Ka Hae Hawaii, Volume 3, Number 4, 28 April 1858 — Na Misionari Hou. [ARTICLE]

Na Misionari Hou.

Kia kekahi. Nui ko makou makemake e . hele mai keleahi mau hoahanau, e kokua i keia hana misionari ma Mnikonisia nei. E imi nae oukou na.luna rnisionari, i mau hoahaiiHii ku pono i keia hana ; aole i ka poe houkiekie, aole i ka poe paio me na kumu ; mai hoouna mai ia lakou, o hooluhi hewa wale mai i ka manao ona kumu. Oke ano hoohaahaa, oia ka poe e holo mai. Pela kuu nianao ia oe e hoakaka aku nei. no ka mea, hui walu na aina ma keia moana, a me na kanaka e noho kumu ole aha ; aole misionari, aole mea kuhikuhi ia iakou i ke Akua ma ka lani. Aloha ino lakou i kn lakou noho kumu ole, Eia ka pono, e hele nui mai ka poe makaukau e hnawi i ko lakou aloha no na aina e. Nui ke kihapai, uuku nae ka poe nana e mahi ; a nolaila e helo mai oukou, e ko’u mau makamaka iloko 6 Kristo lesu. Mai lohi oukou, mai kunalua, mai makau i na pilikia oka noho ana. Mai kahaha ko oukou nauu no ka huii koke ole mai o na kanaka o Ponepe nei ; aia no ia i ke Akua i ku mea nona ka mnna. £ nanu mai ia makou ; ua hoino mai kekahi o na’lii ia makou. ua inaina hala ole mai lakou ia makou, ua inake wi ai makou i kekahi manawn, ua luhi like makou a pau i ke kaapuni ana i ka aiha o Ponepe nei ; aole i noho wale na kumu haole ma ko makou holo ana ma.na waa ; ua au 'pu no makou a pau iloko o ke kui, ke hiki i kahi maloo, pela no ka hoe ana o makou a pau ; ua makaukau like makou a pau e noho nei i ka holo waa ana, nolaila, aole makou i makau no keia mau mea a’u e hai aku nei ia oukou, e na hoahanau. Eia kekahi. I keia wa o mnkou e noho nei, aole iike me ka manawa mamua. I keia wa, ua oluolu nui mai kekahi poe, hele , nui mai ika la Sabati ika pule, a hoomalu pono mai ika wa olelo, aoio walaau, aole akaaka, aole henehene, aole holoholo, noho kuoo laknu, me he mau hoahanau la, Aole peln mamu», la manawa, akaaka mai lakou, henehene mai, aole hoolohe ponp mwi ; ■' olelo aku makou, aole hoolohe ia rnai ; pupuhi mai no na kanaka i ka paka i ka wa e olelo aku ai ; ku ae ta no na kanaka a hele; knmailio no me ka henehene. Aole peia i keia wa, aka, aole nae i komo kekahi ika hoahanau. Ua pono i kekahi o na hoahanau ma Hawaii, Maui, Molokai, Oahu, Kauai, a me Niihau, e hele mai i Maikoniaia nei, no ka hana misionari, e kokua kakou i keia hana. Oia ka makemake o ke £kua ia kakou i . kona poe kanaka, oke aioha iko na aina e. Mai manao nui kakou ma ko kakou ola ana, 40 aole hoi e haawi i ko kakou aloha i na hoioi holona, a me na aina, a me na waiwai a pau o keia uo. Mai manao-nui aku ika nani a me ka maikai o ka noho ana i ko kakou aiiAi hanau. Oka nani a me na waiwai o * keia ao, he opala waie no ia ; a pela hoi na kino o kakou, he mau kino palakahuki wale no maloko o na lua'kupapau.

• • • ' / ' " "" E ka Hae Haweūā e: Aloha oe: —fTe mea pono ia’u e hooili —vaku ia oe i na mea a’u i ike malihioi ai, i ko’u hele ana mai Hilo nei i Kohala. Hoomaka ka heie ana i ka la mua o Ap. t -1858 nei. Eia na mea a’u i ike ai. Ua # xnaikai qo ma kau wahi na alanui pali, a ua

ino ma kau wahi, aka o na kahawai wapo ole ka pilikia, kapekepeke ka Lio ke heln, 11 ko lakou nui. A ua maikui na hale laau ma Laupahoehoe, elua hale kuai malaila. A pau o Hilo, hiki i Hamakua. He aina maii»ai no ia, oluolu pono ka makani, a me ka noho ana, maikai no hoi na alanui, ,oluolu no ka hele ma ka Lio, &. ka hele wawae, a hiki i Waipunahina, waiho na Lio, A pii wawae ma ku maiina, ma Manienie ka h«omaka ana e pii. Kokoke loa keia alanui, nui na hale hana pulu.ma keia alanui, na na kamaaina iloko o keia mau hale e kuhikuhi ikk poe hele malihini ana. A ma kahi i kapaia o Lauae, malaila aku a hiki i Puupueo, o kauhale ia e hoea ai iwaho, a nana aku ia Waimea, He loihi ke alamii ma ka mauna loa aē, a kokoke keia. Manao au aole pau ka hora mai Lauae uku a Puupueo, a ihe pokole mai Puupueo aku a hiki i Wamea,

I kuu hiki ana i kahi e nana akn ai ia Waimea, uā ike mua ia ka Luakini, a hui au me L. Lninna, kuka pu, a alakai kela e nana ia loko o ka Luakini, a i ka ike ana hauoli ko’u manao, me ka nui o ka inahalo, i ka ike ana i ke ano niaikni o Kaawai, n me ka hana ana o na noho, a me ka uhiia o na alanui hele o loko i ka moena. Kina, a .me ka puka konio a liiki ma na aoao o ka awai, he huluhulu ano e, like me ka halii o lalo o Hokuao. A pau, pii ma ka alapii malnko ae e nana i ka hale hele, a pau ka ike ana, ine ka mahalo.

Hoomaka ka hele ana i Kohala i ka hora 8 o ka la 3 Aper. poaono ia, loihi no ka hele ana, ano ino ka hele ana, a Keawewai haliu ke alo i kai, a o ka iho no ia a lole, hora 3 o ke alpahi, hiki ma lole, ike i ko wnho o ka Lunkini, a ike pu hoi i ko Bona wahi. maikai.keia aina i ka nnna aku, aka nui ka aina, uuku na hale, mahuahua nn nae na kanaka, pilia'ka Luakini i ke Sabati.

Eia kahi mea a’u i kahaha ai, o ka nui o ka makani, makani anu no hoi, nnp. like ‘me kp ka inauna. Olelo inai o E. Kekauln, he makani mau no ma Kohala nei, aolie like me keia makani ke anu, he mau la wale no ka pa ana o keia makani. Ekolu la ko’u noho ana ma Kohala, a hoi mai i ka poakolu la 7 o Aper., puka ma Hilo nei i ka la 9 o Aperila. Owau no me kH mnhalo. • ♦ JOHN A. KAELEMAICULE.» Wainaku, Hilo, Aperila 14, 1858.