Ka Hae Hawaii, Volume 3, Number 23, 8 September 1858 — HE KAAO NO KEKAHI MOREMONA. [ARTICLE]

HE KAAO NO KEKAHI MOREMONA.

Heln I. 0 Ferederika Loba ka inoa o ia knnaka, Ua hanau ia ma Helevit5a. E noho kuonoono ana 5a ma kona aina i kinohou me kano wahine ame na keiki. A loaa ia ia kekahi huke Moremona, a heluhelu iho kela. makemake kona manao ma ia aoao. Kuhi kela he oiaio kana i heluhelu ai, nolaila lilolkona manno mamuli olaila. •“ Aole au i halawai ia manawa me na misionari o iākou, a ua imi no au i ka oiaiu.e like me ia maloko o na huke a iakou i kakau ai. Aole wau wale no i manaoio, ona makamaka o’u kekahi. I kuu manao, ua pili pono ka lakou ao ana me ka Palapala He mnlele. Aka, ua hanaia na mea ku e ilaila, aole i kakauia ia mau mea ino ma na huke. Hoike na huke a lakou, ua hanaia na hana iiwina a pau e Inkou, e like me ia i kinohou ia Iesu a me na lunaolelo. 1 ka makahiki 1851, haaiele aku 'la au i ka’u mau oihana waiwai, a hele m«i la au me kuu wahine a me ha keiki, a me na makamnka o’u elua, i ka hele ana e nohn mu LnkopaaUni. a i ka malama o Uekemaha. hiki makou i San Lui i Misouri, Ihiila au i noho ai ia hooilo, a ua hoonoh ia au i luna no kn ekaleaia Moremona ma ia kulnnakau hale. la’u e noho ana malaila, loaa mua ia’u ka ike ina kekee ona Momnona. Hf aihue, he kuai honpuhipuni, he wahahee, im* ka moekolohe ka’u i ike ai iwaena o lakou Maanei hoi ka’u i lolie mna ai, aole i pepehiia o Kapena Gunisona e na Inikini, aka, e na M. iremoha i hoounnia e ko lakou poe luna e hana ia mea, Aka, no kuu inaiiao he oiaio ke ao ana a na huke o lakou, anle au i haalele ia lakou, munao no au, ua pono 0 Berigama lana, aole hoi oia i ae mai i im kekee o kona poe kanaka. Ho.ohele aku la a.ii ma ka hele ana i Ula. Make iho |h ka’u wuhine, a me kekahi hnnhele ma ke «la. Koe iho na’u na keiki liilii eono. Aole au i hoi h-oi aku, honhele no. Elua o’u m>iu ka» 1 piha i ka waiwai a’u i lawe pu me n’u niai Eumpa mni la wa pau ka nui oia wniwai i ka haoia a me ka aihue e na hoaheliiYIoremona o’u. He nni na waki a me na mea gula me na mea kala ia ’u. Uapau ka mii i ka aihueiā e ua honhele Mopemoiia \ka, aole i pau kuu puulele ia fieriga,iiia ilaila, kiihi au oia no ka mea pono maluua o Inknii.

A hiki aku au i ke knlanakauhale oL«k<»* pnai<ai, lawe ae la o B<-rigama ia’u i(<ik<» <» kekahi kaa ona, mawaho ma ke kula, a hoike ia’u ina aina a me na hale ona. Han* wi mai ia i kekahi hale no’u e.noho a», » kauoha mai ia’u e ham i pouda no na knn <ma. Mahope iho ho<., j|>>ia au i kuom Kimi-ka.-a i kahuna nui, a ua aoia i na mea hunaia e lakou, ma na inanao a me n» liaun. Ilnila i kHakaaia’i na maka o’u a ike ih<» la au ioa loa hohonu.a p;»o iinua o*u. ike iho In au la’u iho e n<»ho ana iwaena o ka p<»e hewa haumia, a ua paniia ila'ila e na 1 kuahiwi kiekie a puni. Aole i hiki ia’u ke holo aku, no ka mea, he mau keiki liihi ka*« i hiki ole ke hele. Ike i|io la hoi aii, o Berigama no ke kmnu o na mea ino a paii i lianaia, o na pepehi malu ana, na hao ana i na honkai kaa malihini, na wawahi »na i na eke leta o ke aupuni, a me na hewa e ae, aole e t»au i ka haiia

Ike hoi hii, o ka oihana mare i na wahiu«* lehuiehu. he mea ia e ino ai ka no.ho nnn •» na ohana, a e p«u ai na mea maemae o ka nuau n na wuhine, a e iih» ai na wahine i mea kuai me he holuholona ia. Ike in> nu

0 malaila i na kaikamahine elua a ka makua hookahi i kuai liloia aku na ke kane hookahi eka mnkua. Ua ike hoi au i ka mare ana o kekahi kanaka me ka makuwahine a me kana kaikamahme. I kuu noho ana ma Loknpaapai, aole au i ike i ko kanaka aihue a pepehi e hoopaiia’na. He nui ka aihue a me ka pepehi ana ilaila, 0 na kaikuina o Bcrigama kekahi poe o lakou. aka, aole kekahi o lakou i hoopaiiā. He poe luna na mea i hana pela. Aka, ina 1 olelo kekahi i ka manao hoohewa i ke kekee a i ke kolohe o na luna, aole e liuhu, a ua pepehi malu ia kela kanaka. Ua nalowale koke r,o ia, aole mea i ike i kahi ana i nalo ai Ua kiaiia na alanui a pau mai ke kulanakauhale e na.koa, a ua pau na mahuka ika loaa a make iho ia lakou. Ua kauia keia hoopai maluna o ka poe i aoia i na mea huna, ke manao iho la lakou e mahuka aku. No ka opiopio o na keiki a’u, mare iho la au i wahine hou, he wahine Beritunia. Noho maikai|pu no maua me na keiki mamuli oke al'«ha-. Aka, u» pilikia pinepine no ma r k n u ika ai ole. Ua pau na mea ulu ina uhini.

Ua kaakaa na maka o’u, a ike nn au, aole mai ka lani mai na wawana a na luna Moremona. |ke iho la au ia Berigamn lana, he knnaka pepehi.-wale i ka po. Nnlaila.ua piha kuu naau i ka inanao e imi i mea e pakele aku ai. Aka, huna ihn la a'u i kuu n»anan, aole nae au i pnkele i ka manao ino ia mai. Noi pinepineia mai np an e mare i na wahine hou aku.no ko lakou ike, oia ka mea hoopaa ia’u ilaila. Hoole aku la au, noluila ko lakoii inanao e mahuka ana au. Oia mau mea, a o ka’u hoohewa ana i kekahi mau hana a na makamaka o Berigama, ke kumu i kauoha aku ai oia e pepehi mai ia’u.

Alaila. maknala loa iho la au. E nhi mai ann ka pmili maluna o’u. E nalowale ana kela rnea keia mea, me ka ike ole la kahi e nalo ai. Ua hai maopopo ia ka pAno oka pepehi kanaka imua o ha aha, ua wawahi ia na hale i ka po a ua knhnliia na ukana o ka poe i manao ino m i Inaa ai ka palaoala, hoohihia ia lakou. Ika maiaina c» Aperila 1857. he nui ka poe niakau i manao e hele i kahi e, a hooikaika o Beiigama e i ko lakou hele ana. Koho iho la i papa koa; a kapa aku ia lakpn, “Ka poe pepehi iliii.’’ a honnoho akn ,ia lakou ma na alanui o na kula e hopu *a e pepehi iho ina niahuka a pau E ana lakou ia hann i ka la 10 o Aperila. < Aole t pau,)