Ka Hae Hawaii, Volume 1, Number 14, 4 June 1856 — HE MANAO PAIPAI I NA MAKAMAKA. [ARTICLE]

HE MANAO PAIPAI I NA MAKAMAKA.

E ka Hae Hawaii: .

Ano ai nou kahi aloha, e hai aku ia bē, no kuu ike ana i kou mau aoao ma ka Ahahui Mohiai a ka Moi Kamehameha IV, o ka la 5 o KēHeruari, 1856, o ka Helu, 1, Buke l, o ka Hae Hawaii, a pela no hoi ka olelo a ka Kiekie Lpta Kamehameha, ma ka la 19 o Mei, ma ka lunkini pohaku o Kawaiahao, Oia like pu o ko laua Pianao wehewehe- ina ka Hat Hawaii, Buke I, Helu 13, aoao 49, u uwlaila ko’u kumu manao i lana mai ai ia oukou, e na makamaka mai Hawaii a Niihau. Ua ike pono paha kakou i ka manao pai pni o ko kukou M<ii Kamehamoha.IV, e ao uiai ana i leona lahuikanaka o kona aupuni e mahiai, e haalele i ka palaualelo, molowa, hianoe wale iloko o ka hale ine ka hilahila ole i ka mahiai, e kanu kakou i na mea ulu maluna o ka honua-—kalo, uala, akaakai, kulina f ipuhaPle, piku, alani, uala kahiki, a ,moTia mea ulu a pnu i lako ai ko kakou noho ana, e poināikai ai ko kakou mau hoilina mahope aku, a he rhea no kakou e mahalo ia inai ai ko kakou aupiini e na aina naauao, a me ka Moi o ko Hawnii nei pae aina. v A pela no hoi ka olelo a L. Kanaehameha imya o k'a. Ahahui Mahiāi i ka la i haiia ae nei maluna, a maloko mai o keia mau' kumu inilnao paipai a ko kakou mau Moi i puka mal ai ko’u manao lāna i na makamaka ma ke kino’ a ma ko ka Uhane leeii mānao la: Auhea' ēv na makamaka, ina oukou i hulo ma Honolulu, e hpolako mua a makaukau, liuliu e mamua ika wa kupono o hiki ole mai na la e ku ai o ka moku ke manao e holO i ko.na makamaka ma Honoliilu, aole pono e hōlo wāle mai me ka makaukau ole; no ka mea, mumuli o giliJiia na kamaaina o mai o na * dal« e u^u a * * ka moku. aku kakou me na moku kalepa, ma kela aina keia aina e kalepa ai i k» waiwai, a pela hoi kakou, he pii loa 8$ kumukuai o ka ai ma Ho50 no ka umeke poi, he ha-pa|a«S«-ia, ka lilo i ka lahookahi. a pela aku a-.hiki ika heheeloma $14 ka i kela pule, ina he noho wale ka nui o ka hale hāna, ’hōokahi mea imi i rnea e loan ka ka ia, aole o kana mai o ka lilo, ina he.malihini iho kekahi haawi aku paha i dala ia ia, kūai kekahi i elala i ka ai ame ka ia, nui loa ke jn>hp o na kam.aaina i .ka malihuii hele oie māi me ka makaukau.

Ninau mai paha kekahi, “ Heaha auanei ' ka makoii mea e hoomakāukau.ai a holo aku i Honolulu e ikē i ko maleou makamaka?” Kia, o ka hooili iho i pa mea e loaa ai o ke dala, oia hoi ka paila wahie, eke pulu hapuu, pai'ai, puaa, puaa miko, kao, hipa* kakini moa, pena haKā/'waiu bata, ilikao, iiihipa, kakiui palehu, a pela aku o kela ano keia ano, e loaa mai ai ke dala, a makaukaukeia mmi waiwai ma ka lima, alaila holo no ma Honohilu; loaa ka inakemake, pihkia ole na kamaainā, mai manao i ka ooho ana o kou kaikuaāna, ā kaikaina, kaikuawahine, makuakanā, a me ka makuawahine paha ma Hōooiulu e kaa ka uku o ka moku o ka hoto ana mai, e )oaa paha ke dala no ka auhau kino, kula, alanui, i kou makamaka, he manao palauaWlh ia, molowa, makilo, noho wa)e rae ole. o nana aku i ka olelo pāipkilko kokou moi Kāmehameha IV, a me ka'Mea Kiekie L. Ēkmebmaebm • kulnkuhi

inai ana ike kumu e pomaikai ko laua mau lahuikanaka.

Ua ike pinepine au i kekahi poe holo mai i Honolulu nei, piha loa kn. inoku i na knnaka o Hawaii, Maui, Molokai, Lanni, Kauai, a me Niihau, ke hiki mai ka wa—auhau kino o ka makahiki e imi dala, loaa wale nku no me ka luhi ole i ka imi, loaa i na kamaaiha ka luhi, -ka wela. i ka lā, ka ilihune, a me ka nele maoli oka waihona, O ke dala wale no ke ola oko Honolulu nei poe a’u e ike nei, aole e loaa wale mai kekahi mea ai, ina ke kuai e loaa ai kela inea keia mea a ke kanaka .e makemake aj. Oia la i lohe oukou e na makamaka mai Hawaii a Niihau,

Aloha oukou, S1 KELIIKAAPUNI. Kewalo Kai, Honolulu, lune 2, 1856.