Ka Holomua, Volume II, Number 5, 31 October 1914 — W. R. Kakela no ka Ninau Mana Koho. [ARTICLE]

W. R. Kakela no ka Ninau Mana Koho.

Kc kamaiho la nei kekahi mea e pili ana i na o!elo a kekahi kahunapule i hoike ai ma ka noho ana o ka hui ma Mohonk, Bosetona, e olelo ana ua kahunapule nei: "Aole i kupono na Hawaii no ka hana koho balota," aia manawa ma Bosetona no o W. R. Kakela; ua ku ae oia ma ka aoao o na Hawaū, ā wahi ana i pane aku ai ma ka nupepa, a ua hoolaha ia ae hoi ma Bosetona ia manawa, penei kana mau olelo:

"O ka mua, ua loaa no i na Hawaii ka mana koho balota mamua loa aku o ka hoohui ia ana mai o ua aina la me Amerika Huipuia, a o ka lua. I ko'u manao ua oi loa aku ko lakou kupono no na hana koho balota mamua ae o na negero ma Amerika Huipuia, aua 01 loa aku no hoi ko lakou kupono e hana īa hana o ke koho.balota ana mamua ae o na poe limahana e hookomoia mai nei mai Europa mai iloko o Amerika Huipuia, a he poe hoi i loaa koke aku na mana o ka makaainana Amerika mamuli o ko lakou hookupa ia ana." "Ua hanauia au a ua hanaiia hoi ma Hawaii, ake manaoio nei au ua loaa no ia'u na maa ana a me ka ike ana i na ano a me na kulana o na Hawaii e 'like* me keia kahunapule e hoike nei i kona mau manao. ke kumu o kona kamailio ana i keia mau olelo, aole loa e hiki ia'u ke hoomaopopo iho. ITa ike no oia me ka maopopo elike me ko'u ike ana, ua koho baloka īho na Hawaii no na makahiki he kanalima a oi aku; ua haawiia kela mana ia lakon malalo o kc Kumukanawai i hoolahaia i ka makahiki 1852. |A oia mana ua haawi houia aku no ma na Kumukanawai o 1864 a me 1887." "A ua hoomauia aku no hoi ia mana, oiai ka manawa o ke Aupuni Repubalika ma Hawaii nei." A o Alfred L Kakela ke keiki a W. R. Kakela, ke holo nei oia i keia makahiki ma ka aoao Repubalika ma ke ano he moho no ke kulana Senatoa, a he hiki no ke hilinaiia aku e lawe ana no oia i ke kulana hookahi elike me ka kona makuakane i hana ai no na Hawaii.

He mau olelo no keia aka makamaka, e hiki ai ke ikeia ka mauao hehena o ke umi-a-puaa i ka mana koho o na Hawaii lioko o kela kahuhipa i hoolimalimaia.

E loaa no ka Buke Moolelo Ka Nani o ka. Homs ma ko makou keena nei, he 15 keneia o ke kope 50 keneta o ka mahina. E hoopuka ia ana i na kakahiaka Poaono apau.