Ka Hae Hawaii, Volume 1, Number 25, 20 August 1856 — KUIKAHI HOU ME AM HUIPUIA. [ARTICLE]

KUIKAHI HOU ME AM HUIPUIA.

Eiā malalp iho ; akahi no n paiin ma ka Hae. Aole nae i Ulo loa keia i kuikahi io i keia wa, aole i hooholo ia e ka Ahanlelo Amenka. Aia hooholoia ilaila, alaila lilo i kuikahi io. Heaha ka pono nui e loaa mai i ko Hawaii nei ma keia kuikahi? Eia, e holo ka mahiai :

O KA MŌI, ke Alii o ko Hawnii pae aina, a me Amerika Huipuia, no ka makemake like e hoopna, a e hoomau aku hoi ikalaunanlo ha ana iwaena o laua, i na manawa a pau, a hiki i keia wa, a e hoopaa hoi i ke kalepa ana, nolailn, ua ae like e komo ijoko oke kuikahi kalepa, e pono like ai na aoao elua. No ia mea, ua haawi ka M«i, ke Alii o ko Hawaii pae aina, i ka mana nui i ka mea Hanohano Wilama LiUle Lee, Lunakanawai Koulike, a Lnnakanawai hoi o ka Ahahookolokolo Kiekie, o ko Hawaii pae aina. kekaht o ka Ahakukakuknmalu a me ka Ahakuhina o ke Alii Hawaii, ka Peresicleua o ka Poē Hoona Kuleaoa Aina’ a o ka Luna Mana Nui hoio ka Moi, no Amerika Huipuia.

A ua haawi hoi ka Peresidena o Arnerika Huipuia, i ka niana like ia William L, Marcy, Kakauolelo oke Aupuni. v A ua ae like hoi, ua mau luna mana nui nei, I keia mau pauku ihalalo nei, mahope o ko laua hoike ana i ka laua roau palapala hookohu a ikea, ua pololei. Pauko I . No na pono a me na pomaikai i haawaiia e ka Moi, ke Alil o ko Hawaii pae aina, iloko ka pauku o keia kuikahl malalo iho, a he pono no hoi ia no na pono e haawi ia n»ai, nolaila, ua . o AnwnkU Huipum, ma paUpala « komo wale mai, na roea a pau t oleloia ma ka mopolelo malalo bcL oia boi na m«a i boUUtiriacU4 b

aion, iloko'o na awa a pau o Ameiika Huipuia mc ke dute ole. - Mooolelo.—O na* Ko Mukowado, eleele, hoomaemaeia i ka lepo, a me na ko e ae a pau I hoomaemae ole ia ; o ka molnkeke o ke ko, o ka molakeke, kope, pia, o na holoholona ola a pau o kēla ane keia ano; o ka pulupulu i milo ole ia; ona Anoano ame na mea ulu maka; na hua maka, o na manu ame na hua manu; o na laau kanu liilii a mena laau kanu nui; o n:i ili me ka hulu, k& hulu hipa, aole i hanaia; o na welu lole; o na ili, hulu, a me na ili liilii i hana ole ia; o ka waiu bata, a me ka aila holoholona. Pauku No n» pono-a me na pomaikai t hnawiia e Amenka Huipuia, ma ka pauku mamua o keia kuikahi, u he pono like hoi keia no ia mau pono, nolaila, ua ae ka Moi, ke Alii o ko Hawaii pae aina, ma keia palapala, e k’omo walo mai, me ke dute olq[, na mea a paii i oleloia ma ka mooolelo malnlo nei, oia hoi na mea i hoouluia ma Amerika Huipuia, o na awa a pau o ko Hawaii pae aina. '■ Mooolelo.—-Palaoa o ka huika; na ia o kela ano keia ano; Innahu; ona laau o kela uno keia ano, ua poepoe, ua kalaiia, ua oloia, tia hana ole ia, a ua hana hapa ia paha; o na laau pahu barela[ a me na papa poo barela; o ka puiupulu i hana ole 4a; ona aooano, a me na mea uluehaka; onahuamaka; o na manu me nn hua manu; o na laau kanu, laau liilii, laau nui; o na ili me ka hulu, hulu hipa i hana ole ia; o ka welu lole; •na ili, hulu, ili liilii i hana ole ia; o kawaiu hata. aila holohoiona.

Pauku 3. O ka mea e maopopo a», o na mea i olelo ia, e laweia ana iloko o na awi 0 Amerika Huipuia, a o ko Hawaii pae aina paha, me ke dute ole, mnmuli o ka pauku akahi a me ka lua o keia kuikahi, ua ulu ma Amerika Huipnia, a ma ko Hawaii pao aina (laha, eia no, o ka pnlapaln hoakaka a ke ICnnikeIa Amenika a Hawaii pahn, e noho nna ma ke awa kahi i laweia aku ai ia ihau meo, a ina aole kanikelo, a hopo kanikela paha, ma ia «wa, alaila, na ka Luna Dut< ma ia awa e hnawi i palapala o ia ano. Pauku 4. E hookoia keia kuiknhi i ka wa e hooholoiii’i ke kanawai e hikiai e ka. Ahaolelo o Amerikn Huipuia, a e hoaponoia hoi keia kuikahi e ka Moi, ke Alii o ko Hawaii pae aina, iloko o kona Ahakukakukamalu. E paa keia kuikahi a hala na makahiki ehiku mai ka la i lilo ai i mea oiaio;. a eia hoi, • paa no a hala na uialama he umikumamalua mahope iho o ka h«i ana o keknhi, a o kekahi paha, o na aoao kiekie e ae like nei, I kona makemake e pau keia mea; ā e hiki no i kela a i keia o na aoao kiekie e ae lfke ne», kc hai aku i kona manno. pela I kekahi, i ka pau ana o ua mau makahiki nei ehiku, ai na manawa a pau mahope oUila. Paūku 6. E hoopaaia keia kuikahi, a e haawiia,kn, haawiia mai, nn kope i hoopaaia, ma Honolulu, iloko o na malama Ke umikumomawalu mai keia la aku, a raain.uk mai pnha, ke hiki ia» • No ka oiaio o keia, ua knkau kela liina mana nui, keia luna mana nui, i kona inoa » keia kuikahi, na pai hoi i na 9ila o Ni. ! * : S Ca hana papakolu na kope ma ka Bk* retanin, ma kc kiilanakauhale ō Waaioetooa t keia la Iwakalua o lulai, makahikl o ka Haku hookahi launni, e«raltt baneri, , me kakaUmakkaaamaUma. ■ W.L.TiOT/ 1 - • • W. l. UAamr. -