Ka Holomua, Volume I, Number 17, 24 January 1914 — KE AHIKANANA DONA LAVENA KE KAEAEA O KA HEMA-A O KE POOKELA O NA MAKAIKIU A PUNI KE AO [ARTICLE]

KE AHIKANANA DONA LAVENA KE KAEAEA O KA HEMA-A O KE POOKELA O NA MAKAIKIU A PUNI KE AO

XVII. īkeia ka N"o'a īīuna—-.Ahuwale ka Lani i Lanahuli—?Jauhili ka Ai a na Alii. Ma keia wa i hoopukaia"ai o keia mau olelo maluna o kekahi o na kanaka o ka puali o na powa, ua lalau aku la na lima kakauha o Konela Hana ma kona poohiwi, a me ka leo kohu bipi ahiu o Halona, ua pane okalakala aku la oia i keia mau huaolelo: "E hai maopopo mai i ke ano o kau mea i kamailio mai nei ia'u,. * f Malia, ua kuhihewaau, aka, e na lani! Ua ike au ma na maka o_ kela kanaka, a ina aole, aole oia o Dona Lavena, alaila, aole au e hoopaa hou ia*u .iho no ka hooiaio ana i ke ano o kekahi kanaka e like me ka loihi o na la o kuu ola 3113!'' "E kau maluna o ko oukou mau lio, a e hahai aku mahope o kela kanaka palule aleloahi mef ka papale mamalu, a e anāi aku iaia' no ka honua!" wahi a K.onela īiana i kona mau hoa, omokoko. '*-E< ki aku iaia me he ilio kawa-u la me ka ninau ole aku

i kekahī ninau iaia. Me keia kauoha aia na powa maluna o ko lakou mau lio no ka hooko kauoha ana, a ke moe a make ala hoi ka holo o ko lakou mau lio no ke ake nui ana e loaa aku ke kaeaea o ka Hsrna, alaila, e hooko aku maluna ona i ke kauoha a ko lakou alakai. M!ai ka 'manawa i haalele aku aī o ka kakou hiwahiwa i _ka hale o Alanaga, e like nae ka mea i ike ia ae nei ma ka helu i hala, a hiki i keia manawa a Konela Hana i hoomaopoP° ma ° na olelo la a kekahi o kona mau kanaka, aia ke kiu, ke kaeaea a o ke Ahikanana kaulana o ka Hema, ke holo la me ka puahi nui, a ma kahi hoi he elua mile ka mamao mawaena o lakou iloko o kela manawa. Oiai lsa kaua Hiwahiwa e holo nei tio kona palekana % mai na powa mai, ua hoom'aopopo Pu iho Ia no hoi oia, aole e loihi aku ka manawa, alaila, e loaa ana ia Konela Hanā ma na hoomaopopo ana ua apuhiia lakou, nolaila, ua minoaka iho la kona mau papaLina no ka palekana i loaa iaia. Me keia mau manao hauoli no ka palekana i loaa iaīa, aia np nae h6 mea nana e hookaumaha Ia i kona noonoo, o ua

ala, oia iao ka |eo u«e ana i lohe ai maloko -o ka bale o Alanaga, he leo" o-ke kaumaha, ahe leo' wahine hoi iloko o ka A no keia mea e halialia mau nei i kona noonoo,-ua ala mai ia na <100*100 ana iloko ona he uiea po laia ke huli hou aku ī hope ke hiki mai ka manawa kupono e kono ia mai ai oia rio ia hana īīe āneane e piha k 1 Hora okoa o keia holo ana a k 1 k-tu 1 hiwahiwa e ka m~a heluhe 1 ' , uai ike aku ta ua kaeaea nei 1 k iu i.J i kekahi hololio e holo ana ma- | mua ona, a no kelaholo'io inaj e ike nei, i hooh=m*u aie hv> ma- ! nao hou iloko ona no karu. niea ' e hana ai i mea e" hoohoka 1 hou ia ai na powa, ina eia la-, kou ke hahai aku nei niahope' ona. \ No kfe ake nui o ka makaikiu e hookpia kana papakonane| hou mamua o ka hiki ana aku o! lea puaii powa e hahai ana laia, aolaila, ua hooikaika aku la oia I ika holo ana o kooa >li 0> a oiai,' ae huluaaia no keia 110, nolaila, ! aole i loihi aku kona holo ana, j aa halawai aku la oīa me keia! hoohololio, a ma ka ike i loaa' aia ia manawa ma ke ano o ua' kanaka la, »ua maopopo iho la ' iaia o kekahi no ia o na lala o , > ka puali limakoko ha'iha'i eanawai. i "Halawai kaua/ 7 wahi ake saeaea. ! ka mea hou?" - "Ua hōehala o Konela "Ua hoehaia 'oia?" wahi a ka powa. 'Ae, a e kau aku oe miluaa o kona lio, a e holo no kou ■ pono." C "E holo au no ko'u pono?'* "Ae, no ke kii ana 1 kauka a hai aku iaia-e-afwrwi —mr ka hale o A.lanaga!" ' "Heaha ko mea holo ole i ke! kauka?" ' "E holo aku ana au no kahi' 0 ka loio. E wikil E wikill A.ole kaua e apa a hoopau wale Ika manawa. E haawi mai oe 1 i kou lio ia'u.'* j Ma keia w a i lele iho ai ka powa ilalo, oiai no nae ka kaua' hiwahiwa e hoomau aku ana no i ke kamailio ana. "E kuapo papale kaua, a pela no hoi me na kuka o kaua, a no ka mea, ina oe e lohi loa ana a poeleele, alaiīa, i kou hoi ana mai e lilo ana ko u mau aahu i mea hoopakele aku ia oe, a ma keia wale no-oe e palekana "ai." No keiā mau olelo maikai a Dona Lavena, ua manaoio iho la ka powa i keia mau mea a pau e kamailioia aku nei iaia, a oiai, eia ka kaua hiwahiwa ke pupuahulu aku nei o ka hookoia o kana papa hoonohonoho, nolaila, ua loaa ole be manawa e hoomohalaia ai ka noonoo xt kahi powa no ka hoomaopopo ana i keia mau hana e-apuhiia aku nei oia.

He mau minute wsle no ua paa ae la keia roau ho'ololiloli aahu ana, a o ka wa hookahi no ia a ka makaikiu i olelo aku ai i kahi powa: "Ano,eholo nou iho," a o ka wa no ia oua li) la o Konela līana i ahai aku at i kahi powa e kau ana maluna o koaa kua me ka puahi nui, a o ka makaikiu hoi ua alakai aku la oia 1 ,kona ho iloko o ka hihipea o ka n.ihelehele e ulu ana malaila. Ma fceia manawa, o ka kaua j hiwahiwa. i aka *i e like me I ka kaua i ike iho la. ua wehe ae j ae la oia i ka papale ana e pa- | pale *na a kiola aku la iluna o i ili honua, a me kona mau lima | e puili ana ma kona umauma, ,ua hohola ae la na minoaka a,na ma kona mau papalina, a me he mea ala, eia oia ke au nei iloko o ka moana la'i malie o ka [ hauoli. j Oiai ua kaeaea la e hoopoluluhiia ana e keia mau manao hauoli no ka holopono o keia J mau hoolala ana, ua lohe aku la |oia i ka haīulu mai o na kapuai j lio, a hoomaopopo koke iho la | oia, aole keia mau halulu kapuai jlio no kekahi poe e aku, aka, no ka puali hololio no o na powa e hahai aku ana iaia. , "Aia ua la!" wahi a kekahi o na powa me ka ieo nui ! piha hauoli, iaia i ike aku ai i ! k;a mea hoohololio e holo~ ana ,māmua o lakou me ka puahi 1 nuf. "E liiake oia e pono ai!" walii a kekahi. | "O kona manawa hope loa jkeia, aole oia e hoouluhua hou mai ia kakou a me ka kakou hana/' | "O ka makana a ko kakou Koneia Hana, oia ka kakou e ae, a~ke loaa oia ia kakou ' , o. ko kakou pomaikai no ia." | Ua kali hoomanawanui iho La I ka kakou hiwahiwa no kekahi ( manawa pokoj.e no ka nana ana ( ina he mea hou aku kekahi e holo maī aua mahope o ka puali l o na powa i hala aku la, a iaia i | ike ai aole he mea hou aku i f koe, nolaila, ua oili mai la oia ( iwaho me ka lio ana i lawe mai ai mai ka powa mai a kau ae la J maluna o kona kua no ka huli ( hoi hope ana aleu no ka hale o ! Alanaga. I Oiai ka weli o na powa e hoi ( nei no kahi o Alanaga, ua hiki aku la oia ma kekahi wahi i ulu f paapu loa ia e ka nahelehele, a x he hapawalu mile wale no koe alaila hiki aku i kahi ana e t hele hou aku nei, nolaila, ua f lawe aku* la oia i ka lio no loko o ua nahelehele la, a mahope iho. o ka hoopaa ana t a'ku iaia ma kekahi wahi kupono, ua puka hou enai la oia no waho o ke alaloa a kamoe aku la kona ' mau kapuai no ka hale o Alanaga. E ka hoa heluhelu o keia moolelo, ua ike pu iho la no kaiia

i' na mea i haneua e ka kaua hiwahiw'a mai kona manawa i hiki aī ko A.lanaga hale a hiki i kei i mnnawa ana e hoi hou akU nei, a nolaila, e aui »e kaua ihope heiha la na mea e pili ana ia Konela Hana ma, mahoiho o ko Dona Laveni haa'ele ana aka. Mamuli o ka eieu, ke akamai a me ka piha maalea o ka makaikiu ma ka wa ana i īke ai ia KoneU Hana e ku ana ma ka puka ma ka wa aaa 1 puka mai ai, mamuli oia kumu i hiki ole ai i ua Konela la ke manao ae o- keia no k* lakou mea o" ka imi ana mai, a aole no oia i manaoio iki a hiki wale no i ka ma nawa ana i komo aku ai no loko o ka hale a ike i na mea a pau e pili ana ia Pedero a me Alanaga» He mau hoa*loha pilipaa loa 0 Konela Haoa a me Alana ga , a he mau hoahui hoi ma ka hana, aka, iloko o ko laua pilipaa ma ke ano hoa'loha a oihana, aole loa i loaa ia Konela Hana na ike maopopo ana i ko keia Paniolo ano. " Ma ka manawa i haalele aku ai na poe powa no ka uhai ana mai mahope o ka makaikiu e like me ke kauoha a ko lakou haku, ua komo koke aku la o Konela Hana no loko o ka hale, a iaia i hiki aku ai ma ka hale maiuna, ua ike aku la oia i kekahi kino kanāka e waihe āna maluna o ka papahele. - Ua lalau iho la ke Konela Hana i ua kino kanaka la, a i kona hōohuli pono ana ae i k« a'o iluna, ua ike iho la oia o k« Ilikini no o Pedero, a ike pu ihe la no hoi oia ua kupeeia ns. lima, a he popowelu ka mea e noho haku ana maloko o kona waha/ 'Nawai i hana i keia maluna ou?" wahi a ke Konela Hana, oiai oia e wehe ana i keia mau mea i hoopaaia ai ua Ilikini ala. XJa hiki ole ia Pedero ke pane koke ae. i ka nīnau»a Konela Hana e nin.au nei, mamuli oka eha i loaa i kona alelo ma o ka hookekeia ana e ka popowelu, a 1 ka ana ae o kekahi manawa, ua pane mai Ia oia i keia mau olelo: "Na ke kanaka me ka palule ulaula." na lani!" wahi a ke Konela aole anei ua pakele hou aku kela kanaka mai a*u aku?" Oiai keia mau olelo i hoopuka ae eua Koaela la, ua hoopil loa ia ae kona inaina mamuli o kona-hoomaopopo ana iho ua lawe pu aku o Dona Lavena i kona lio a no ia mea, ua helelei wale mai la no na olelo hoino mai kona mau lehelehe mai no ka kaua hiwahiwa e like me ka helelei ana oka laulaau maloo imua o ka inaina o ka makani hele uluulu. Aole i pau.