Ka Hae Hawaii, Volume 3, Number 11, 16 June 1858 — HE MOOOLELO BERITANIA.-Helu 50. [ARTICLE]

HE MOOOLELO BERITANIA.-Helu 50.

Ke att ia Gcoki //. M. H. I74t), Ma ia liōpe holo nku la kekahi aumoku ma Panama, ke kulanakauhale mn ke kmva o Darietia, inu kahakai o ka Pakifika. Munao iho la ke Komadoa e hoeipio i kekalii o na moku nui o Sepania e lawe ana i ka wuiwui mai Manila mai, a hoi hou nku me ko dala. 1 He mau inoku waiwai nui loa kela, elua walo 110 e holo rnai ana iloko o ka inakahiki. >. Holo aku ke Komadoa mai Panaina aku a ke 1 komohana e halawai ai me kekahi o lakou. Lona i na kanaka ona ka mai, u'he nui na inea i make, a na nawaliwali ka nui o ka poe - i make ole. Iloko o keia pilikia, houluulu ae lu ia i na kanaka u pau o na moku elua, 1 n pnhi iho |a i ka moku i haulele ia i ke alii, • a holo aku i«i a pae i ka moku o Tiniana, 1 Noho iho la ia ilaila, a oia ae ia na kanaka. Alaila, holo aku la ia i Kina, a ahu iho la na mea ai he nui no ka hoi ana i Mekiko, A hiki ilaila, ike aku la*a. f ka inoku Paniolo ana i iini ai. Hoopio iho ia i ua moku la, a lawe ae la me ka waiwai a pau i Enelani, • Me milioaa a me na haneri tausani eono na dala i loau keia mokii. A hui pu ine ■ ’na dala like e ae i pio ia ia iloko o keia holo anaj aole no i paniia ka hakahaka o ka poiio o ke aupuni iloko o ka aumoku i Iilo. Ua waiwui nae kekahi mau kanaka i keia kaua ana. He kaua hoi ko Enelani ia Amerika wnena. Hoounaia’ku ka aufnoku hou me na koa i he nui ia Kātegenia mamuli o Anesona ka : Arnirala. A ua holo hoi o Lo Katehara i 1 luna koa. A make iho la ia ma ka holo ana, lilo o Wentewota i luna. A pau lakou i Kaleginia, kaua lakou i ka 1 pakaua, a wawahi ae la i ka pa. A haalele iho la na Sepania i na pakaiia. Aole nae i hiki lakou i ke kulanakauhale. No ka pat pau o ke awa, aoie e hiki na manuwa a ko- • koke. O ka hnolele maoli i na poka ka mea > i koe, 1 ka l$le ana aku o%a koa, a kokoke , i ka pa kulanakauhale, ua pepehiia mai na > alakai, a hēle hewa na koa rne ka make nui, > a hiki lakou i ka pa, aole iakou i pii iluna o > ka pa, no ka pokole o oa alahaka. Make ' ko iakou iuna alakai, aohe naea nana e kaui oha, a ku malie na koa e kali ona i ke kau'(■oha. ma kahi e lele nui mai *na n* <pnka. A t hala kekahi mau hora, hoi hou »ha la lakou, ■ e waiho aoa i oa koa eooo baneri i- make i

na poka. : He aina rnai no hoi ia, a loan ia 1 lakou ka mai. ua oi ka poe i make i ka mai, muinua okn poe i make ina poka. He hakaka hoi iwaenu o ka Amiraia a o ka luna koa, a he nui loa ke kue o laua. me kn hoino nui. Mookahi wale no mea a laua i kuikahi ai, e hou aku i na koa maluna o na moku a * e hoi hou aku a A loheia keia poino ma Enelani, he nui loa ka hoohewa a mc ka hoohalahala mui i ka hana nna ana luna koa. Hoohewa n.ui loa hoi na kanaka o Enelani i ke kuhina nana i hoouna aku ike kaua. Oka poe i hooloaia ia no ka pomaikai aole nana, ua hoohe\ya aku lakou in no ka poino aole nana. Makahiki 1741, Ike iho la ke kuhinn, o Wllepole i ke kue loa o ka ahaolelo, hoao iho ia ia e huomokuahana i ku poe'i kuikahi e hoopau ia ia, aka, nole i hiki. Kue mai la hoi ua kanaka ia ia. n ike iho 1h ia, aole e paa niai knna oihana kuhina n» ke kue loa o kanaka, hoopau iho la ke aiii i ka ahaolelo r a kau6ha mai e kohoia ka ahaolelo liou. la wa inawaēiia iho, hoolilo ka moi ia ia i alii ma kn inoa, Earlen Orefoda. Aole nae i ko ka makemake o ke kuhina hou, o Pulolnei, a ine ka poe i kokua mahope oim. Hoowahawaha ke alii ia la, a haalele kela i koiia kuhina ana, a hoi hou i kona noho kahiko ana me ka hilahila. I ka make ana oka moi o Auseteria, Makahiki 1740, hoomakaukau iho la o Farani e .kuili i ke aupuni mai kc kaikamahine, mui o Maiia Teresa ae, n<>na ko aupuni. Hoolei alii lakou i ke alii o Ravaria i inoi no £useteria, a ua haaleleia o Maria, c ko Europa, hala ka makahiki okoa. Lawe kaili hoi ke alii o Peiusia ia Silesia mai ona aku, 'Kaua aku hoi o Faraui, o Sakcsonia me Ravaria i kona mau aina i koe, a o Enelaui walenoka aina nana in i kokua i kinohou. H oouna aku o Geoki i ke kaua Beritania i Melelani, a hui lakou ihe na koa o Hanove«a he 16.000, kana lakou mc Furani, e kokua aiia ia Maria Teresa. Ua kipakuia na Farani mni Hoheinia aku. A hui lakou me na koa Huneg;tri, kipaku ia aku ke alii o Bavaria ip.ai ko lukou alo aku. a pio iho la o Bavaria kona nina pouoi, holo aku la kela a noho malu ilio la ma ka aina e. I mea e keakea ai ka hui ana o na koa Beritania me na koa 6 Hunegari, hoohele ia na koa Farani he 160,000 m<iwacna olakou,* a kapae ae la na koa Beritania ma kek«hi‘ aoao, rnn kekahi aina ai ole. A loaa ka pihkia ia lakou ilaila. la wa, iiiki mai ai ka 'inai o Berilania i kona poe kaua, Ai ko lakou wa e imi ana i kahi e puka aku ai, ua hoopuniia lakou e na koa Farani, raa kahi. • haiki. Aka, no ka wikiwiki loa ona Farani ,'e holo mua, ua haalele lakou i kekahi ala i haiki ma ka aoao, a ma ia ala haiki, puka aku ai na Beritania a pakele. ' la wa no, hoomakaukau iho o Kale ke ke- . iki a Ikoho II, e holo mai a e pae ma Enel lani e hoohuli ike aupuni mamuli ona. Koi kun mai ke alil o Farani ia ia. Holo mai la ia mai Dunekika mai, me*ka aumoku Farani a me nk koa Farani. i Aka, holo aku ia ka aumoka Beritania e i kue aku ia lakou, a kipaku akn la ia lakou e ■ hni ike awa a lakou t holo moi ai. Hē oia- : • kani ino kekahi mea i nahaha ai na moku !aL wa koa, a komo lakou i ke awa me ka pilikia . , nui. Ka» pau po ia oka manao holo i Bcrii tania ia wa. ■*