Ka Hae Hawaii, Volume 1, Number 41, 10 December 1856 — NO KA PA O KA HALEPULE O KAWAIAHAO. [ARTICLE]

NO KA PA O KA HALEPULE O KAWAIAHAO.

Ike aku la wau, iloko o kekahi nu pepa 6 Honolulu nei, o P. C. Advertiser kona inoa, i wahi manao no ia pa, i oleloia maluna—Penei ka olelo a “ Iki Maka,” (“ Ike?”) Owai ka mea i hele ma Kawaiahao, a kahaha ole i ka nana’ku i ka malama ole a poino wale a amo pekana oia wahi. Ua waihoia keia wahi i mau makahiki me ka pa ole, he wahi holoholona, lio, puaa, ilio, a pela’ku, a ua ji]o ia wahi he wahi ino. Hoowahawaha’ku la na malihini i hele mai nei, e nana i na hua o ka hana a na Miaionai’i ina waena o keia lahui, i keia wahi kupapau o ka poe hanohano o ka aina, ine he mea la, he wahi kupapau ona ilio a me na holoholona inaemae ole. Aia ka Halepule o ka Moi, a me na mea kiekie « hanohano o ka aina, a pehea la ke kumu o ka malama ole ana oia wahi ? ho wai keiāhewa? No ke Kahuna kekahi, no na hoahanau kekahi, no ka poe hanohano i hele malaila i kela pule keia pule kekahi, a no na kanaka a pau o Honolulu nei no hoi kekahi. Pela ka manao o “Iki Maka,” a ua pololei ia, no ka mea, ua kukuloia kela hale a ua lilo ia i Halepule o ke Akua, ā, o ka poe hoahanau i hoomana i ke Akua maloko oia haie, ua lilo lakou i mau keiki a ke AUua, pela ka laUou olelo, alaila, ua pono iH na keiki ke malama i ka hale o kolakou makuama ka Lani—Eia kekahi, healia ka mea i hoomana ia maloko oia hale? O ku waiwai o na kanoka paha, a o ka inoa nani a ke Akua paha? He knnalua no keia —M.anao nui na kanaka i na lio, bipi, ilio, lole maikai a me kela mea keia mea o ka honua nei; aka, aole manao nui lakou i ka waiwai o ke Akua, oia hoi o kona hale pule. Eia kekahi, ke kahnha’ku nei knkou i ka heluhelu ana ma na nu pepa, no ka hana ino ma kekahi kulanakauhale o Amenika l lema— No ke kanu āna ina kupapau o na kannka ma kahi ino, a no ka hele ami ilaila na ilio e ai i ka io o na kanaka a me na wahine a me nā keiki—-Aole nnei he hnna like pīi-ine ia, ma Honolulu nei? A, pehea la ke kahaha ole o na kanaka onei no keia hana ino. an<» kahiko, a lapuwale no hoi? E na kanaka a pau o Honoluln nei, e kfh kua pu oukou mc kA ikaika, a e hooopau koke i keia inea e hoopoino i ka iuoa maikai o ko kakoii ku’anakauhale.

E hana i pa pohaku paha, a i pa laau paha, & e kanu i mau la»u maikai, i Alageropn i Kamani a pela ; ku a hooiilo i ke|a wahi i wahi maikai ke nana’ku, a e hooponopono i kt Halepuie npkekahi; alaila e maopopo ia aoa ke ano o ka hoomana an.i oloko, o ka hoomana i ke Akua no ia, aole i ka waiwai o aakanaka.