Ka Holomua, Volume I, Number 44, 1 August 1914 — E HOOUNA AE IA KUHIO, AOLE I HAOLE. O IKE OLE MAI MAKOU IA OUKOU HE LAHUI [ARTICLE]

E HOOUNA AE IA KUHIO, AOLE I HAOLE. O IKE OLE MAI MAKOU IA OUKOU HE LAHUI

He Palupila Kauoha Hooilina liope Ina ke ano o keUi mou hopuna olelo nialuna ae, e kauoha niaoli mai ana 110 la oe e na Hawaii aiaio a p iu e hoouna īuau aku nt> ia. K :< lu iiianaole 1 elele uiau ī Wakinekona, aole i haole. līe nkmma maopopn hoohewahewa ole ia kela niau huaolelo no kou pono e Hawan aloha, d i 01 loa jtku uae īa pono nou ponoi no e ke kanaka Hawaii oiaio Mahea ka hiki pono ana ke hoauwaepuu ae kahi poe Hawan o kakou 1 nei ma« hopuna olelo maopopo loa, a kiola iho la i ka mea i'o, a o ka iwi me ka alualu ka lakou e kakoo nei i elele haole, inahea'i' Aole unei o ka lakou e kue nei 1 keia palapala kauoha hooihna no leou pono e ka lahui Hawaii. he pepehi maoli ana mai no īa ia oe e ke kanaka fclaw*aii oiaio ponoi e uaiike? O ke iloha hoa kanaka, a puuw ai Kalikiano oiaio, o ka kela poe ia i kanu iho ,ii īloko o kou puuwai e paa oe m, a no ka mea, he ola ī'o 1.1 nou e ke kanaka Eiawaii, a o ke aloha a kela manu kupaianaha he -Manualoha, o ia aloha ka lakou nei e p«ikoli—ha-no-Ia mi pa ma.i nei īa Kakou he aloha; he alona i"o anei ? Ia oe e ke kanaka Hawan he mana koho haloka kou e hooma nao iho oe i keia a e noonoo iho—o kuu ano kuokoa i ke;a la a me kou pono o keia niua aku, oia no kela pono koho haloka ou, a īna e alakai ia anu kou noonoo e kakoo aku i elole haole kau, a kapae ae oe ia Kala nianaole nia kulakula, he oiaio, me koa mau niaka ponm no e Jke iho ai no oe ia oe iho, o ke ku

lial'ewili iho 110. aohe nai t- • niniu hi. xih pru )os o#» .n:u lnna|a [laio nriai loko a waho ou. aohe ou 1 niwna koho bil(ika o ke'n tnua aku, i kahi pouo hookiihi uale īho no 1 f koe 1 Ich poho o kou lima ko k.i na ka Kawnn j kejl-i He oiaio, m oh> o nmh\i 010 ma i ai i nei ]<>o a 1 o(ia , n makeo no h.n iio kou poini koho halok.i n hnau' aku o<> 1 kan loikoo nn'i i hmne J knu < h'le h»' i'iau» lon, n ī hoou> nniopo]»o aku oo i kohi kauoha h pt»lo'i a kola inau lnnaionka ī' nana liapohano o Ainonka. >i knn.akfi ih ih-> la no oo la o<> iho )t 5 »-> hanauna hou o na k-uuika 1 Li A\.niokoi.\ mu t aku, a'u o in'in.io i i> n«'i, moli' o l'iwi' i' aku Uo Akua i k"u v>{a 'i iki-oiaka nk u oo w-i u i ko ka 111 ku n» 'i k n o k.na koho h.iloka tn.ii kuu li m.i ponoi ak u Ho wahi kumu .»mi 010 wah- tlv> iio ka Likou i> piopiolo nun rn f n i m:nn koho ona kanak» HaArAu i kei.i iiin'i hi o in hoi. no ko Kaianiinaole molowa ka, ho.i[ialah-ha w.ilo k« i ko Iln-u.ui mnu pono, a no ia ruo.t o pau oia, aoh«? knpono e noho hou aku-i 01010 i Wakineko n a Ea •* ki\ kanaka Hawaii, na pua a Kamehamea ke kaulana. ho 11 na makahiki a Kalannuinolo i hoomannwanni pauaho ol c a j tu , k.\ )>ono o Hawau iloko © ka \ha olelo o Wakinekoiia, a, aoh- lio Tv:.hi h>o homoino mai a lakou noi «»'. a i kola makahiki walo īho noi no, mamuli o na olelo a'o a kona kauka no koūa olakmo oia ī hoi mui ai ī Hawan nei, pau ka molowa-. ba Koopalaleha. ba noho walo' iho no i Waialua e lawaia ai. A eia kekahi mau olelo koikoi ake kauka ia Kalanianaole l, lnai h» noinamina oe i kou ola, e imi ' aku oe ma kekahi wahi e loaa ai na ea i kupono i kou ola kino i' keia manawa koke no, a m«ii hoohakaha oe o-hala e ka wa kupono e wiki a mai hoohala wale ī ka w.i kupono i ]oaa iu oe " A 1 ka noonoo ana o ka elelo u-i hooholo iho 1 a uia e buh hoi mai uo i Hawaii nei, a hoi ae nei oia tua kekahi wahi o ~Kalcponi lalo a oialaila oia i hoomaha īki ai. a •hoea mai Ja imua ponoi o kou alo e na oiwi Hawaii ponoi o ka ama, tne kela manaolana pu no e papahi hou aku ana no oia i ka hanohano elele maluna ona ma keia kau ae. ° keia ae la ke leumu o kona huh hoi ana mai i Hawau nei." a lakou nei ma e piepiele aku nei i na wahi mana kolio haloka o oukou e na kanaka Hawaii, oole' aole" aole loa!!' Ina no o Kale Kaiki, a o Keoki Kaaka paha ma ko Kalamanaole wahi, ame na oleio ao pu a ko Jana kauka pela; ea. pupuu hoolei loa, noho ana laua i Hawaii nei, : «ole no ka molowa a palaleha' wale, aole. aka, no ko l-.ua ola kmo ilio. Nolaila, ua lawa maopopo hoo howahewa ole ia nei inau hoaiai «*na la oe e ka ili o kuu ili mai ke kupuna hookahi mai, a o kou kapae ana ae i nei oiaio e hoike ia : aku la ia oe, a kue aku hoi i kela ' palape.ln hooilina kauoha hope loa mai na hoa hanohano mai o na hale hanohano o Amerika. He l oiaio, ua hoohlo iho oe ia oe īho, ' a me na kanaka Hawaiī o keia 1 mua aku, i mau ilio mekala ole a 1 o ke ku halewili wale iho no, aohe \sai e niniu ai, aohe ; ua hala. Ua kaupaonaia aua ike : ia kou niama ana. | SAM, K. KAMAKAIA. ■'