Ka Hae Hawaii, Volume 4, Number 16, 20 July 1859 — He kaao no Wilama Tela ao Helevetia. [ARTICLE]

He kaao no Wilama Tela ao Helevetia.

I ka wa noho iho na aina o Helevetia malalo o ke'Alii o Auseteria. Hoonolio mai ke alii i na Kioaina maluna o Heieve(ia, a hookaumnha mai lakou i kanaka me na hana koikoi he nui loa. Kaniuhu na kanaka i ke koikoi o ka auhau ana, a me ka hana hooluhi ana a (uiesela ke Kiaaina o ke alii, O Wilama 'l'ela kekahi kamaaina i hookaumahuiu, a kue ae la ia i ke Kiaaina, a holo aku la ia a noho me kekahi poe hoaaloha oua/ina na wahi paa oka mauna. He kanaka akamai o Tela i ka pana i na holoholona, me ka puh, ume ke kakaka. Oke kakaka ka mea kaua a kanaka ia manawa i loaa ole ka pu amo ka poka. Ua ikaika loa o Tela i ka holo ma na pali e pana aku ai, a ku ka mea ana i imi ai me ka lele pololei loa 0 kona pua, a make iho ka mea i panaia. No kopa kue ana ia Gesela ke Kiaaina, ua aiualu na koa a hopu ia ia, a paa i ka nikiaikiia. ua laweia haai oia imua o Gesela, a ua hoohewaia o Tela e make. Ua lohe o Gesela |koTela akamai i ka pana holoholona ma kahi Joihi, olelo mai oia ia Tela, “Ina e hiki ia oe ke pana a ku ka ohia ma kahi mamao he 50 anana, alaila au e hoopakeie ia oeika make.” Ae mai o Tela, “E hiki no iaki.” 1 mai o Gesela, “ Maluua o ke poo o kau keiki e kauia’i ka ohia.” Alaila, pane mai o Tela, “ Aole au e hana pela, o make kau keiki.” I hou mai o Gesela, “ Alaila, e make pu kau keiki me oe, ke hoole mai oe e pana i ka ohia.” Kaumahā iho la o Tela i keia pilikia, a mahope o ka noonoo ana, ae mai e pana aku i ka ohia e kau ana maluna o ke poo o kana keiki. Ninau ne !a kela, “Owai kekahi hoaaloha kokua ia’u?” Pane mai la kekahi e ku * mai ana, “ Owau.” Iaela o Te!a, E. nana oe i na anana he a e kukuli iho i kahi keiki a’u malaila, rae ke kauoha ia ia e kukuli paa me ka naue ole. Alaila e kau i keia ohia maluna o kona poo.” Hele mai la ke keiki me ka uwe, a honi ae !a i kona makuakane, apo ae la o Tela ia, i aku la, “ Mai makau oe e kau keiki, aka, e manao iho oe ika hana makaukau a kou makua, i ola kaua.” Ae mai la ke keiki, hele aku no, a kukuli iho i kahi i kuhikuhiia’i, a kauia ka ohia maluna o kona poo. Alaila, lalau iho la o Tela i kona kakaku, kau iho i ka pua maloko, hapai ae imua o kona maka, huki ae la, a pana aku i ka pua. Lele pololei ka pua, a ku ika ohia, me ka eha ole oke keiki. Ho|o mai la ke keiki me ka lele olioli, a kahea mai ia i ka makua, “Aloha oe, ua ola kāua.” Aole i hiki iu Tela ke ekemu, Maule iho la ia a raoe ilalo. Pipi fakou ika wai ma kona ’ poo, a wehe ae la i kona aahu. 1 ka wehe ana i kona aahu, haule iho la kekahi pua hou, ana i liuna ai maloko. A ike hou mai o ninau mai o Geaela, “ He mea aha keia pua i haule.iho nei?” I aiai o Tela ia ia, “Re mea keia e make ai oe, ke make kau keiki i keia la.” Alaila, huhu mai o Gesela, i-mai, “ E ipake auahei oe no keia.” A lohe na kanaka i akoakoā i kela olelo a ke hoole nui aku lakou, “ Aole e make o Tela, a hoopuni lakou ia ia, e holo ana 1ka mauna. I keia kipi ana, ua pau loa na kanaka p Helevetia i ka hoopili mahope o Tefa e k«uā kipaku aku lakou ia Gesela me kona poe koa mai ka aioa aku, alioolilo i ko Ukou aina i Aupuni kuokoa. Mai ia manawa mai ke kuokoa ana o Helevetia a hiki i keia wa. He aupuni fUpubeiika ia.