Ka Holomua, Volume I, Number 48, 29 August 1914 — E Kaohi ke Alelo i ka Apakau? [ARTICLE]

E Kaohi ke Alelo i ka Apakau?

Ei'a ka nupepa Avalataisa a Kakina ma, ke-aoa lalatr mai nei i ka Lunahooponopono o keia pepa no ka , manao a L. K.auai a makou i hoopuka aku ai i kahi wa i hala ae nei, e kona_ana i na Hawaii e koho i na ELawaii, a e hoouna aku hoi ia Kuhio i Elele Lahui, a i ole i kanaka paha elike me ia, elike me ke a'o a na Senatoa Amerika ma kekahi haiolelo akea i malamaia ma Aala Paka i kahi wa i hala. A me he la, ua eha oia i ka ike aba he a*o ia e ikaika loa ai na poe kakoo ia Kalanianaole a nawaliwali o Klale ®- a 'ki, nolaila aoa mai nei keia' nypepā me ka hauhili' pu ana iaj Kuhio i ke kaha ili. Pehea kf la lunahooponopnno j x i okoa ka naī&a nana e kakau i ka manao, a ia KLuhio I e inaina ai_a kokoke e moku ka! hope i ke nahu īa? A. pehea iho la i-kaha īli ai o KLuhio no ki mea ana i hvina ole ai, d ha'i nae ī hana ai? Aole loa! Aole he kuleana o Kuhio ma ia manao ame keia nopepa, Ke minamina uei au I ica hoikeikeia ae o keia kulana manao lili huhewa o ka lunakoopoao,pono AvalatT.s<4 imua o ke akea me ka pololei ole, he kuoiu ia no na Hawaii e hilinai loa ai ja Kuhīo a hoolei ia Kale .Raiki, mamuli o kela mau hana naaupo. Mai oi aku ka pono e maalea a noho malie me he manu nuru Kla (ke hikī nae?), mamua

o ka hoike ana ī&ai ioa maiiao hakuepa e ahuWale ai ke kolohe imua oka lehulehu. He nui ka hauoli,- ina oe e oluolu e lataisa e unuhi i keia matis>o a hoolaha ae i ke akea ma kou mau kolamu. H!e alahele ra o ko Kuhio lanakila mau. O na kolamu o Ka Holomua ua akea- ia no na manao ano nui 0 ka lehulehu me ke paniku ia, a o ke ko'ikō'i o na ahewa an-i maluna ia o na poe na Uikou i.i mau m.mao, aole maluna o k.i lunahoupo-iopono. Ua ike no kuu hoa o ka makakila a hoa lunahoopinopono īa mta, aka, no ke aha i mahae lua ai ka lehelehe, ihohee ke alelo, a e'pa'epa ka olelo? He kolohe anei, ea? Ke a'o nei Ka Holomua e koho i na Hawaii kupono, a ao pu no e koho i na ilikeokeo i ikeia ke kupono, elike me Likana Eliwai, Lunakiai Walaka, he nui aku. "He kaha <H anei vs.> A.o'e loa!' Aole elike me ke Kuok a a KakiHa ka ena a ka nupeea Avalataiea ka p*pa ia o Samuti Kamakaia ma aole e hookomo i na manao p=ii ia Kuhio iloko o •ia pepa. He maihai anei i& hana? Aol£. Aka, he okoa k; mana nana e hooponopooo mai ia kuhihewa o Kakina i pau kona huhu Kuhio. Aia a jloaa iaiā ke aleha hea kan-'ka oiiiio, pela auanei e alii mai ai ka ma,: luhia e-me ka lokahi iloko o kona naau. He mea maa mau i na ia o ka hooili" ka\ia koho balota koili ana o na ano oielo like o;e no ka im! ana iamea he lanakila. Ma Amerika ka ike mau ia oia ano," kauoha ana ka Italia ina poe Italia e koho i ka Itaha, a pela nohoi ka Palani a lahui e ae paha. Ama Hawaii nei hoi 1 ke kau koho i hala, ua ikeia ka huki like o na haole ia lakou a hoolei ia o G. Keawehaku i ka moana. īīe oiaio keia e hiki ole ai kē alo ae. A pehea, e ahewaia -anei na Hawaii no ka loaa kna ia lakou oka naauao? E hoomau ana Ka Holomua. i ke a'o i na mea pololei e hana ai' no ke koho ana i na moho i ke koho wae mua ame ke koho aka, o waho no ka makou i īke, koe aku o loko; o ko ka mea koho kuleana ia. A o jia poe e kohoia ana i ke koho nui, īli ulaula a ilikeokeo, oia ka m-ikou e kakoo ai no ka holomua o ka lehulehu ame ko ka-k-.u Teritore. "O ka pono, ka hoiomua; <aole e mau ka mea hooulua sa."