Ka Hae Hawaii, Volume 2, Number 1, 4 March 1857 — NO KEKAHI HEMAHEMA I IMI WAIWAI. [ARTICLE]

NO KEKAHI HEMAHEMA I IMI WAIWAI.

Nui na kanaka i makemake i ka waiwai. nui ka poe i makenmke i ke daia a me ke jgula; aka, o ka mea e loaa’i ke dala, a o ka j imi Jiupono, oia no ka mea nui. Ko lolie nei ikekahi kanaka o ka uala ka mea i makemake nui iā e lia Kapenu moku, a pii no ke kumukuui o ka uala; a nolaila, haalele koke ua i kanakala i na mea eae, a o ke kanu i uala kana hana wale no ; a hiki mai ka wa e oo ai jna Uala, ua emi ke kuinukuai a ua pau ka makemake o ka poe kuai uula ; alaila, i ak.u la ke kanaka, “ auwe, haaiele aku ia au i ko’u mau mea kanu niaikai a pau a lilo ko’u ikaika i ka kanu uala ; no ka mea, ua nui ke kumu kuai o na uala manxrh ; aka, i keia wa, aole e hiki ke kuai i ko’u uala niaikai, a ua pohowaleka’u haaa,auwe ! auwe !” Pela kekahi, alia oe, e kanaka noonoo ole, mai noho wale oe me ka uwe. E nana oe i keia pilikia ou a noonoo i ka hana kiipono no ia wa ; aole paha, he pohowale ka uala, he maikai ka uala; aka, eia kahemahema, o ke kanu ana i hookahi mea wale no. E hole oe e kuaii mau puaa liilii no kekumu kuaihaahaa, a hookomo ia4akou iloko o ka pa, a hanai ia lakou me na uala a nui a momona lakou; ālaila e.-kiiai i na puaa, a loaa ke dala, no kou mau uala. Nui na kanaka i hana like meia; aole nae he hana kupono ia. Ke Inhe nei lakou oka akaakai paha, na papapa paha, ipu paha, oia k&mea waiwai nui i keia wa; nolaila, lilo koke lakou i ka mahi i kela mea waie no, rae ka loāoao, e loaa kā waiwai oui iioko o ka māouwa pokole. Aple pela ka haoa aka poe noonoā. Eia ka lakou haoa. Ua maopopo U lakou, o ka. uala, ke akaakai, ka papapa, : ke lMfcr W hiutā, ke kalo, ke kapiki, ke j. ko, ke al«tti,ka waina, ka mumona, , k> pik», 1« mea’ku, h. m.iu» maikiu »^k«hi

i raea a pau; aolaila, ke haua muu lukou i ka hana kuponp, a ke kanu iakou ileela mea keia mea kupono i ko lakou aioa, aolf hookahi mea wale no. I kekahi manawa loaa ia K —, he , mau uala maoli nui wale, a ng ka nui o na i uafa ma ka Makeke, aole i hiki ia ia ke ku- ! ai aku i kona mau |iala me ke kumu kuai ; kupono; nolaila, noonoo iho la uakanakanei ika hana kupono no ia piiikia; a paukanooi noo ana, hele aku )a oia a kuai mau i puaa wiwi, no ke.kumu kuai haahaa loa, ! lawe mai oia i na puaaa hookomo iloko o kos na pa puaa, a hanai pono oia i kona mau , puaa i na uala a rae na mea eae kekalu. He , umi no kona mau puaa, a he 15, ke wa i . lilo no iukou a pau, no ka wiwi a maikui oV ; A pau ka makahiki hookahi. ua lilo na puai? , puaa maikai a mnmona. A kuai aku oK- , i kela mau puaa no na kenela i eono no ka paona hookahi. 0 ke_ kaupaona i o lakou, he 80-paona nokekahi, a he 100 ke- ■ kahi a 120 no kekahi; a hui a pau loa, he ! 1,150 nu paoiia, a o ke dala i loaa he $69,00 no ia. K lawe inaloko olaila i $15.00, kue he $54 00 no a me kana hana. • Makepono maoli keia hana nnonoo a lv—— Eia hoi ka hana u kekahi kanuku naaupo a pono ole, o P —— . Ua loaa ia ia he mau uala, a no ie kuai ole i na uala, ku rnāi k6na makeinake e hana imeaona; noluila, kahea’ku o P i kekahi mau kanuka palaualelo e hele mai, a hele mai no lakou; no ka mea aole lakou hewahi hana iki. Kamailio pu lakou no keia mea keia mea lapuwale, a, i aku la o P-— , ia lakou, he wahi uala ku’u a he manao ko’u e hana i uala awaawa, a hoomakaukau i wahi- ahaaina no kak'ou, ina pela ko oukou manao. Aae koke inai lak'«u a pau nie ka oluolu. A i aku o P —, ia lakoii, e malama pono oukou, eu, a hana n.alu, o pilikia knkou i na makai a me ka Luhakauawai. A pane aku lakou,e hana makou me he mau ioje U, mai makau oe. Alaila hele aku kela kanaka keia knna,ka i koha w.ihi ponoi, a kii o P —, j wa-. I hi uala a hanu iho i mea ona a hnna no ia ma i' ■ ■ . |ka nahelehele a hiki mai ka manawa no ku ahaa na. A hooinakaukau kona mau hoa i waHi poi a me ka ia a ine kekahi puaa uuku—11 ke ahiahi o ka poaono, halawai lakou iha ka hal« o P— ■—-, me kekahi poe wahine lapuwale, a ai pu lakou a inu pu no hoi a ona lakou a pau, a.nui na hana ino, a lakou i hanā ai iloko o ka po; aole hiki ia’u ke hoakaka’ku i na hana pilau a lakou, he mea hilahila no ia.—Pela ka hana mauaP , a me kona mau hoa hewa, a pau na uala; alaila loaa ia lakou he wi, a pilikia Inkou i ka ai ole. Owai ke kanaka pomaikai ia, o P , paha, o K •, paha? O K ——, ko ka! A nui no hoi ka poe e hoohalike me P———. He kanaka naauno o K , a he kanaka hanamau a malama pono i konahale no hoi; aka, o P— ■—, he kanaka molowa a me ka h.ewa no ia; he inoa hoowalewaie ia kona. £ ko’u mau makam-ku a pau, e hana oul.ou me ke ano naauao a me ka poloiei; alaila e loaa ia oukou he pomaikai maoli.