Ka Holomua, Volume I, Number 38, 20 June 1914 — KA NA'I AUPUNI KAMEHAMEHA. [ARTICLE]

KA NA'I AUPUNI KAMEHAMEHA.

G r JLSTAN K. POEPOE, Esq. /fiioha oe: — .!<-* lniii " iin ,iku 1 i< u u ui'ikul' j lnko '• Win lawu K'uioha o'.'i h'ii t<,i \ upepa K A iHO,, M F' i •M i k.i nan.i p.hA īnii a iijn],in»i o ! a} i u. i k.i L , Fj.m»n o Alu K ,ui" h iiii> ba I ( a i',i i'K) kn C(tu I . (r ,-fj,, >- L'lhll W.il! 1 • - .. p :1 l : H,l loa „j k'l :n;i , IH »(• 11 n oui ,u'> eia M. n<) ka hoj ),i n.i'i > ) v ,- ic>! .i|; ] a iu ii o n ii A.i) K u'uu o „• m i k i hal.-i.jln ■ ,<• ivi Mhn ;ii . t ■> ka oii.iiia ; ln ī h;ni> h,.i •<,■] j ~, ] ]•)) IJf* rn» k n r jM h-mn <> na Ja i uwi Jfirn;j 1,1 m. i i f - ri is a njf n,i nnlj' ,i kn rxaaki u nnna !iku ai A ua ili īli'i ka ilok<i o ie.i puuwii o na Hnw.m a holo ilokf> o na lahui e, i pili ;ilnh» ka nohona me na ~alu H:j\van. ILoleo pu no h(ji oia m»navvfi i ulu ae ai na hoomanao ana a. ka Leihui no ke Alnwahme Liliuokialani ī kona au e noho Moiwaliine ana no keia Lahui. Kulu na wai maka a fee aloha ma na pain o ka luuluu. Aole hoi e hilii ua nele kaua e ka Lahiui ma kekahi enahele o na kanawai o ka ama, O ka īkaika o ka manao a me ka lo kahi no lakou ke Aupuni. Pela i pili pu ai kakou malalo o keia hoo ponopo io Aupuui ana. Nolaila, aole hiki i kā Lahui ke olelo ae he lani iluna a he honua ko lalo nei, a no ka mea, ua nele ia kuloana jjilipaa la oe e ka Lahui Hawaii. Malia, e olelo mai ana oo he Aupuni maikai keia o ka hnoponopono a,na iloko o ka aina. PoJoJei no im au e pane nei, oiai, ko pulelo nei ka hae o ke Aupuni o Aruerika maluna ou e Haw 111. 15 huli aku k«ua a nan/i aku i ke au e noho »noi ann o Kamehameha no ke Aupuni. O ka heluna lpoo o na Mamu a Unii, Keawe, Kameeiamoku. Keaweheulu, ke kilokilo o Kahekili. Paiea Ka mehameha, me n*v koa e ae i kokua i ka hoomoe ana i ka papahele o ke Aupunl o Kamehameha. Ia manawa he liapaha miliona, oia hoi, ho c»lua l»aucri tn*>, knnalima tft\m.ini kanaka Hawaii inaloko o k«'iiv l'nomokn. I ka wa o kn Nh'i Anpum hor>imx v ni i ka papnholi' o ki- Aupuni Ilawnii i k'i au i hala O kf ukun nui o, nn uln i k a w?t mamun aku o Kn niphn uic>ha 1., niui ka hoomaka ana uiu nii hnlu--I<<>, 11>ai inia mai, oia ke k.iliunn honpono r malama nku an.i i.iia ino ka īhiihi a lcapukat>u i» mau ln n pela ihe lft i pii ae ni iui alu o, ke a\i kahlko ma na hoailona ma— luna o lakou. Oiai, ua hoihoiia ke Aupuni nialuna o ke Alii Liholiho ia ma\i la. Oiai, o 'ioho ana teo Aiiiwahino Kaahumann mnluna o koiiaJal>uii a o kona no kc> hoolnheūn o na makaainana o kein. I'nnmokn o Hawaii nei. Ua kipa aku kein ]>f>o Uiiwaii, oiu o Kooni Kanui, 1Io]»ii, Unnolii, linmeliume u iuo ihl pou mikAnolo i ka maknhiki ma Kailua, Hawaii. Ua lioeiluunnia akxi iuiua o ki' Aliiwnhiiio Kaahumanu koiu poo

no kn 1 k" auo o kt ; Akua. Kaahunianu, he kaj.u no lakou l ' Pann o H(jriolii « rrjkona poe. he ii i noa no Likou nn a he moe pu no. a o ko kakou Akua hoi he ai kapu fcte maikai ke Akua o ka haole Oiai, ua hoihoiia ke Aupuni eoaluna o Liholiho a haawi aku nei. K«kau īho neī o Honolii i ka in«a o Liholiho i kekahi pepa a haawi aku nei 4ke Alii a nana iho la. A eia ka oielo a ke alii. "eīa he kanaka nul au, eia ka he u-uku " Ia mnnawa hoomaka ka ai noa ana. Kukulu o Kaahumanu ike Aupum aai noa. Kuahaua kn alii e huli no lehova nona >a ahi a pela h'>i nie na makaainana e huli no feh^ya la manawa i hoomaka rnai ai kr> tipu kanaka. Aole e }ioonrjajm 1 Jte akuakii. Uiai, he kn m c Wi o ana nia na kapi '<Ali.ik.ji o £l.nvan, iniwnho i/»oo Ka malaila kan ku k r .ln 1 kuku p>u 1 k»> puhna i ko aln he. 1 ku nui ī k.'i makiihiki A .'1 D 18*J. tJa hoohiki naaupo iho o Kaa liumanu no lehova kona Aup«ini. Holo aku keia nuhou ia njau la malunii o ka aina B huli ae kaua a nana aku i ka manao o koia n'o la ana o keia lahui a hiki i keia vsa, mo kn hoomaop(jpo aku a ka man kokan he 5)6 niakahiki o ka i Jcl<) a k» 1 AkUa i lawi- ia rn ti ai i Hawaii nei, :i hr> niakaliiki i krnku h;*n<Ti rm» 1, nhl k i n tkf];i nolio uti ii .> |n ■ /V 11 p■i; 11 fJ.'ijio l'.'l'* n»a k''i « ma'i l'ii'Kink'i ■' Ha(Kl. Kf< niii lt iiiim I. r n"i k.» oj",i kfi kau -• J,ui ulu ī !;• i,i iiihiii IT'»1 T '» ' ulu ilio iiiii-i ka 1 11u 1 i U'i.i w:i ' ai ka \va i hal.i u M,i k » nana aku a ka Uiiiii kakiiu nu loko oia kuhiheiwa niu, }i(* lnk" «ale ~i no lakou m/» ka nwmi !u,i. U louii walo in īlio no ka lahui a hiki i ki'ia wiii īho l.t i 'iili tnai ai ai ka leo o k«- akua nni o ni alii a hoikn unni' nnu lii ti Kan.elin nielia IJI. Kala ninuikupuap\ikal.*niw ai j katJH>ku K/i'iik"'inuli, rn!\ J;> ano \ia kailiia ka uliain- o ki' akiiii nui, Mahnpe o «ii hoi .niii i> k >na kino n wailio iln» ka "JNa h"p« n:,ii iio irv i- ,'iu i kona «i\hi t* pii' aku ui " O ka lua iho ),i keia o ka iiiai.i inaia «na o na lioikoike o ke nu I knhiko, iīoko «» Nrivi'maba 2H, lsB6|

oia hnoeh y i nei