Ka Hae Hawaii, Volume 1, Number 1, 5 March 1856 — KA OLELO HOAKAKA O KA LUNA O KA HAE HAWAII. [ARTICLE]

KA OLELO HOAKAKA O KA LUNA O KA HAE HAWAII.

Ua kau ka Hae o kakou. Eia ke kapalili mai la. Aole nae keia ka hae o ka poe pewa hana ino. Eia ke ano o keia Hae: ke kahea nei i ka poe aloha ia Hawaii nei, e kokua mai ma na mea e holo mua i keia aupuni uuku ma kahi kiekie a me ke hanohano iwaena o na aina o ka honua nei. Mai noho nanea kakou. no ka holo mua o keia aupuni mamua; no ka mea, ke holo mua nei na aina a pau o ka honua nei, a e holo pu kakou, o lio auanei kakou i hope. Mai ka wai ia Lono a me Kamehameha nui, ua holo mua ia kakou; aole nae i pau ka hemahema a me ka naaupo; nolaila, mai haalele i ka hoikaika ana. Malalo o keia Hae Hawaii hou e kau nei, e hoikaila no au ma na pono keia pae aina. O kekahi hana nui, a ua manao ua e paipai, eia no, o Ka Mahiai. O ke kumu ia o na pono a pau o ka aina. E hui kakou a pau ma keia hana nui. He mea hiki no ke mahi ai me ke dala a me ke dala ole. Ua hapai ka Moi i keia hana ma ka olelo a me ka hana maoli. E heluhelu i kana olelo kupono ma keia pepa. Ua lana koʻu manao e kokua mai oia i keia pepa mai kona, wahi kiekie mai. Pela no hoi kekahi poe e ae, ano koikoi, a kokua ana no iaʻu ma keia hana. E paipai no hoi au na mea kalepa, he mea e pono ai ka lehulehu. Pela hoi na mea paa-

hana e olelo ana malaila. E hoakaka ana no hoi ka Hae Hawaii i na mea o ke aupuni, a me ka nu hou o keia aina a me na aina e. O na Kula kekahi.-- E paipai ana malaila, no ka mea, makehewa ka hana, ke ole ke ike kekahi, a me ka pono a me ka hana pololeo. He pepa keia e kokua ana i na ʻlii a me na makaainanana; e pomaikai like lakou: E hoike ana au i ka hemahema o ko kakou noho ana, a me na mea e pono ai. E hoikaika ana au e kokua i na kanaka, i makaukau lakou e kokua ia lakou iho. O ke ano no ia o ka Hae Hawaii; a nolaila, ke kahea hou nei au i na kanaka a pau, a hapai pu i keia hana, e lawe pakahi i keia pepa a e uku pono no i hookahi dala no ka makahiki. No ka mea, oia ke dala lilo no ke pepa, a me ka inika a me ka pai ana. Na ka Papa hoonaauao i hooili mai i keia hana maluna oʻu, a lakou e uku mai iaʻu; a makemake hoi ua Papa nei, no ka poe lawe ka Hae Hawaii, e uku no ka pai ana. He 52 pepa i ka makahiki. He uku haahaa $1 no keia pepa-- 2 keneta wale no no ka pepa hookahi. O na Kahukula mai o a o na Luna o keia pepa; e haawi i na inoa a me na dala ia lakou. E ukuia na luna o Ka Hae Hawaii he hapaumi o ke dala loaa ia lakou a hoihoi mai iaʻu, ma ke keena Aopalapala ma Honolulu nei, iloko o na malama ekolu, o Maraki, Aperila a me Mei. Nolaila e hoikaika oukou ma keia hana e pili me ka pomaikai o ka lehulehu. Luna Hooponopono o Ka Hae Hawaii. Keena Aopalapala, Mala. 5, 1856