Ka Hae Hawaii, Volume 3, Number 28, 13 October 1858 — Ka Waiwai o ka naauao. [ARTICLE]

Ka Waiwai o ka naauao.

O ka naauuo ke ku nei oia mo he halo nui la i piha i na keena o kela ano keia ano, i waiho ia i na waiwai he nui me ka lako i na mea maikai, me he lio hēihei la e hoowuiwni ana i kona kahu, he mea mana ka naauao, he mea kiekie, hc ’lii, he luna, he makua, he moku, he waa, he hanohano waiwni inaoli rio, he Dula, he lole.lie pihi.he lio, a me kela mea keia mea. He mea mana ka naauao, he mea ikaika, he niea nui, hohonu, laula, nkea, aole pnu i anaia, aole o na palena, aohe mua, aohehppe, he mea oolea, paakiki, he mea kokua ke malama pono ia, ke ku nei ka naauao e hoike ia ia ma keia mau mokupuni mai Hawaii a Niihau me he hao makeneki la, ke huki nei i ko lalo e pii iluna, a ke hoohaahaa nei i.ka poe kiekie mua e like ine ko lalo, ke wehe nei ka naauao i ka inana o na’lii, ke hoomaikai nei me ka pulumi ia loko o ka opu o kela kanaka keia kanaka, ke apai nei i ka poe 'hu.hu,. hana ino, ke hooluhi nei i ka poe kue a kioīa wale ia ia, ke holo nei kona mau eneini, ke mahuka nei me he pio la, ke kukuli nei imua ona me he kanaka pule la. . .He mau lala ko ka naauao e pono ai, o noonoo, o ike, o noiau, o Haahaa, o akahele, o noho malie, o akahai, “o hoolohe, o hoopono, o aloha, o hookipa, o manaoio, o kuikahi, o manawalea a me na mea c ao e like āna. He mau hoike no hoi kekahi e aknka ai ka waiwai o ka naauao, o ke Kahunnpule, kamanā, Amala, ku.neka, kela humuhumu, kupa pahu, Lunakanawai, Lunauuhau, Loio, kumukula, lunāhelu, lunaohi, kaknuolelo, Ka moi, ke kuhina ke kiaaina, ka lunamakaainana, noloko mai lakou o ka naauao, Ka mama o ka wniwai maloko o ka naauao, ina he kahunapulu, kumukula, kakauolelo, Lunakanawai, Lunaauhau, Loio, Kuhina, Kiaaina, Lunahelu, o na buke, o ka pepa, ipuinika, o na huaolelo, o ka noonoo, kamana, amala, kumeka, kela'humuhuinu, kupa, o na lula, kuea, ka hao o kela ano keia ano, ka laau, ame na mea life. Ina maluma ponoia ka naauao me he moni la, me he waiwai makamae ia, e kokua no ia me ka lawn mai i na pomaikai he nui maluna o kona kanaka ponoi, E nana iu Solomona, o ka naauao kana i noi, oia wale no, aohe waiwai, aohe mau mea e ae, aka, ua oili mai ka mana, ka waiwai, ka hanohano, ke ’lii ana, ka lanakiia maluna o na enemi, ka nui o na la, na wnhine alii ehiku haneri me ekolu haneri hoamoe, hookupu wale na ’lii i ke gula, ka waiwai a me na mea he nui, o ka naauao ke kumu. Pela o Iosepa, Daniela, pela ma Hawaii nei, ua maopopo, ke hookauwaia nei ka naaupo e ka naauao, ke houluhi ia nei me ka luwaiele o ke kino io ianei.

He waiwai mama ka naauao, aole e like me ke Dala ke kaumaha, a me ka waiwui ka ukana k«umaha ke lawe ma kahi loihi loa, nolaila, he kokua ka uaauao no kela, keia ke malama ponoia, e kokua.no ia i ka ilihune nele e like me ka wahine kaneinake, keiki m%kua ole, “Ua kapa ia ka naauao he kumu paa imi waiwai o ke kanaka,” ke hoopuka ponoia e ka mea malama pono i like pu ine na Misionari. Nolaila, ua maopopo ma ko kakou ike ana i ko kakou jioe i holo mua i ka ike he mea waiwai no ka naauao, a he wai hooluu e nani ai ke kanaka. Me ke aloha i ka poe iawe Hae, a me kona kahu. Ua oki.' S. D. K. Honolulu, 6 Okaloha 1858.