Ka Hae Hawaii, Volume 3, Number 13, 30 June 1858 — Untitled [ARTICLE]

' _ . ~ • • . _ * XfALB«AiIAOLELO O KA POEiKOIIOIA. . > Iune 18, 1858. Haluwai i ka hora 11. Heluhelu ia ka niooolelo aua apono ia. Pule a pau. s Heluhelu mai ka Lunahoomalu i ka palapala iflai ke Kuhina no ko na aina e, e hoike mai ana eono kope o kana hoike makahiki i pai ia na aoao 32 ma ka olelo Beri- : tania. ■ . • v Heluhelu mai o Kapihe he palapala hoopii mai Makawao 67 na inoa, e noi ana e kauia i Kanawai e papa ana i na iuna Aupuni a puu e noho ole ma kn Ahaolelo. Haawiia i ke komile ho na Ahahookolokolo. Heluhelu mai o Kahai he hoopii mai Honolulu 266 na inoa, e nonoi ana e hooioli ia ke Kanawai no ka Halemakeke, e hiki i na kanaka e kuai ma na wahi e ae, a ma na alanui. Haawi ia ike komiie no na hana , hou. . "• • ••• ••■. Heluhelu mai o Kalanipoo he palapala hoopii mai Koōlauloa 56 na inoa, e noi ana. 1. E hanaia i Kanawai e papa ana 1 ka hula, , . #, 2. E auhau ia na ilio i $5. E hookaawale ia i $500 no ke alanui o - Koolaulua. . Huawi ia i na komite. Heluhelu mai o loane he palapala hoopii mai Waihee mai e noi ana, e kau i Kanawai no nn Lunahelu, ke kakau hewa lakou i ka nui ona holoholona a kekahi. E hoopau ia ke Kanawai no na lio kea. Haawi ia i na komile. Heluhelu mai o loane he hoopii mai Wailuku, Maui, 18 inoa e noi ana, e hanaia i hale kakau kope ma Lahaina. Haawi ia i ke komite no na Ahahookolokolo. Heluhelu mai o Kapihe he palapala hoopii mai Makawao, e nonoi ana e kauia i Kanawai auhau ini waiwai lewa. Haawiia ike komile waiwai. Manao o Kupakee e hookomo ia ma ka Bila kalaiwaiwai i $1,000 no ke aianui ma Kona Hema, mai Kueopai a me Milolii. Haawi ia t ke komile no na hana hou. . Manao o Laanui e hookomo ia ma ka Bila kalaiwaiwai i $300 no ka hoonoho ana i mau mouo ma ke awa o Kaalualu, Kau, Haawiia i ke komile no na hana hou. . Manao o Kupanee i $250 no ka palekai ma Kealakekua. Haawi ia i ke komile no na hana hou. Ma ke noi a Kalama, ua hooholo ia e hapai i na haua i ho6panee ia. Heluhelu ekolu ia ka pielo Ae likē e hoonohooo ana i komile hui nana e noonoo i na Kanawai i hoomakaukau ia e ka poe Komisiua. Ma ke noi a G. P. Judd, ua hooholoia e waiho ia keia Olelu Ao like ma ka papa, 20 . ka poe i ae, 6ka poe hoole. * Heluhelu ia ka Olelo Ae like e hookaawale ana i puu dala no na lilo o ku Ahaolelo a ua hooholo ia Ma ke noi o H. L. SheIdona, ua hooholoia e haawi ia ka hoike a ka Hope Kuhina waiwai i ke komile waiwai. Ma ke noi oG. P. Judd, ua hooholo ia e •haawiia ka hoike a ke Kuhina Kalaiaina i ke komite no na aina a me ua hanu hou. Ma ke noi a G. P. Judd, ua kapae ia na rula a ua hooholoia e haawi ia ka hoike a ke kakauolelo o> ka oihana kaua i ke komile no ia oihana. Ma ke noi § J. W, Austin, ua kapae ia na rulu, n ua haawi ia ka hoike a ka Peresidena o ka Papa Hoonaauao i ke* komile no ke Aopalapala. Ma ke noi a Kalama, ua hooholo ia e hoopanee ia na hana apoptt i ka hora 11. Iune .19, 1858. Halawai i ka hora 11. ' Heluhelu ia ka ihooielo a ua aponoia. Pule pau. lleluiielu mai o Kaauwaepaa, he hoopii mai Hon«>lulu mni 58 na inoa e noi ana, e wehe hou ia ke Keena Hoona Kuleona. Haawi ia i ke komile m» na Ahahookoiokolo. Heluheiu mai o P F. Manini, he palapala inai Hono'lulu mai 73 na inoa o noi ana, e uku mahiua ia na Mukai, aole e uku ia ma ka mahele o ka uku hoopai. Haawi i« i ke komile no na Ahahookolokolo. Heluheiu mai o Kakani, he hoopii mai Hana Maui, 110 oa inoa. . E hoike aoa i ka loaa ole ana o ko lakou Palapaia Sita no aa aina a iakou i kuai ai aMl Mr. 6»wer ka liina ku«i aina Aupuni me ■ kft J baawi ftna i ka lakoU mau d«la.

Ma ka manao o Kaiama ua kohoia ka luna i nana i hoopuka mai, nana no e halihali aku I i ke Kuhlna Kalaiaina e ninau i ke kumu o keia t hnoiiaIahala ana. Heluhelu mai o Lainaholo, he hoopii mai Puna Hawaii 64 na inoa e noi ana, 0 kau Kanawni ia no na kahuna lapaau Hawaii, i hiki ole ia lakou e hookaumaha wale mai,. Haawi ia i ke komile no na Ahahookolokolo. Heluhelu hou mai o Laioaholo, he hoopii mai Puna 37 inoa e nonoi ana, e uku ia na* Kahu kula. Haawiia* i ke komite no ke Aopalapala. Holahelu mai o Kamalena, he palnpnla hoopii mai Kauai e noi ana, i Kanawai noka haalele kane, haalele wahine. Haawi ia ike komile no na Ahahookolokolo. Heluhelu inai o Lainaholo, hp hoopii mai Puna e noi ana, e hoopau ia ke Kanawai no na lio kea. He hoopii hou mai Puna 44 inoa e noi ana, e hoohana ia na lawehala o kela apana keia apana ma ko lakou apana ponoi. He hoopii hou mai Puna e noi ana, e hooemi ia ka auhau. maluna o na mea keiki ole i $1. Haawi ia ina komile. Heluhelu mai o Kamalena, he palapala hoopii mai Puna Kauai e noi ana, e hoemiia na auhau holoholona. Haawi ia ike komile waiwai. Hoike mai Dowsett, i ka poakahi e makaukaū ana ke'komile waiwai e hoike mfr. i ka hila kalai waiwai. Hoike mai o G. P. Judd no ke" komile no ke kalepa i ka manao o ke komile, e waiho ma ka papa ka paiapala hoopii e noi ana, e wehe ia ke awa o Kaalualu ma Hawaii. A me ka palapala e noi ana e hoonoa ia ke kuai ana i ka awa. Ma ke noi a Kalama, ua hooholo ia e hoihoi ia keia palapala hoike i ke komite, a%a lakou e maheie i na mea i hoike ia mai ma na pālapala hoike ina na palapala elua. Manao o Kaumaea e kauoha ia ke komite waiwai e hookaawale ae i puu dala $500 no he alanui kahawai ma Lahaina, ma ka Pakumanamann, a holo pololei iuka, Haawiia ike komile no na hana hou, ... Manao o Kenui, e noonoo hou ia ka olelo hooholo o nehinei, e hoomoe ana ma kn papa ka Olelo Ae like no ke koho ana i ke komite hui o na hale elua no na Kanawai hou t hoomakaukau in e na Komisina, a ua hooholo ia. , • Ma ke noi a Knlama, ua hooholo ia keia Olelo Ae like, 21 ka poe ae, 6 ka poe i hoole. Manao o Kaauwaepaa e hookomo ia ma ka Bila kalai waiwai i $1,000 no’ke ola o ke keiki opiopio aka Moi. Haawi ia ike komite waiwai. Manao o Hollister e haawi ia i $2,000 no ka hoonoho ana i mau mouo ma Koloa Kauai. Haawi ia ike komile no na hana hou. Manao o Kaumaea e haawi ia i $350 no na ipukukui ma ke awa o Lahaina. Haawi ia i ke komile no na hana hou. Manao o Kenui e hookaawale ia i $200 e hookaawale i na pohaku ma na alanui o Lahaina. Haawi ia i ke komilo no na hana hou. Manao o Nuuhiva e hookaawale ia i puu dala 500, no na alanui ma Hanalei. Hawi ia i ke komile no na hana hou. Manao o J. W Auslina, e hookaawale ia ma ka hila kalai waiwai i.$10,000 no ke kukulu ana i hale hookoftkolo a i Halemakeke ma Lahaina. Haawi ia i ke komile no na hana hou. Manao o Laanui i $400 no ke alanui mai Kaalualu a i Waiohinu ma Kau, Hawaii. Haawi ia i ke komite no na hana hou. Manao o loane e hookaawale i $200 no ke alanui aa kahiko ma Honuaula, Maui. Haawi ia i ke komhe no na hana hou. Manao o Kaakua i $500 no ke alanui ma ka Lae o Kaena, Haawi ia ike komiie no na hana hou, Mauao o Kakani e hookaawale ia i $150 no ka Halohōokolokolo Apana ma Kaupo, Maui. Haawi ta t ke komite no na hana hou. Ma ke noi a Kalama, ua hoopanee ia ka hana a ka poakahi i ka hora 11. Iune 21, 1858. Halawai i ka hora II. .. Heluhelu ia ka moolelo a ua apono ia. Pule a pau. Heluhelu mai ka Lunahoomalu he palapala mai a B. W. Field ke kakauolelo o ka Aha Kalepa e noi ana, e ae aku ka hale i kela aha e hele mai mamaa o keia hale e heluhelu mai i kekahi mau oielo hooholo i hooholoia e lakou. Ma ke ooi a Kamalena, na hooholoia e ae

ia i keia poe e hele mai i ka Ih apopo i ka hora 11J e heluhelu mai i ka lakou mau oleio hooholo. Heluhelu hou mai ka Lunahoomalu i ka palapala hoopii a ka poe kuui rama, ua unuhiia ma ka olelo Hawaii, e hoike ana, aole i malu ka lakou hana, aka ua auhau kaumaha loa ia lakou. Haawi ia i ke komile no ke kalepa. Ma ke noi a Dowselt, ua hooholo ia e,kapae ia na rula, a e ae ia i ke komite waiwai e hoike mai he Olelo Ae like no na lilo o ke Aupuni. A ua heluhelu ia. Ma ke noi a Austin, ua hooholoia e heluhelu elua ia keia oīelo k ae like ma ke poo wale no, a ua heluhelu ia pela. Ma ke noi a Kalama, ua hooholo ia e haawi ia keia olelo ae like i ke komite o ka hale i ka la apopo. Heluhelu mai o Kakani he palapala hoopii mai Hana 148 na inoa e noi ana. 1. A hoololi i ke kau no ka hoouna ana i na keiki i ke kula aupuni, i na makua ke ao i na keiki. 2. Aole mare ke keiki a 20 a keu na makahiki, a pela ke kaikamahine a 18 makahiki. 3. E hoololi ia ke kanawai noke okimare. 4. E hookuu ia ka wahine hapai no ka moekolohe ka hanau kupono a make ke keiki, 5. E malama pono na makua i na kaikamahine a mare, a ina ike e i ke kane e mare laua, ina aole e mare e hoouku ia i kanalima dala, a i ole ia e hoopaahao ia, a ina o ka makua kekahi i hui pu ia hewa, e hoopai pu ia. 6. E ae ia i ekolu hale hookamakama ma keia Aupuni, Honolulu, Lahaina, Hilo. 7. E auhau ia ka waiwai, 1 hapa haneri no ka dala hookahi. 8. E uku ia kekahi poe makai hnpa ma kela Apana keia Apana hookolokolo o keia Aupuni. 9. E hoololi i ke Kanawai no ka mahele ana o na makai, e hoomahuahua aku no, e piha pono na.Apana, Ma ke noi a Kaumaea, ua hooholoia e waihoia ma ka papa ka Pauku 6, 19 ka poe i ae, 6 ka poe i hoole. O na pauku e ae* ua' haawi ia i na komile. Heluhelii mni o Kaakua he hoopii mai Waialūa 66 na inoa e noi ana. E weheia ke awa ku moku o Waialua. E hookaawale ia na dala 2,000 no ke alahaka. I kanawai auhau waiwai. E hoololi ia ke Kanawai ho ka hele ana na keiki i na ku!a. Haawi ia i na komite, N “ Hoike mai ke koihiie no ke Aopalapala, ma ka lakou Lunahoomalu o Aualina, i ka manao a ke komile e waiho ma ka papa kekahi mau hoopii. Ma ke noi a Kalama, ua apono ia ka hoike a ke komile. Hoike mai o G. P. Judd no ke komUe no ke kalepa ana, o ka manao o ke komite, e waiho ia ma ka papa ka hoopii e hoonoa ia ke kuai ana i ka awa. Ma ka noi a Kamalena, ua apono ia kahoir ke a ke komiie. Ma ke noi a Kalama, ua hooholo ia e pai ia ka hnike a keia komite. Hoike mai o G. P. Judd > ka manao o ke komite e waiho ma ka papa ka palapala hoopii e noi ana e weheia ke awa o Kaalualu, a me ka hoopii e woheia ke awa o Maeaea, Waialua. Ma ke noi a Kalama, ua hoapono ia keia olelo hoike, a ua hooholo ia hoi ma ke noi a Kalama, e pai ia keia olelo hoike. Ma ke noi a Kaumaea, ua hoopanee ia ka haqa a pupo i ka hora 11. Iune 22, 1858. Halawai i ka hora 11. ia ka moolelo a ua apono ia. Pule a pau. Heluhelu mai ka Lunahoomalu he palnpala mai ka Hale Ahaolelo Alii mai, e hnike mai ana, ua hooholnia e na Lii ka Olelo ae like no ke koraile-htri nn na Kanawai i hooponoponeia ua hoololi iki ia. A ehoihoi mai ana hoi i ka Oleio ae like e hookaawale ana i puu dala 12,000, no ka lilo o ka Ahaolelo a me ka lilo o na komiie.hui, * Ma ke npi o Kaumaea, ua hooholoia e ae aku keia hale i ka hoololi ana o ka Olelo ae like no ke komite hui. Heluhelu o Kaauwaepaa, he palapala hoopii mai kekahi poe o Wailuku 213 na inoa e nonni ana, e ae ole ka hale ia loane e noho ma ka Hale Ahaolelo, e helu mai ana i na kumu he 13, e hoohihia ai ia i«. Haawi ia i ke komite no ke knho ana. I ka hora U| hihi mai ke komiteo ka Aha Hui no ke kalepa ana, a oa heluhelu mai ka

Lunahoomalu i na oielo hooholo elima i hoo- ' holoia e lakou. ' . > Ma ke noi o Kamalena, i hooholoia e Gf/ P. Judd, ua hooholoia e haawiia keia mau ■■ olelo hooholo i ka unuhi olelo a e pai- ia ma ka olelo Beretania a ma ka Hae Hawaii. Hoike mai o loane no ke Komile no ka Mahiai. Manao ke Komite e waiho ma ka papa a kohoia ke komiie hui no na Kapawai Hou, ka palapaia hoopii mai Wailuku e noi ana e kau ia i kanawai e pa ia na aina a pau. Ua aponoia ka hoike a ke Komite a ma ka noi o Kalama ua hooholoia e pai ia keia ma ' ka Hao Hawaii. v Hoike mai o Hollister no ke Komiie no ke ■ Koho ana no ka hoopii e noho ole o Kaakua - ma ka Ahaolelo. Ua kukulu ia na hoike imua o ke Komiie, aole nae i maopopo i ke Komile ma ka niele ana i na hoike i ka hiki >'■ olo o Kaakua i na makahiki iwakaluakumamalima; nolaila, e waiho i kela palapala hoopii ma ka papa.’ Ma ka noi o Kamaipelekane ua aponoiaka hoike a ke Komile. Hoike mai o Kamalena i ka manao a ke > Komile no na Ahahookolokolo e waiho ma ka ' papa ka hoopii no Koolaupoko e noi ana e kau i kanawaie hookuu ana i ke kanaka i hoopaiia no na hoopii kiwila ke hala na ma- : kahiki elua. Pauku 2, e haawiia i ke Komile - no na Kanawai Hou ka hoopii mai Hukulau, Hilo, e noi ana e haawi i ekofu hnneri dalarno ka apana ♦hnakanawai ma ia wahi. *Pau- > ku 3, o ka palapala hoopii mai Makawaomai e noi ana e kau i kanawai no ka poe loaa ka - oihana o ke aupuni, aole lakou e komo i ka Ahaolelo, manao ke Komile e waiho i keia hoopii ma ka papa no* ke kumu ole. Pauku ’ 4, e waiho ma ka papa ka hoopii e hoonoho ia i hale kakaukope ma Lahaina. Ma ka noi o SheIdon ua hooholoia e hoihoi » i ka pauku 3 i ke Komile e hoike maike Ko- f mite i na kumu o ia manao a lakou; a o ke '■[ koena o ia hoike ua aponoia. / ‘4 Hoike hou mai o Kamaleha no ke Komile no na Ahahookolokolo i ka mnnao a ke Ko-' mite e haawi ia i ke Komile Hui o na Hale no na Kanawai Hou ka palapala hoopii mai ■ Kaupo mai e uoi ana e uku malama ia na'ma-o kaiapau; a me ka hoopii mai Wailuku , noi ana e hoopau ia ke kanawai e papa ana - i na kanaka e holo ole lakou i na aina‘e, ae<‘ kauohaia kela Komite Hui e waiho a haalele kela kanawni no na Kanawai Hou. Ma ka noi o Kalama ua aponoia kahoike a ke Komile, Ma ka noi o Austin ua hapai ta na hana t hoopaneeia. Lilo ka Hale i komile e noonoo i ka olelo ae like no na lilo a pau o ke aupu«' ni a hiki i ka manawa e hooholo ia’i ka Bila Kalaiwaiwai. Noho o Kakani ma ka noho luna hoomalu; heluhelu ia.ka mahele mua 0 keia olelo ae like, a ua hooholoia. • ■>■•’ Ua heluheluia ka Haawina no ka Ahakukamalu i $50, a ua hooholoia. Mn ka noi o • Kalama ua hoopau ia ke Komile. Uaaponia ka hana a ke Komiie. Ma ka noi o S. Laanui ua hoopanee ia a apopo i ka hora 11. Iune 23, 1858. Heiuhelu ia ka mooleio a ua apono ia. Pule a pau. / Heluhelu mai ka Lunahoomalu i na olelo hooholo a ke komile o ka aha kalepa o Honolulu, i hoopuka ia mai i nehinei ma ka olelo Beritania. Ua unuhi ta ilokh o ka olelo Hawaii. Ma ke *noi a Sheldon, ua haawi ia keia mau olelo hooholo i ke komile no ke kalepa ana. - i' Heluhalu mai ka Lunahoomalu he palapala honpii mai Kohnla Hema e noi ana, « hookaawale ia o Kohaia Hema i Apaiia koho okoa i Luunmakaainana. Haawi'ia i ; kā komiie no ke koho ana. Heluhelu mai n Nuuhiwa he palapala hoopH mai Hanalei 27 iiioa e noi ana, e hoemiia ka uku makahiki o na Lunaaupuni. Maaw» ia i ke komile waiwai. Heluhelu mai o Kaakua be palapala hoo» pii mai Waialun e noi ana, e uku ia oamakai no ka Kapalua o ka ioaa o na lawehal«4 hoohana ia. Haawi ia i ae komiie noJm Ahahookolokolo. Hoike mai o J. S. Low no fce komile tuf ua aina a me na hana hou no fca p«laptkl hoopii e noi ana, e hoopau ia ke kanawai%o ka Makeke, e hiki i na mea maauaawa ;'af kuai i ka lukou mau mea ma na alanut' 1 ;«w Manao ke komile e hoopau i& kanawaū.W e kauoha ia ke komile hui o keia tiale e kua i keia mea. ‘ ■ ■ Ma ke noi a Kaauwaepaa, oa hoapoie s1n ka h»ike a ke komile, a-ua hoohol'eiā e M ia ka «lelo hoike m« ka H«e kl* ’ • 1 Hoike mai o Manina no h« iomiia a«i|f(

oihana kaua, no ka hoopii e hoomaopopo ka . hale i na mahele o ka Haawina no ia oihana. Ma ke noi a Kalama, ua hooholo ia e haawi ia keia palapala'hoike i ke komile o ka hale no ka Bila Haawina. Hoike hou mai o Low no ke komile no ka hana hou no na hoopii mai Koolaupoko e noi ana, e hoopau ia ke Kanawai no na lio kea, e ia na kapa alanui no na maauauwa, manao ke koraite e waiho ia mau hoopii ma ka papa. Hoike māi o J. Kahai i ka manao o ke komile wae e haawi ia ka hoopii no na pahu Ieta a me ka lawe leta i ke komile hui no na Kanawai hou. A ua apono ia. Npi mai o Kopikana, a ua ae ia ia ia e hoopuka mai i Bila Kanawai e hoihoi ana i ka Buro o oa hana hou, mai ke Kdena Kalaiaioa. Ma ke noi a Kalama. ua kapae ianarula a ua heluhelu elua ia. Ua kape ia na rula, a ua heluhelu ekolu ia. A ua hooholo loa ia. Ma ke hoi a Kapine, ua hapai ia na hana i hoopanee ia. Lilo ka hale i koifiite.no ka Olelo Ae Hke no na lilo o ke Aupuni. Nof l>o o Nuuhiva raa ka noho Lunahoomalii. Ua heluhelu ia a ua hooholo ia na haawina. Ma ke noi a Kalama, ua hooholo ia e pau ke komile, a e noho hou i ka la apopo. Ua apono ia ka hana a ke kotnite. Koho ka Lunahooinalu ia Kalama, Dowsett, Aualin i komile wae no na Bila i kope maikai ia. Ma ke noi a Manini, ua hoopanee ia ka hana apopo i ka hora 11. lune 24, 1858. Heluhelu mai ke kakauolelo i ka moolelo a ua apono in. Pule a pau. Heluhelu ;uai ka Lunahoomalu i ka palapala hoopii mai na koa pualu o Honolulu e noi mai ana, e kukulu ke Aupuni i hale paikau no lakou, a ina aole ia, e haawi ia ke keena maluna o ka Hale Makeke i wahi paikau, a i wahi waiho pu no lakou, Ma ke noi o SheIdon, ua haawi ia keia hoopii i ke komile no ka Oihana Koa. Heluhelu mai o Kaauwaepaa he palapala hoopii mai Honolulu 20 na inoa e noi mai ana, e hoonoa ia na hula haole a me na haip lealea e ae o ia ano. Ma ke noi a Kalama ua haawiia i ke komiie no na Ahahookolokolo. Heluhelu mai o loane he palapala hoike na ke komile no ka mahiai, no ka hoopii mai Waimea, Hawaii no na lio kea, kiakake, hipa, manao ke komile, e haawi ia keia hoopii i ke kpmile hui no ha Kahawai hou e noonoo, Ma ke noi a Judd ua lawe ia ka huike a ua haawi ia i ke komile hui. ; Hoike mai o Sheldona no ke komile no ke koho ana no na hoopii no Kohala Hema e noi ana e mahele ia o Kohala i elua apana koho. Manao ke komite e waiho ia hoopii ma ka papa. Ua apono ia a ua hooholoia e pai ia. ,• Hoike mai ke komite wae no ke kope maikai ana i na Bila. Ua maikai na Bila i kopeia. Koho ka Lunahoomalu ia Kalama i komi- ~ te wae e halihali i na Bila i kope maikai ia i ka Hale alii t ka inoa o ka Peresidena o ka Hale Ahaoielo alii Noi mai o Low, h ua ae ia ia iaehoopuka mai i Bila Kanawai, e auhau ai i na ohua e holo ana i na aina e. Ma ke noi a loane ua hooholo ia e heiuheiu elua ia keia Bila i ka la apopo. Ma ke noi a Manini, ua haawi ia i ka unuhi olelo. . Ms ke noi o Kaumaea ua hooholoia e kauoha ia ke komile waiwai e hoike mai imua o ka hale no na dala $8000 a keu iliio akumai , ka Hale Dute aku. Noi mai oToane e hookuu ia o Kaumaea mai ke komi(e no ke kohe ana, oi ai e hookolokolo mai ana ke komhe ia ia a e kohoia kekahi luna e ae i pani ma kona w&hi. Ua ae mai o Kaumaea e hookuu ia oio, a koho iho ia ka Lunahoomalu.ia J. £. OhamheH&io. Ma ka noi o D. L. HUeheoek ua hapai ia aa hana i hoopanee ia. PLUokaHale i tomite e noonoo i ka haawina ma ka olelo ae like. Noho o loane ma ] ka nofao iuna hoomalu; ua heluhelu ia a ua < kooholoia na haawina i koe. 1 - Heiuhelo ia kekahi mahele o keia olelo ae I Kke a ua hooholnia; heluheiu hou ia kekahi < mahele a ua hooholoia. Ua heluheluia ka manao pakui a Lopikana a ua hooholoia. Ua I hoopau ia ke KomUe, u ua aponoia na hana i 1 hanaia’i Ua hooholoia ma ka noi o Kalama i • kope naikai ia keia olelo ae like a e helu- i hela elua ia i ka la apopo. I Heluhelu mai ka Luna Hoomala ho pala- i pala mai ka Hala Ahaolelo Alii « hoihoi mai

ana i ka Bila no ka Buro o na Hana Hou, ua hooholoia e lakou. Ma ka noi o Laanui ua hoopaneeia ka ha□a a apopo i ka hora 11. Iune 25, 1858. Halawai i ka liora II. Heluhelu iu ka moolelo a ua apono ia. Pule a pau. Hoike inai o Hollister no ke komite no ke koho ana, no ka hoopii mai Wailuku, no loane. Manao ke komile e hoihoi mai i ka hale kela palapala hoopii, no ka mea, i ko lakou inanao, aole keia he hoopii oiaio. Me he mea la aole i ike ka poe i kakau ia ha inoa i ke poo o keia hoopii a, me na kumu hoopii. Mu ke noi a Kainaipelekane, ua apono ia ka hoike ake komile. Ma ke noi a loane, ua hooholoia e haawi aku ke kakauolelo ia loane i kope o keia palapala hoopii, H oike mai o D. H. Hileheok no ke komile I wae no ke pai ana ina rula. Ua pai ia. Ma ke noi a H. L. Sheldonj ua kapae ia na rula, a ua hapai koke ia na hana i hohpanee ia. Heluhelu ekolu ia raa ke poo ka Olelo Ae like no na lilo o ke Aupuni, a ua hooholo loa ia. Heluhelu elua ia ka Bila Kanawai auhau i na ee moku e holo ana i na aina e. Ma ke uoi a Kalama, ua hooholo ia e haawi ia keia hila ike komile oka hale ano. Noho o Kipi, ma ka noho Lunahooma|a, a komote ka hale. Heluhelu ia ka Pauku 1, a ma ka hoi o Kanialena.ua hooholoia e haawi ia kefa hila i ke komite hui o na hale elua, no no Konawai hou. Ua hoopau ia ke komite, a ma ke noi a Kaakua, ua hoopanee ia ka hana apopo L ka hora 11.