Ka Hae Hawaii, Volume 2, Number 34, 18 November 1857 — Ka waiwai.e ka Aina...Helu 4. Xo Kohala dkau. [ARTICLE]

Ka waiwai.e ka Aina...Helu 4.

Xo Kohala dkau.

Aia no ke waiho la o Kohala Akau ma ka welau akau o ka mokupuni o Hawaii. He apana uuku iho keia. Aole c like me Koha, kona loa (Pme ka laula; 150,000 paha eka aina maloko o kona mau p&lena a oi iki aku no. lle aina maikai nae lieia, kupono loa ika mahiai. 0ka aina pUi wale no ka aina pono ole, aia ma ka Paliukakai ia, a e moe mai ana no hoi a hiki ia Kukuipahu. O ka hapa komohana o keia apana, he aina la no ia, a hl aina poko no hoi, e like me kekahi hapao Kona a me Kula ma Mani Hikina pahai He lepo waliwali nae kona a momona no hoi, a nolaila, a hiki mai ka wa ua, ikaikaka ulu ona mea kanu. Aohemeaulu ole; uala maoli, kalo, papapa, kulina, ljuita, ame na mea eae a pau. Mauka o keia hapa, ka aina uala kahiki, a pakela i ka maikai nluaia iiilii o'keia wahi. Aohe no he pilikia ko keia wahi i ka maloo; he lepo wali maoli a eleele no hoi. A. me he lepo bipi la kona mninona. He nui ko na malihini mahalo i keia wahi, no kona kup<mo i ke kanu huita. Prla na haole makaukau i keia hana. He kahuha maoli ko’u i ka waiho wale ana oua aina la. Molowa na kamaaina oua wahi la i kuu luhe, a mahi ole. Ua lilo nae kekahi hapa mahuahua o ua aina la i ke kuaiia me kanaka. Aka, aole i ikeia he mea ia e pono ai ko lakou noho ana. Aia no ke waiho la’me ka mahi ole ia. He aina pali ole ua hapa komohana iioi. ‘ O ka hapa hikina o Kohala Akau, he aina pali, he nui na kahawai, a he.hohonu no h"i. He lepo oolea ko keia hapa. wali ole; he lepo maikui nae a moinona ke hoowali ia oia O ka oopalau ka mea kupono i keia wahi. Luhi maoli ka hana, ina me kuhi no wale no. Ma na kahawai nae ua oluolu iki ka haname ka oo, no ka mea, he hnpa ka paakiki o ka lepo ma na awkwa.,l He aina kaulann o KoImla Akau no ka nui a me ka ikaika o kona makani. He.me.a mau ia, ina iu apana. Ma

na kahawai nae, ua lulu a inaikai. A ulu

nui na mea kanu-a j>au. Ma na papu nae o na mea uwauwa,. oia na mea pilikia ole i ka makani, ka e ulu pono. Aohe pilikia ke kalo, ka liala maoli, a iie n« mea huahaa e ae. 0 ke ko nae ka 1,'maikai loa. Aohe ona ino iui ika makniii ; uo na wili ko paha ka mea e holo nui ae pahe, mahope aku, ma ia apana Hookahi mea pemahema au i noonoo ai e pili ana ia uina, oia ka hupa uuku loa o kannka. Pau na kanaka i ka hele a i ka make, a i keia wa e noho nei, he kuawalawala maoli ka noho aua o kumaaina. ,Aka, he pilikia iki keia ko lalau ka poe e noho la i ka hana e like me ko Maui Hikina a ko Kauai paha i keia wa. Aole-nio e nele ka hanaikaholo wahi a pau, ,ke luaa i kanaka ka manao!

Aoie maliuahua ka waiwai ho Kohala Akau mai, He maikai kolaila akaakal a nui hoi ke kumukuaiy he hapa uuku nae ka i mahiia. Oia ,ka; hhwa. Ahea a ala-mai kolaila poe, a hoouka nui mai ia Hunolulu nei i na mea maikai oko lakou aina a ipaona makou, a piha hoi ko lakou eke dala. II ■