Ka Hae Hawaii, Volume 3, Number 10, 9 June 1858 — HE MOOOLELO BERITANIA.-Helu 49. [ARTICLE]

HE MOOOLELO BERITANIA.-Helu 49.

Ke au ia Geoki //. M, H 1727« 1 ka inake ana o Geoki l, ,lilo iho la ke ait|Mini i kana keiki. Ua kapaia kona inoa o Getjki II. E like me kona makuakane, pela lioi keia i makemakp nui ai i hona nupuni /> Hano.vera, rne ka manno uuku ia Knelani O Rnhnta Walepole kona kuhina nui. He inakaainanu ia i kinohi, aka, no kona ikaika i ka huna, a nte kona nmkaukau. ua lilo ae . la m i inea malaiua i ke aupuni. 1 ke au ia Ane, ua hopkauinaha ia e 'nu Tori. Nolaila, kona inaina nui.i na mea o ia aoao, a pili ikaika ia ma ka uoao llui*>u. O kona heua kn hanwi ana, i na kipe i na hoa o ka nhaolelo. e kuai ana i na kokua o lakou ma kona aoao. JVin la huiia ana. hoonni ae la ia i ko lakou waiwui a me ka mnna, ma ka poho ana i ka inana n aiij. 0 Hepania ke nupuni mua i hoopilikia mai ia Enelani i ke alii ana o Oeoki II, a ma ia huna, ua uhai ia ke kuikahi i hoopaaia mai me koua makuakane. Ua kalepa* iiialu na aina o linia Komohaname Mekiko, e malnma ole ana i ko kanawai » Sepania e papa ana i ke kuui p Mekiko ine ko na aimi e. Nolaila, hoh» aku na manuwa o*Sepania a hao ae la i na ir.oku kalepn o Beritania e holo ana ma ke kai 6 Mekiko, a hoopio ihu la i na kanaka hooholo, e hooluhi ana iu lakou e hana maloko o na lua eii dala.' 1 ka lohe nna o ka Ahaoielo Reritania ia mau inea, hoao lakou e hoopau ia pilikia ma ke kuikahi hou ana me Sepania. Aole nae ia i pau ilaila. I ka hoike ana o kekahi kapena moku imua o ka aiiaolelo, i na hana hoomainoino i hannia mai oia, i ka lawe ana i ka waiwai o ka inoku, a me ke «ki ana i kuna pepeiao, a ine ka hoomakukau ana o lakou e pepehi ia ia a make, a ine koua pakele pilikia ana mai o lakou aku, ua nui loa ka wawa inai o Berilania okoa, e kaua me Scpania. Ua hooholoia hoi he kuikahi hou ma Viena ine ke alii o Sepania, e hoopuneo ana i ke kana ia manawa. M. H. 1731. Ka Ahahui ko/ma Pilikia. In manawa o ka hookamani loknmaikai, kuikahi ae la kekahi poe kaua akamai | ahahui waiwai ma ka inoa, “ Kokua Pilikia.’* He 50,000 pauua ke kaupauna i kinohi, a ua hooliloia i mea hoolimalima me namea pilikia i ka uie. Ua hoonuiia ke kumupaa mahope i na 600,000. Ua kohoia he pue luna hoopunopono maluna o ia waiwai. He nui na tausani kanaka i kuai i ko lakou dala iloko o ia waiwai. He iwakalua paha na ma*kahiki o ia hana, a ua mahele na dala kuula i loaa iloko o ia kumupna, i kela makahiki i keia makahiki. I kekahi la, mahuka aku la luna elua nnna i malnma in waiwai, e lawe ana i na hanePi tausaiji paunn elima Hoopii aku ln ka poe nona ia waiwai poho i ka ahaolelo, e hoike mai ana i ka hana r hoopohoia’i inkou i ko lakou waiwai. I ka huokolokolo ana o ka ahaolelo, un honpuka ia mai he heina kupanahu loa a na luna niaiama i ka oihana waiwni. He nui loa na kanaka kaulana, a nie na iii i lilo iloko o keia kolohe ana i ka waiwai. Ua kipaku ia na hoa ahaolelo eoiio mai ka ahaolelo aku, no ka lakuu lawe kolohe ana iluko 6 ia waiwai. Ua hoopai ia nainea e ae he nui no ko lakou ' lawe like anu* M. H. 1733. E mau ana no ka hookaumaha o na Sepania i na kalepa a tne na moku o Enelani e holo knajana ma Mekiko a me Ameiika Hema. Ua haoia namoku, me ko lakou waiwai, a ua hoohanaia ka poe hoio e eli i ke dala ma na lua dala. . Aole i ae ae ia laknu e hoopii i ko lakou mau Kanikela. Aole hoi i lohe ia na luna o Berikanta i ko iakou hoopii ana i na lunaaupuni o Sepania ma Maderida, i ko lakou hoppii ana, a me ka pnpa ana_ia_inau hana koikoi. Ua makehewa na kuikahi mamua, a ua hiki ole ke kuikahi hou e malu ai. Aole i pau iki na hana koikoi o na manu- | wa Sepania t oa moku knlepa a i na kanaka kwai o Beritania. Hoopii nui na kalepa o Enelani i ka ahaolelo. A i k“a hookolokolo ana o ka ahaolelo, ua maopopo ka haua apiki o Sepania, aole hoi lakou i hookaa iki i na dala a lakou i ae inai ai e uku no na waiwai haoia. Hoomakaukau iho la o Boritania e ■ kaua. - Hoorrfakaukau iho hoi o Sepania e pale 1 ke kaua, i ka hoouna aku i na manuwa e hoopio t na moku Beriiania ma ka 'moana. i.. Makahiki 1739. Ua kukala ia roa Benlania ka olelo e ktrua, ā ua kohoia he poe kok hw. Ua hoouna ia aku o Amiraia Vemona i Mekiko rae ka aumoku manuwa e •’hoopio ia*Potobelo. Hok> aku kela ilaihi, ā

• kaua aku no, a pio & wahi paa, a hoi mai no me ka waiwai he hui. Hfe nui loa ka olioli o , Beritania i keia honpio una. y Hoouna hou aku hoi o Kamakoa Aneaona t e holo aku ma ka moana Pakihka, e kaua ma na aina o Sepania ma ia aoao o Ainerika. I ka holo aua ma Kepe Hone, loaa mai ka makuni ino. ua hoopuehuia kekahi mau uioku, a make hoi na kanaka hu nui 4ka mai. Elua mau moku i hiki iloko o ka Pakihka. Pae lakou ma Kili, a%oopio iho la i kela kulanakauhale o Paila. Hee aku la ke kiaaina me na kuiiaka ona, a i nu la e kolu, hao ae la o Anesona i ko lakou waiwai, a puhi ihu la i ke kulanakauhale i ke ahi, a hoi mai la ma na , inoku.