ka mea s ike ' t', ai i hoi, ke halihali ia al i ua 1 lilki'U la e ka kakou koa no ka 1 h ile o I jnn. ; A e hke me kaua i hana ai ia Atanagd, pela no oia i hana j iku ai i keia pio ana, a pau elua' e pupae malie ana i ke anu o Mahiki. ' Aole ka kakou koa i hoohala aku no sekona no ka nana ana aku i ua Ilikini la, aka, ua īho koke mai la oia no' 'ea wehe ana aku i ki puka. j "Ma o na lani la, e akahele wahi a ua A.hikanana la o Hena, iaia e wehe ana ī ka P'-ka, a ī ka hemo' ana, ua haUwai aku la kona ikff me na 1 elehelena o Konela Hane, ame ka leo hikilele ua ninau koke aku la oia i ke KLonela: "He kauka raiī nei anei ke:kahi me oe?" I "I Kauka." | "'Ae, e wiki! E make ana o Alanaga." | * £ E make ana o AUnaga!" jwahi a Konela Hana i hoopili ( mai ai i kaia olelo ana*. | Ua kamailioia keia mau olelo e ka kakau hiwahiwa me lea hij kiwawe loa a me ke ano hooj kaumaha no hoi, ī mea e hiki ai j ke hoopuhili aki i ua Konela la a me kona poe, a i hiki ole hoi i kekahi ke loaa he manawa e mo'nala ae ai ka noonoo no ka hoohuoi ana. "Eia anei o Kauka Lanada ms kakou i keia wa?" wahi a ka mnau a ua Konela la. wahi a kekahi o lakou. "E haawi mai i ko j ho ia'u e ke Konela maikai, he mea pono e ioaa ia kakou he kauka i keia manawa," wahi a ke Kaeaea o ka Hema. "Ua pono, e lawe aku oe i ko'u lio. Aia mahea o A.laoaga a i ka wa hea kona ma'i ana?" "E make koke auanei oia ke hoopau manawa wale au maanei no ka pane ana i kau ninau. E loaa ho oia ia oe maloko o kona rumi moe, O Pedero pu kekahi tne iaMe keia mau huaolelo, aia no na kapuai o ka kakou koa ke halihali la iaia no kahi o ka lio o ke Konela Hana, a i hakalia ■ no a oni pono iho ke kulana o Kaeaea la o ka Hema, o

kona wa no Ta i haalele ai iua w<ihī U; ame he ahi lele pua-o la no Aneki, ua wehe aku la oia aiAmao, a he akule ka hoa like he i'a noho i ka hohonu. E ka maknmaka heluhelu hoinaun iu, hoo a hooilina punana a ka 'nakemak? i na kohi e lilih\ i ka wainohia o ke Ahikanani, e nana, e nana, ~ii l a ke I"Cae<ic*a oka liem i ? ka IVlakai— kiu D ,na Uv<?n 3| aia kc ahana l.i e n i kipu n kapu n Mmeh.iha a he m.-inu ka hoa liko m.ho uuu i k>t naheiu, ho helo n.» ko ,iivuivva pouli ke ai., a .-na Konol.i Hana he na ka hok.i. Ma ka man,iwa ī haale'.e niai ai o Dona I-avena, e like me ka kaua eka hoa heluhelu ī īke nei, a>a he mei i hoomaopopo mai i ke ano o ka mea holoho, a oia kana i kamai'io ae aī i keia mau mamaolelo: "K hoomaikai nui ia na lani!" O keia lio o Konela Hana oia ka heke o n'a lio ma ka holo ana, a oia no hoi ke pookela o na lio i ikeia ma ka Mokuaina o Geogi?i. O ke kan\ka nana kela mau 01310 ae Ia maluna, ua hele maī la oia im Ja o ke Konela no ka mnau ana: - - "Owai keU kaaaka?" "He hoa'loha no Alanaga, si a Konela Hana i p«me aku ai i ka ninau. <£ K.e hoike maoli mai nei oe ī kou kuhihewa nui." Heaha ke ano o kau mea e kamaiiio mai nei." Kle kamailio aku nei au { kou kuhihewa nui maoli no kela kanaka. "Alaila, owai kela i k-xu īke?" wahi a ke ĒLonela Hana 1 ninau aku ai 1 kekahi o na powa nana ka hoohuoi 1 ke kanaka o ka palule ulaula a ka ! aiwaiwa. 1 "O ko'u manaoio maoli, oke kahunapule no kela iloko o kekahi aahu okoa."