Ka Hae Hawaii, Volume 2, Number 12, 17 June 1857 — Untitled [ARTICLE]

HEHmŌŌoLELO BERlTANIA.~Hela 4.1 I ka niakahiki o ka Haku l(JS7, lilo aela o! Wij) ama Hu'o i Moi no Heiiunia, ma'kej kau(|fha o kona makuakane o Wiliunia 1. la 1 R ;l|nta ka nina o Noiemand ma Fāiani. Akl, (loolialahiila ua ’lii o Nofemnn<l ia inohi m au|Vuni ana, a niiikemake no e huiia « nelani me Noiēinand. Nolaila, oiiumu ikaika lakou ia Wiliama Rulo, me k.i lioomakaukau e kaua aku ia ia, Ike iho la o W'iliama i ka pilikiae kau mai ana, a hana hooluolu la oia i na' kamaaina kaniko o kona aupuni, e hai ana ia lakou e hoomalu pono i ko lakou noho ana, ke kokua mai lakon ia ia e pale aku ai i .ke kaua o Rob<i ta. No keia mea, loaa ia ia na koa he lehulehu a makaukau e kaua mahope 6na. * Aka, aole i kokua pono o Robaka i kona poe kon ma Enelani. Lilo ac la kona ka iihauha a ine ka haawi wale i nu punB|e, a hoopau ae la i Kona holo ana i nia, a hala kn wa pono e kaua ai. Wikwiki aku la o Wiliamn Rul'o e lele malunaona puukaua o na kna o Rnbaia, pio no lakou. Noi inai.lakou i aloha mai o Wiliama. Ae mai kelu e olu lakou, aka, laweoia i ko lakou mau aina, a kipaku ia lakou e haalele ia Enelani. He loihi ke kue ana o Rufo me .... Robata, aka, ua manao o Rufo e hoopaa i kona aiipuni nona iho, « rne kn waiwai e nui 1 ae nqh, i na .wniwni hnoia iloko o na kaua, 1 ka mnkiihiki 11)97, un hoomakaia nn kaua knulann o nu aupuni o Eui’epa ine na koa Mahomeda ma Suria a me leru>alema. Ua knpaia oia o na kaua laieeken (Criisades.j Hoi inui la n Petero ka Heremila inni lerusarema mai, Malaila kela i ike ilm i ka han.i koikoi u na luua Mah<Mneda i na Kerisitinno i hele h'iakai i Ierusaleiiia e hnomuna Ua lilo e inamua o Suria a me Iudaia i na ’lii M'ih<>meda, u ua hana ino mai.lakou i ka p. e Keii>tiano e noho ana a e hele ana ilaila. 'Kukaln aku la o Peiero imi na aina a pau . o Euiopa i kii pono e hele ai na ’|ii a me na kunaka o na iuna Kcristiaiio, e kaua nku ina Mahomcdana., a e luwe lilo no lakou i kela mau ama i pin i ka pue hoomana kue. He hui a h hulehu ku poe i hoomakaukau e hnlo i keia kaua nui. O na M u, me nu iho; a me na koa he nui I >u i honkoakoa 6 h"lo i Suria. Lann ko hikou maiiao e liookumu i nupuiii,Keiisiiano m'u Asia, kahi ē nui | ai ka waiwni a me kti haoōhauo Kuai.liio luknii i k" lakou aina n.a ke Ku ii poho, i |oaa ai ke dulit e h"lo uku ai i ke kaua lanakilu. Minaniiiin ole lakou i ko lakiiu mau nina ma ’Enmpa, no ka iniinao i ku waiwai pakelu n.a Asia; ’• . 0 Robnta kekahi o nn ’lii i makemake e hele ma iakaua Ua kupono ke kaua lawe ken i konu manao He koa ik<>ika ia, he pu-i ni wa'wai. a he ilihune, ua pilikia i na haunaele o kona aiua. 1 mea e h.aa’i ke dala e holo aku ai, kuai moraki aku la ia i kona aina me Wiliainu Rufo, no na dula i loaa’i he umi tausani Aka, i ka mahurfhua nna o ka o Rupo, aolo i naue like ae k«na ikaika. He poe paakiki, hookijpkie na ’lii ona, Ua «i aku ko lakou hoopaapna mamua o ka hoolohe ia ia. He nui ke kipi ana a me ka hoohaunaele ina En«lani, a pio kekahi kipi ana, emo ole no'a he kipi hou ma kahi e ae. A nui no kona luhi a me ka pilikin ia mau mea iloko o nu makahiki o kona hoho nna. A hala ka 13 o kona mnu mnkahiki i alii ai ma Eualani, piii mai kekahi poino ia ia i make ai. Ua hoonaheleholo ih<» la in i keliahi aina kanaka in» ki lo.i o na mile he 30, Iwaiii e ulu ai ka ululaau nonn e pan ai na dia. I kekahi wa i hol<> ai oia iloko n in uluUau e imi nnu i na dia, pana ae la kekuhi ona i ka pua, pili aku la ka puu i kn ili d kekahi laau oka, pakika ae ia a ku aku la Moi, a komn i k>»na puuwai make koke la ia, i ke 42 o kona mau makauiki. . Ht*eri I. Mahakiki 1100. Lilo ( ike kaikaiua o Ruf.», oia hoi o % Hap«ii1|kwiho la oia ua mako kona kaipwan», hoi la ia i ka halaoka Moi, aku a paau o ke alii, a kuS&ipaku aku la ft-Heoeri i aa koa inu pu a *«ha me Rulb, a nia kapoe luna hookoikanaka o*ke ki|jianl Pela i hoo- »«* kanalfo|hj«Uūi, a hoopaa |gP»j kf aupuni nona. hoi e paa ■|||iks maoao o kanaka makopeoaa. hoo'ēĒmwMU ia Matiida, a iw|p Sakeeoaa i wahine nana. ka ae no iaua. Ikm oaio RobaU mai ke HWnhai meka »oe Mahomeda. Komo aka I Noremand, *&e*

uluulu ae la i poe koa, a holo aku la iiEnelani, e lawe ia aupuni nona. A pae lakou, la.makaukaue hoouka kmia me na kpn o H«-neie, uwao ae la na makamaka o la\u, a kuikohi ihi la laua Ua h<>oh<>loia efeawi aku o Heneri j kekahi puu dula la R»ata, a e haalele oia i kona muimo la En(claW A i make keiki ole k* kahi o īuua, ( alaijk e iilo i ka mea e ola anu ke aupuni. Aka, no ka noho uhauha wale o Robata ma Noreinnnd, a lilo hou ihola ia aliilihune. Ua na kanakn o konimaina e nalunao&paole hoi i iki o Robatfc/ko lakou pilikia. Ma ka lAea wale no Kona manao, e kaiii wale anaflka hai, me ka uhauha a hoomaunauna aku la ka poe kahaka o Noremand ia i|eneri, e hele mai e hoomalu maluna o lakol. Hoolohe aku o Heneii, a hnlo aku me«a koa, a lawe lilo ia aina nona, a lawe pieimai la ia Robata, a hoopua ia iho la ia ma lekahi pakaua, i na makahiki i koe o konala ana. Lana ka manao o Heiieri no kna pomnikai, a kulii iho ia ia e loihi una lolpokeokeo ia ia. E inaluhia ana k>»na a eiua malalo ona, a henui na makahikiiu kona noho lanakila ana, He kuhihewal nae ia o Hencre. Ua loaa no ia ia hekeiki kane ii oilina i hiki i ka iiinkaliiki umiluiihimawa||u. Aua marei.i kana kaikainahine o Mniilda, me ka Moi o Oemminia. Ua nui loa hoi kona waiwai a me ka liunohano. Ua kokoke nai n<ie k'ekalii mea pilikia loa, he mea e kaumaha ai k..na nauu i ka ehaeha. Lawe nku la ōia i knna keiki hooilina i Noreinand, i inea e hnoalii ui ia ia malaila. A i ka Iioi ana ne i Enelimi, holo e inainua n Heneri owkekahi moku a pae ola malaila Hahai mui ke keiki aiii me kona kaikuahine, nn keknhi inoku, a no ka iim a onn o na hooholo inoku, i ka puka ann iwaho oke awa, ili ka niokii a nahuha. niuluna o na pohaku. .Uouo iho la lukou. a make n < keki ulii. a me na hoa holo pu ike kai He haneri n ine kanuha na alii opio o Eneluni i make pu me laua. i na la e kolu, kali iho la n Heneri ina kahnkai o Enelani i kunu mau keiki, me ka l«he ole i keia imike ana. A liiki niai keia lohe, ua mnke io kaha mau keiki, muiile ilio la ia. a mai lele k«na ea. Mai ia wu iho. a jliiki i kon« ln i make ui, aole i ikeiii kona akaiki ana. He (57 na iii«kaliiki ona i kona wn i make ai. a knuoha nku ln i konn aiipuni no kaua kaikamnhine. <> M«tilda. 0 :Mati <Ja wnle'no' ke keiki ponoi a Heneii e «la anu i kona wa i make ai. Ua mare mua ia me kn Moi o (jereinania, a i ka mnke ana o kana kane, hoi mai ln ia i Knelani i kona makunkane. A mah"pe, mare h"u ia me Maneln Plautngemln, n hanuu ka laua keiki kane, o Heneri II. N"laila mai ka inoa Plautageta, i pili i ka ohana alii ma ia hope mai.