Ka Holomua, Volume I, Number 19, 7 February 1914 — Moolelo Hoonaue Puuwai NO Caroline Penise KA U'I NOHEA O CANADA A I OLE O KA NANI OIKELAKELA IWAENA O NA KAIKAMAHINE ILIKINI KA MEA I KAPAIA "KA PUA LILIA LANA I KA WAI." [ARTICLE]

Moolelo Hoonaue Puuwai NO Caroline Penise

KA U'I NOHEA O CANADA A I OLE O KA NANI OIKELAKELA IWAENA O NA KAIKAMAHINE ILIKINI KA MEA I KAPAIA "KA PUA LILIA LANA I KA WAI."

lv.ik.uua i N \ uo\ovrin vnt MOKUNA II Na ka Utrie Magceneti o ko K.aua Mau Onohi Maka, 1 Hoolilo ia ICaua i Mau Ipo Aloha 3NTo ka opio Masiliona nae, ua komo iho la iloko ona ke kuaki ame ka heonaukioki iaia iho no, no kona naiiipo i ka haawi ana .1 n\u loa na lako ai, oiai ua īko īho 1' eia mamuli o ka loihi K.vt e l-ei 1 manawa, pela no ka loihi an* e ik? ole ai i na heleho'e»-- \ a'nohia ui uohea o C3rol»ne. Aole n-\e i hoike \ku ua opio ala 1 kan?. man<-o hoohihi nana i hookunahihi a hoanoe ?e 1 helehelena, aka, aia iloko hlo loa 0 ka papaku o kona puuwai kahi 1 paila a i haku'iku'i ai na nt-,0-noo noo iike ole. JEiookahi nae ana hana nui 1 koe ana i manao ai, oīa no kona imi ana i na kumu kupono apau ma kona aoao e loaa ai he manawa loihi nona e hui ai me Caroline, ka anela maemae a kona mau maka i ike ai, a i hoonuu hoi a lawa na kaiikoi a ka lihilihū A elike me ka hikiwawe o ka noonoo i holo ae iloko o kona poo, pela oia i pane koke aku ai: "K.e noi aku nei au 1 ko olua oluolu, e ae mai olua- e noho hou iho kakou a pau ka paina awakea, i ai olua ma ka'u papaaina ma o ka'u noi, a lawa, alahookuu aku au ia o'lua me ka maikai no ka huli hoi ana no ko olua home waokele i ka uka iuiu. Pehea Ia ia?" "Aole au e ae aku ana i kau noi, aole nohoi au e hoole aku ana, aka, ke waiho nei au na ka 7 u kaikamahine e pane aku imua o kou hanohano;" waHi a. ka makuakane i pane mai ai. "ELe .manao nei au, e Papa; aole i pololei ia manao ou o ka waiho anamai na'u e koho. Aole anei o ke kumu ia o ko Lota pilikia mamuli o ka wikiwiki e ana i ke koho, aole oia i waiho na ka elemakule Aberahama e koho mua, īna aole e lilo kana wahine i kia paakai? Nolaila, o ko'u manao e Papa, nau no e koho mai ko kaua noho ame ka hoi." I pane aku ai o Caroline me ka leo waipahe. Mamuli o keiā pane a ka Ui Pua Lilia Penise, ua minoaka ae la ka Opio Masiliona me na papalina hopmahie, a aka like ae la nohoi lakou apau no keia mau olelo hookaau, a oia nae ka

kona makuak'ane o ka pane ana mai, "Ua hiki, a mai hoohalahala mai oe i ke ano o ka'u olelo hooholo e haawi ai." O ka manao maoli no o ka makuakane i ulu ae ia wa, e hople; aole hoi e hihi' ke ike ala oia i ke ano hakanu a umalu e halii *Ia ma na helehelena o ke kanaka opio, a oia ka ua Ilikini aoo nei o ka i ana mai: "O ka'u olelo hooholo, ke ae nei au i ka lokomaikai o ke kanaka opio i kono mai nei ia kaua." E like tne ka nalo ana ae o ka ohu mai ke kuahiwi ae a ike ia aku na kilohana kukilakila, pe® iho la na helehelena o Masiliona iloko o ia mau sekona, j nalohia ae la kela ano hakumajkuma a he mau hiohiona hauoli 1 ke hoalii ana; aole nae iaia wale no,ia haawina, aka, o Caroline | pu kekahi i awaiaulu pu īa ma ' ia kulana. j Aia ke hene 'la ka piko wai j o!u o Himela 1 ka ua mea o ka nui piha hauoh, a oia ka ua kanaka opio nei o ke kauoha ana aku i kona kanaka hana e hoomakaukauia mai ona mau mea ai na maiwaena mai o na meaai maikai loa o ka halekuai. 0 ka makamua loa iho la no hoi keia o na poe i hele mai e kuai i ka lakou mau mea i makemakē ai i keia halekuai, i kbnoia e ai; aolesmai na haku mua mai, aka, ia Masiliona wale no. Nawai nohoi e ole, aia ke!a j mea hu'i o ke kino ke nome ma- | lie 'la īa loko: "Heaha la hoi? | O ka hana īa a" ke aloha, o ka | i ka nlanao. Auwe! kela mea eha lima ole e.*' 1 ka makaukau ana o na mea ai, oiai lakou e hooipo ana me | na kuhinia o ka papaaina, me he mea ala o ka manawa mua loa iho la ia i 'ike ai o Masiliona i ka ae o ka ono o kana ai j ana, aole mai kinohi mai. Ma J ka nana aku, o laua like no a i elua ia papa ljeenalu hōokahi. I Ke ai nei ~ lātia/ 7 a ke nana aku nei nana mai me na minoaka Ke lalau kahi i ka meaai, hookahi no ka iho like ana o na lima me na hao kio'e. Hoko wale iho la no o* keia manawa pokole na minute apau o ka hauoli, a i ka hookokoke ana mai i na sekona o ka huli hoip Caroline me kona luaui makuakane, akahi no a ike hou ia aku ka ohu o ke ao polohiwa e uhi ana iluna o ua mau opio ala a hoike mai la i ka hoihoi ole ma ko laua mau hiohiona, a aia ke kaumaha iloko pakahi o laua kahi i lapaku ai me ka ehaeha nui, a oia ka ua mau opio ala e hoao ana me ko laua ikaika apau e kaomi i na haku'iku'i ana a loko me,na ano a pau i loaa ia laua. I ka makaukau ana o na meā apau iluna o ka waapa, ua huli mai la ka makuakane a pane mai la ia Masiliona i leeia mau huaolelo o ka mahalo: "Ma ko

rtiaua aoao ke haawi aku nei au' *nau hoomaikai palena ole ia oe no kau mau hookipa maikai ana, a ina e hoomauia mai ka ikaika o ke kino, ke manao nei au e hui hou ana no k-^'eou. i panai ma ko maua aoao no kau i hana mai ai ia maua, ke hoike aku nei au ia qe, ina he makemakekou e hoohala manawa ma keia- mua aku, ua wehamama mau na Ipuka o ko maua malu hale nou i na manawa apau;" a o ka haawi mai Ia no ia i ka aloha lulu lima me ka huaolelo —Goodbye—no luna o ka waapa ka ilina hope. No Caroline, e hiki iaia ,ke kamailio pono i hookahi huaolelo, oiai ua maeele a ano e mai Ia o loko, aka, ua hoao mai la no nse ua ui nohea ala o ka aoao pa'apalu e nana pono ig. J Masiliona me na lihilihi i hoo'pulupe ia e na kulu waimakame haawi ana mai i kona lima, ' ame ka hooikaika i puka mai ai _ kekahi huaolelo ko'iko'i a sno ' nui me ka leo nanahe e lohe wale ia ai no e ko Masiliona m&u pepeiao: "Corae." A o kau aku la no ia iluna o ka waapa. j He uuku wale no "kela wahi huaolelo, eia nae he nui a hohonu kona manao, he makolukolu pau ole i ke ana ia. Oiai o Masiliona .e-kilohi ana i ka holo palanehe a ka waapa ilutm«a&,,ka ili o ka wai, aole loa he hiki iaia ke ku hou iho malaīla a nana aku i ka mea a kona puuwai i aloha ai e lana hele ala iluna o na wiliau koieie o ka muliwai, o kona huli koke mai la no ia no ka halekuai, a hooj kahi no hana he holoke i o a ia nei, me he mea ala, aia no ke mau 'la ka pumehana o kela mau manamanalima waliwali iloko o- kona poho lima, a ke mau la nohoi ke o ana o kela leo nahenahe me kela wahi hopunaolelo uuku poina ole iloko o kona hoomanao ana—Come'. No ka pua eha koni hoi e lana hele 'la iluna o ka wai, o ke kino wale no ia iluna o ka waapa e noho ana me he pauku laau 'la, 0 ka uhane ame na mea apau eia no i hope kahi i auwana ai, a pu,ana wale ae Ia no oia iaia iho, "Na ka ume mageneti o ko kaua mau onohi maka i hoolilo [ ia kaua 1 mau ipo aloha;" a uwe ! iho la. Pehea la, ua pilikia maj oli paha< oia? lCoe aku ia. O oe leai ike e ka mea heluhelu. O luna hoi keia o ka moe o ua kanaka opio nei iaia i hoi aku ai e hiamoe ia po ana iho, me he mea ala ua piha i na laau kalakala ooi ame na miliona uku lio e noke ana i ka nahunahu, i ka ua mea o ka hiki ole iaia ke hiamoe, e noke wale ana no oia 1 ke kaapa ma o a maanei. £ hookuu aku kaua e ka mea heluhelu i ua opiō ala e hia-a ana i ka wela a ke ' aloha e loku hala ole ala i ka iwihilo, a

e huli ae kaua a nana i ka Ul Pua Lilia Lana i ka Wai, heaha la ka puana a ka moe? Ke hiā-a wale ala no paha «ia i nei mea nui he a'oha. MOKUNA "Hr E Kiju Aloha, Pehea Au—Heaha Klau eke Ao Polohi-wa e Alai Nei Mamua?. E aneane aku Pna e piha elua pule mahope iho o' ko kakou ike hope ana ae nei ia C?»roline me kona luaui makuakane, a ma ka hora 3 paha ia o ka auina la Poaha, aia ua Ui Penise'la ma kahi he elua mile ke kaawale mai ko pupupu hale mai ma kapa o ka muliwai a e ako ana i na pua «anī Jike ole o kela ame keia ?»no, a aia hoi kona wahi waapa e lana m?>lie ana ku pohaku i uhiia i"so apaaeka maiumalu o na "iau laau, a iloko 0 ko Carolme nanea a walea i ka ako ana i na pua nani, ua hoopuiwa a hoohikilele pu ia ae la ua kaikamahine opio ala i ka poha ana. mai o kekahi leo ma kona aoao, i ka pane ana mai: "Aloha ahiahi oe e ka wahine opio uL" Ua huli koke ae la o Caroline ma kahi o ka leo i pa e mai ai, aia hoi e ku mai ana o Edewada Ike kanaka Pelekane hahai holoholona me na helehelena hoomahie o ke ano hooha'i. Mamua nae o ka pane ana aku oke kaikamahine opio, ua kaa e mai la-ao i ua kanaka nei ka mahaoi mua ika pane ana mai: "Ē kala mai oe ia'u e ka opua hiki kakahiaka, ua hoopuiwaloa jia paha oe no keia halawai ana ; o kaua ma keia wahi. Aole no j hoi au i manao a i ■ moeuhane | mua e halawai ana„ ai2 me oe, aka koi, ma na ulia laki a po- ! maikai o ka manawa, eia kaua ke hui nei he alo a he alo me ka hauoli." i Ia hooki ana ,iho oua kanaka aoo Enelani nei i kana kamailio jana, ua- kaulona pono loa mai la kona mau maka ia Caroline Ime ka manaolafta e loaa aku ana la hoi kekahi mau hiona olu- | olu a hoomahie; a iaia nae e ike ! mai nei, aohe mau hiohiona oia ano maluna o ka Ui Ilikini ana e moe pono ole nei o ka po i ke kuko me ka Ji'a. Me na maka hookokoe e hoike aku ana i ke ano piha i ka hoowahawaha, i pane aku ai o Caroiine: "Ke mahao nei au,-aole Joa he wahi kbhu iki o kou kapa ana mai ia'u he wahine p'i, ma na ano^apau." "A ina hoi ha pela, e kapa t aku au ia oe o kuu aloha," i pane hou aku ai ua Edewada 'la. "Aole loa au i .ike i kekahī mahaoi nui a hilahila ole elike me oe a'u e ike nei," wahi a i Caroline .me ke emi hope ana aku a ku ma ka aoao o kona > wahl waapa holo muliwai ' E hoomauia aku ana