Ka Hae Hawaii, Volume 1, Number 27, 3 September 1856 — (Mai ka Helu 15.) KA PAU ANA O KA PALAPALA A KUPONO. [ARTICLE]

(Mai ka Helu 15.) KA PAU ANA O KA PALAPALA A KUPONO.

Pau ka hana a makou, hoi no ma ka hale, a kamailio pu laua o Kanakapono me Mele, no ka malihini. K Ai la mahea ka malihini ? M. Ua hala mamua iki o kou hoi ana mai, hele oia makai ma ke alanui. . K Pehea la knnanohoana ma kahalenei? M. Mahope o ko oukou hele ana’ku, hoomnka kela e kamailio pu me au, n hai aku au ia ia me ke ano huhu, “hele pela/* alaila, hele oia mawaho a moe ma o ma kela aoao o ka ianai, a hiamoe no. E aiana lole ana au maloko o ka hale, a paa kela, hele iho lama ka lanai, a ike au ua hala ka malihini, a mahope iki hoi mai oukou. K. Ua hala ka ! He kanaka ino paha ke!a, e nana kakou i ka waiwai e pili me kona wahi hiamoe, ua lilo paha kekahi. Ai la mah< akela puu ili kao i waihomaanei ike kakahiaka net ? M Aia mahea, ua lilo paha ? K. Ua lilo no, e nann iloko, JKupono* Aole maloko nei ua aihue paha ? K. Pela ko*u manao, e kii olua i na lio, a e holo makai, e imi i.-ka mea nana i aihae.—Alaila, holo maua me Makaala, a loaa na lio, hnlo pu maua makai ma ka hale kuai oka haōle, a ninnu aku au ia ia, aole oe i ike i kekahi kanaka malihini e hele ana ma ke alanui nei ? Haole. Ua ike no—Hele mai kekahi kanaka me ka puu ilikao, a kuai au ia mau ill he umi.— Kupono. Apiki maoli kela kanaka ! _ HaoU. No ke aha ? Kupono. He aihue nb kela. HaoU, Heaha ka mea i aihue ia ? Kupano Ooa ilikaa na Alaila hele iloko ai haole hi, a kii nai i ka puu ili a nīoao mai oia, ‘*aau oo keia aau ili? Kmpom*. £ naoa maiiuia; aoW aaei ke hm% koaUoaa • kaa aoa > .

Haole. He wahi K. no, pehea la hoi ? . Kupono. No Kanakapono no kela mauMli, ua aihue ia e kela kanaka. Haole. Ina pela kou ihanao, pono no e kii i palapala hopu mai ka Lunakanawai, o wau no ka luna makai o keia apana, a e hoopaa au ia ia'—Alia, aole paha pela—-E hele pu kakou e imi i kela mea aihue, a maopopo ia'u kona ano, e ike i ka hana kupono. Pela no ua haole la, alaila, hele pu makou e imi i ka malihini aihue.—-A'ma ko makou hele - mna, ninau aku la ka haole i kela kanaka keia kanaka, “aole oe i ike i keknhi kanaka malihini e hele ana ma ke alanui nei ? ” A pela no a hiki i ka hale o Halehulu, a malaila no ua malihim la. Hopu ka haole ia ia a lawe mauka ma kona hale, a hiki makou malaila, komo iloko o ka hale kuai me ka malihini ... Hapai ae la ka haole i na ilil.ao i aihue ia, a ninau aku la i ka malihini. /‘Pehea !a keia mau ili o Kannkapono ma ?” Haule ilalo kona maka rpe .ka hilahila. aole ekemu iki oia, a hala kekahi mau mihuto, no ka mea, ua akaka loa kona hewa; alaila, pane mai la oia, me ka leo pal upalu a me ke ano maalea no hoi, penei: “ Ua hiamoe iho au ma ka lanai o Kanakapono, no ka mea, nui ko’u mai, a I.oihi paha ka mnnnwa o ko*u hiamoe ana, alaila, ua ala ikt au, a hele ae la, me he mea la he makapo, a hiki oiakai ma ke aialo», haule iho la nu maluna o kekahi puu pohaku, a ua makaala no hni, no ka ehn o kuu kino i ka pohakii; a ia wa no, ike ae la au i kela puu ilikan e waiho ana ma knhi au i haule iho ai. Kahaha Ina au no keia mea kiipanaha, a ninau iho la au iloko o’u iho, ai la maihea mai keia mau ilikao? Mai ka Inni mai paha? Mai kahi ene paha? Ai lamaihea? He mea kokua inai ' ia’u paha, no ko’u pilikia a no ko’u nele i ka dala ole? Aua olioli ko*u nanu no kein manao, alaila. hele mai au ma kou hale nei, e kuai lilo aku r na ili, a loaa mai ka mea au i makemake ai. Ao ka hope, ua maopopo ia oe. . •’ A, o ka pau ana o keia olelo, aknaka ae 1« ka haole, a hoowahawaha no nae i ka nlelo hoopunipuni loa o un knnaka la, a i aku la ia ia, “ A pehea hoi oe i keia wa ?” Malihini. Eia ko’u mahno iho I ko’u hiamoe ana ma ka lanai o Kanakapono, ua Hoppihia paha keia jum ili rne ko’u kua. a mn ko*u hele ana, aole i lilo ia, a hiki I kahi i haule iho ci, a malaila ua hemo ua mau ili nei; pela ko’u manao. Haole. Pela kou manao ka! Auhea oe, e kanaka aihue, helehewa. palaualelo, ai wnle, hana ole; ea, e holo wikiwiki oe makou wahi ponoi, a ma keia hope aku, ina e ike nu ia oe ma keia apana, e hopu koke au ia oe a lawe imua o ka lunakanawai, a nana e hann e like he ke kanawai nona mea aihue. Ein hoi kekahi, 0 poino oe i ka’u olelo, e hnnwi aku au ia oe i kekahi ili, he mea e hoomanao ia oe o keia la, Aluila, paa ka haole i kekahi ilikao ma ke kua o ua aihue la, a kakau iho la no oia maluna o ua ili ia me ka pena eleele, i keia hua olelo, eia hoi “ AIHUE,” he mea e hoike aku i name aepau ikeano o keia knnakn. # A hele aku la un kanaka nei, mai ka bale aku, a htki i ke alanui, holo no oia, me ka aoa *na o na ilio, a me ka hooho ana n na kamnlii, e me lea akaakm ana o namea apau e iko ikn hnlo ana o ua aihue la, e like me Aa mea hihiam«i ka ma«o« mai. Uapauia, Me ke aloha, ■ ’ KUPONO.